DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu



ŠUMARSKI LIST 13/2011 str. 23     <-- 23 -->        PDF

J. Medak: ŠUME PITOMOG KESTENAS PRASEĆIM ZELJEM (Aposeri foetidae-Castanetum sativae ... Šumarski list – Posebni broj CXXXV (2011), 5-24


položaje, što bi trebalo dodatno istražiti. Na ove činjenice
upozoravaju na neki način iMartinović iPelcer(
1986), koji navode kako je reljef ovih brežuljkastih
predjela vrlo razveden – stalno se izmjenjuju usponi i
udoline s vodotocima, što je uvjetovalo i vrlo složen,
mozaičan raspored šumskih fitocenoza.


Na višim gorama poput Medvednice, Žumberka, Krndije,
gdje do izražaja dolazi visinsko slojanje vegetacijskih
tipova, mezofilne tipične kestenove zauzimaju šume
više položaje i dalje u istim ekološkim uvjetima, nešto
sličniji onima koje zahtijeva bukva, više nego kitnjak.


Dok u acidofilnim kestenovim šumama dominiraju
južne i zapadne ekspozicije te strmiji tereni ili zaravnjeni
grebeni i platoi, mezofilne kestenove šume rastu
uglavnom na sjevernim ekspozicijama i blažim nagibima
(Slika 4 i 5).


U pedološkom smislu također su izražene razlike,
ponajprije u tipu tla, njegovoj dubini i kiselosti (Tablica
2). Dok šumske sastojine zajednice Aposeri foetidae-
Castanetumrastu na dubokim luvisolima, većina pro-
fila pod zajednicom Querco-Castanetum sativae
odgovara distričnom smeđem tlu, koje je obično manje
dubine od luvisola. Isto tako postoji razlika u kiselosti
tala u E horizontu, koji obično slijedi odmah ispod humusnog,
a ima važan utjecaj na vrste u sloju prizemnog
rašća, koje na tim dubinama obično formiraju korijen
(pH 4,47-4,99 u acidofilnim šumama, odnosno pH
4,77-6,57 u mezofilnim).Tako izrazito acidofilne vrste
poputVaccinium myrtillusiCalluna vulgarisnalazimo
samo u zajedniciQuerco-Castanetum sativae, a drugi
acidofiti poput Genista tinctoria,Gentiana asclepiadea,
Melampyrum pratense, Veronica officinalis, Hieracium
racemosum, Luzula pilosa pojavljuju se u
zajedniciAposeri foetidae-Castanetum sativaevrlo rijetko.
Posljedica toga je najvjerojatnije upravo razlika
u pH vrijednosti prikazanog E-horizonta.


Tablica 2. Kemijske značajke šumskih tala na istraživanim lokalitetima (E horizont)


Table 2 Forest soils chemical characteristics on research localities (E horisont)


Oznaka Dubina Ozn pH g/ 100g tla N Humus C C
uzorka
Asocijacija Lokalitet
prof. H
2
O 1M KCl P
2
O
5
K
2
O % % % N
OZ
PKŠ
P9 ČK
PK1/06
PK2/06
Querco-
Castanetum
sativae
Ozalj
Glina
Rujevac
Medvednica
Medvednica
35-50
5-18
23-37
5-15
5-15
(B)v
E
E
E
E
4.96
4.47
4.99
4.54
4.56
3.43
3.77
3.79
3.36
3.36
0.60
0.90
0.66
2.09
2.42
5.36
5.10
7.46
16.59
16.88
0.01
0
0.05
0.14
0.13
0.70
2.66
2.55
4.25
3.79
0.41
1.55
1.48
2.47
2.20
32.33
17.14
22.40
16.92
16.50
P6 S1
PG
P2
Aposeri
foetidae-
Castanetum
var. Rubus
hirtus
Šamarica
Petrova gora
Glina
19-32
5-35
8-25
E
E
E
4.99
4.77
5.16
4.99
3.62
3.73
0.77
0.44
1.20
8.28
13.63
14.96
0.03
0.03
0.14
1.54
1.96
2.10
0.90
1.14
1.22
17.30
-
-
P2
P5 S1
P7 ZG
PK3/06
Aposeri
foetidae-
Castanetum
sativae
typicum
Petrinja
Šamarica
Zrinska gora
Medvednica
9-23
8-20
10-25
5-15
E
E
E
E/Bt
5.68
5.36
5.15
5.10
4.20
3.75
5.15
3.21
1.50
1.54
0.77
1.89
13.43
17.93
15.65
15.33
0.07
0.10
0.01
0.18
2.19
3.66
2.53
2.80
1.27
2.13
1.47
2.32
2.49
14.71
-
-
BOS ligustretosum Bosiljevo 32-45 E 6.57 5.31 1.20 4.68 0.03 1.66 0.97 13.15


Holotip asocijacije Aposeri foetidae-Castanetum Holotip subasocijacije Aposeri foetidae-Castanesativae
je snimak broj 6 u Fitocenološkoj tablici I tum sativae ligustretosum je snimak broj 12 u Fitocehoc
loco. nološkoj tablici I hoc loco.


Holotip subasocijacije Aposeri foetidae-Castanetum
sativae typicum je snimak broj 6 u Fitocenološkoj
tablici I hoc loco.


ZAKLJUČCI – Conclusion


Vegetacijskim istraživanjima kestenovih šuma u ekspozicijama te na zaravnjenim do blago nagnutim te-
Hrvatskoj, uz već poznate acidofilne šume kitnjaka i renima, uglavnom na luvisolima.
pitomog kestena (Querco-Castanetum sativae Horvat
AsocijacijaAposeri foetidae-Castanetum sativaesa1938)
istražena i opisana nova asocijacija mezofilnih


drži uglavnom vrste iz mezofilnih bukovih šuma, dok su
kestenovih šuma ass.Aposeri foetidae-Castanetum sa


acidofilne i termofilne slabije zastupljene. Od drugih ketivae
ass. nova. Zajednica raste na nadmorskim visi-
stenovih zajednica diferenciraju je vrste:Aposeris foenama
200-400 (600) metara, na sjevernim i istočnim


tida, Circea lutetiana i Galeopsis tetrahit, koje kao