DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu



ŠUMARSKI LIST 1-2/2020 str. 89     <-- 89 -->        PDF

PRAŠUME BOSNE I HERCEGOVINE - Glavni urednik akademik Vladimir Beus
Milan Glavaš
Izdavač ove knjige je Udruženje inženjera i tehničara šumarstva Federacije Bosne i Hercegovine. Tisak je obavio Level UP media & educaacion consulting d. o. o. Sarajevo, 2019. godine. Knjiga obuhvaća 249 stranica (tekst, geografske karte i slike – 6 autora). Uz Riječ izdavača i Predgovor opisano je i slikama popraćeno 9 prašuma i 3 prašumska rezervata. Tekst je napisan na bosanskom i engleskom jeziku. Opisi prašuma i rezervata su vrlo kratki, ali se uz njih nalaze brojne fotografije u kojima se ističu detalji stabala u raznim situacijama i razvojnim stadijima te organizama (najviše gljiva) na njima i u šumama. Na kraju je navedeno 12 izvora literature i imena 6 autora fotografija. Daje se kratak prikaz teksta.
Riječ izdavača. Na početku ukazuju da je izdavačka djelatnost njihovog Udruženja itekako značajna. Ističu da su motivi za tiskanje ove knjige upoznavanje šire javnosti s vrijednošću i značajem očuvanja prirode Bosne i Hercegovine.
Predgovor. Navode da se na cijelom području Dinarida nalazi niz prašuma i da su prašume prirodni objekti za različita istraživanja šumskih ekosustava. U Bosni su prašume najvećim dijelom rasprostranjene u pojasu bukovih šuma (sa smrekom). Nadalje, uz ostale navode ukazuju da knjiga sadrži osnovne podatke o položaju, površini, šumskom području, geomorfološkim karakteristikama, hidrologiji i šumskoj vegetaciji. Važnost knjige je i u tome da može poslužiti za uspostavljanje mreže Natura 2000 u Bosni i Hercegovini. Na kraju upućuju riječi zahvale pojedincima i poduzećima. Priložena je karta šumske vegetacije i pregledna karta prašuma u Bosni i Hercegovini. Dalje se iznose najvažniji podaci za opisane prašume i rezervate.
Prašuma „Perućica“ Sutjeska. Prašumski rezervat je proglašen 1952. godine, površina mu je1434 ha. Nadmorska visina je od 612 do 2386 m. U rezervatu je registriran veći broj šumskih šikaračkih zajednica i zajednica vriština. U njemu je registrirano preko 170 vrsta drveća i grmlja te preko 1000 vrsta zeljastog bilja od kojih su brojni endemi. Uz kartu položaja prašume su priložene 43 slike.
Prašuma „Ravna Vala“ Bjelašnica. Nalazi se jugozapadno od Sarajeva. Površine je 45 ha, a nadmorska visina je od 1280 do 1450 m. Podlogu čine vapnenci s različitim zemljištima. Glavne šumske vrste su jela i bukva. U prašumi je velik broj ukrasnih biljaka, 35 vrsta lišajeva i 29 vrsta mahovina. Uz kartu je 28 slika.
Prašuma „Mačen Do“ Kladanj. Šuma je na tom području 2011. godine proglašena zaštićena kao prašumski objekt. Površine je 33,3 ha, nadmorska visina je od 470 do 1020 m. Geološka podloga su vapnenci, klima je umjereno kontinentalna. Glavna vrsta je bukva. Postoje i rijetko ugrožene vrste. Uz Kartu su 22 slike.
Prašuma „Trstionica“ Kakanj. Proglašena je 2003. godine. Površina je 32,5 ha, nadmorska visina je od 1005 do 1112 m. Geološka podloga su vapnenci, klima je umjereno planinska. Glavne vrste su jela i bukva. Utvrđene su 53 vrste gljiva. Uz kartu su 24 slike.
Prašuma „Janj“ Šipovo. Prašumski rezervat „Janj“ proglašen je 1954. godine. Zaštićen je najvišom kategorijom Međunarodne unije za zaštitu prirode. Navode razloge zašto je stavljena pod zaštitu prirode. Površine je 295 ha, nadmorska visina je od 1180 do 1510 m. Matična podloga su dolomiti. Glavne vrste su bukva, jela i smreka. Uz kartu su 22 slike.
Prašuma „Bobinj“ Grmeč. Za izdvajanje u zaštićene šume predložena je 2002. godine. Površina je 107, 50 ha. Geološki dominiraju vapnenci i dolomiti. Pripada ilirskoj zajednici šuma bukve i jele (sa smrekom). Registrirano je 8 vrsta drveća, 9 vrsta grmlja i 44 vrste prizemnog rašća. U prašumi postoje tipične ilirske vrste. Uz kartu je 25 slika.