DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 3-4/2002 str. 47 <-- 47 --> PDF |
N. Jurctić. M. Seruga, D. Škorić: FITOPLAZMATSKE BOLESTI ŠUMSKOG DRVEĆA Šumarski list br. 3 4. CXXVI (2002), 155-163 Gunderse n i sur. 1994). U Virološkom laboratoriju našem šumskom drveću. Preliminarni detekcijski posPrirodoslovno- matematičkog fakulteta Sveučilišta u tupci pokazali su da su fitoplazme u nas prisutne i u neZagrebu počela su nedavno i istraživanja, čiji je cilj kim šumskim drvenastim biljkama. Rezultati tih istrautvrditi u kojoj su mjeri fitoplazme rasprostranjene u živanja u pripremi su za tisak. SPIROPLAZME KAO MOGUĆI UZROČNICI BOLESTI ŠUMSKOG DRVEĆA Spiroplasmas as possible pathogens of forest trees Kad se govori o fitoplazmama i fitoplazmatskim bolestima, obično se spominju i spiroplazme koje također napadaju biljke. Spiroplazme na biljkama uzrokuju bolesti koje jako sliče onima fitoplazmatske etiologije. Ti su mikropatogeni otkriveni 1972. godine, kada je jedna skupina američkih istraživača, koja je istraživala fitoplazme, otkrila u oboljelim primjercima naranče i kukuruza naročite prokariotske mikroorganizme, koji su imali oblik dugačkih spiralnih niti: izgledali su poput neke izdužene opruge (si. 10 A, B, C). Zbog takvog izgleda dali su im ime spiroplazme. Zapaženo je da se ti mikroorganizmi odlikuju zanimljivom osobinom -SI. 9. Pad prosječnog prirasta drvne mase stabala jasena koja su pokretljive su. Ako se nadu u tekućem mediju, zmijoli-bila inficirana fitoplazmama (W - bijeli jasen, G - zeleni jasen) u SAD-u. Praćenje radijalni rast u odnosu na zdrava ko se i brzo kreću. Unatoč nekim specifičnostima, spi stabla u istoj populaciji; nepoznata je godina kad su stabla roplazme imaju mnogo zajedničkog s mikoplazmama. početno inficirana (prema Sinclairu i sur. 1996). U taksonomskom pogledu spiroplazme se danas zajedFig. 9. Decline in relative radial growth of phytoplasma-infected no s mikoplazmama i fitoplazmama svrstavaju u poseash trees in USA (W - white ash, G - green ash). Average growth rates of infected trees are plotted as proportions of ban rod razreda Mollicutes. the average growth rates of healthy trees in the same populaEvo nekih osnovnih karakteristika pripadnika roda tion. The year when each tree became infected is unknown. Spiroplasma. Svim je članovima tog roda svojstveno da su spiralna oblika. U tom se pogledu razlikuju od svih drugih rodova razreda Mollicutes, No, spiralan oblik poprimaju spiroplazme samo ako se drže u tekućem mediju. U drugim okolnostima one nemaju taj oblik; u polukrutom mediju, npr. u agarskom gelu, one su uglavnom izdužene, ali bez spiralne grade. U krutom mediju one poprimaju okruglast oblik i po tome nalikuju mikoplazmama i fitoplazmama. Spiroplazme su duge od 200-3000 nm, a širina im se kreće od 50-400 nm. SI. 8. Šumarak bijelog jasena u kojem se vide stabla sa svjetlijim (žutim) lišćem i prorijeđenim krošnjama (strelica) - simptomima koje su uzrokovale fitoplazme. Fig. 8. White ash with ash yellows on an old-field site: diseased trees display dieback or thin crowns with light green foliage. SI. 10. Elektronskomikroskopska snimka spiroplazma: A-C spiroplazme različito kontrastirane; D - spiroplazma (sp) s adsorbiranim virusnim česticama (v) koje imaju oblik bakteriofaga. Fig. 10. Electron microscope photographs of spiroplasmas; D spiroplasm (sp) with absorbed virus particles (v) which are similar to phage particles. 161 |