DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu




ŠUMARSKI LIST 9-10/2009 str. 45     <-- 45 -->        PDF

D. Ballian: GENETIČKE STRUKTURE OBIČNE JELE (Abies alba Mill.) IZ ZAPADNE I ISTOČNE BOSNE Šumarski list br. 9–10, CXXXIII (2009), 501-512


zuju klinalnu raznolikost. Za razliku od njihBreiten-losti alela u ovom istraživanju mogu poslužiti kod
bach-Dorferi sur.(1997) u svom istraživanju na-određenja i razdvajanja zapadnih i istočnih populacija
laze tri alela za gen lokus 6-Pgdh-B, što također imamo u Bosni i Hercegovini.
u ovom istraživanju. Dobivene razlike između učesta


Genetička raznolikost unutar populacija – Genetics diversity within population
Raznolikost alela – Allel diversity
Najveću raznolikost alela imamo u populaciji Gla-navodi podatke za broj alela po lokusu od 1,62 do 1,84.
moč u zapadnoj Bosni, a najmanji broj alela po lokusu Za niz europskih populacija vidljivo je postojanje klina
lazimo u populaciji Očevija. Populacija Očevija je


nalne varijabilnosti prema prosječnom broju alela po
kroz povijest bila pod stalnom djelovanjem čovjeka, su


lokusu (A/L), tako da su vrijednosti od 1,66 u sjeverostavnim
sječama bukve (Ballian iBogunić 2008) u


zapadnim područjima rasprostiranja obične jele do
odnosu spram drugih populacija (tablica 4).


2,30 u jugoistočnim dijelovima rasprostiranja (Kon-


U istraživanjima provedenim u Sloveniji prosječan
nert1995b).Paulei sur.(2002) u svom istraživanju
broj alela bio je od 1,8 do 2,0 (Brus i Longauer navode podatak za Karpate sa prosječnom alelnom ve1995).
Konnert(1995a) za područje južne Njemačke ličinom od 2,0 do 2,2.


Tablica 4. Prosječan broj alela i genotipova po lokusu; prikaz raznolikosti i diferenciranosti


Table 4 Average number of alleles and genotypes per lokus, diversity, diferentiation


Populacija
Population
Prosječan broj
alela po lokusu
Average number of
alleles per locusA/L
Prosječan broj
genotipova po lokusu
Average number of
genotypes per lokusG/L
Raznolikost
Diversity Diferenciranosti
Differentiation
.
T
V
gem
V
p
Oštrelj 2,17 2,70 65,88 1,22 0,18
Grmeč 1,94 2,58 52,42 1,19 0,16
Bos. Gragovo 2,00 2,64 57,37 1,20 0,17
Troglav 2,05 2,82 72,81 1,22 0,18
Glamoč 2,23 2,88 90,70 1,24 0,19
Zavidovići 1,82 2,11 28,80 1,17 0,15
Očevija 1,65 2,00 28,42 1,16 0,14
Klis 2,11 2,82 61,55 1,22 0,18
Knežina 2,05 2,58 45,16 1,20 0,16
Romanija 1,94 2,41 46,35 1,19 0,16
sredina 2,00 2,55


Raznolikost genotipova


Uz srednji broj alela po lokusu za prikazivanje raznolikosti
unutar populacija, kao i između populacija može
poslužiti i srednji broj genotipova po lokusu (G/L). U
usporedbi s alelskom raznolikošću, mora se obratiti pozornost
na to da su broj i količina mogućih genotipova
veći, a time i broj mogućih klasa.To ima smisla ako su


Fiksacijski indeks (Wrightov koeficijent inbridinga) –


Fiksacijski indeks osigurava određivanje postojanja
stupnja inbridinga u populacijama, i to na taj način da
negativne i nulte vrijednosti pokazuju njegovu odsutnost,
a povezane su i s većim stupnjem heterozigotnosti
u populacijama. Pozitivne vrijednostfiksacijskog koeficijenta
(F) upućuju na prisutnost inbridinga (Bergmann
i sur. 1990), a označavaju mjeru odstupanja
promatrane heterozigotnosti od očekivane Hardy-Weinbergove
ravnoteže (Morgenstern, 1996). Proma tramo
li heterozigotnost na temelju fiksacijskog indeksa,
primijetit ćemo na slici 3 da je u populaciji Očevija i Za


– Genotypes diversity
posrijedi rijetki genotipovi (aleli), a što je slučaj s ovim
istraživanjem.Tako su, u ovom istraživanju, vrijednosti
iznosile od 2,00 kod populacije Očevija do 2,88 u popu


lacije Glamoča (tablica 4).Ti su rezultati u skladu su s
rezultatima za srednji broj alela po lokusu.


Fixation index


vidovići srednja vrijednost negativna, što pokazuje da je
stvarna heterozigotnost u tim populacijama veća od očekivane,
te da u njima samo neki genski lokusi pokazuju
postojanje inbridinga.Schro eder(1989) je pri istraživanju
s dva enzimska sustava (Idh i 6-Pgdh) dobila je
pozitivne srednje vrijednosti s malim fiksacijskim indeksom.
U istraživanju s tri enzimska lokusa (Got, Idh i
Shd)Gianninii sur.(1994) dobili su pozitivne vrijednosti
fiksacijskog indeksa, što govori da je istraživana
populacija Campolina u sjevernim Apeninima opterećena
inbridingom.