DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 9-10/1998 str. 40 <-- 40 --> PDF |
D. Pieman, T. Pcnlek: ODREĐIVANJE SREDNJE UDALJENOSTI PRIVLAČENJA TEŽIŠNIM METODAMA... Šumarski list br. 9 10, CXX1I (1998), 423-435 privlačenja, uz približno jednolike terenske uvjete, poželjno je uporabiti standardnu težišnu metodu. Najčešće je srednju geometrijsku udaljenost privlačenja nužno korigirati samo čimbenikom horizontalnog zaobilaženja. Izračun srednje stvarne udaljenosti privlačenja u brdu i planini -Calculating the middle actual distance of attraction on hills and mountains To je područje vrlo razigranog reljefa gdje se šumske ceste ne nalaze na približno jednakom razmaku, već im je položaj značajno uvjetovan makro i mikro reljefom. Srednju geometrijsku udaljenost privlačenja potrebito je korigirati s čimbenikom vertikalne korekcije terena i s čimbenikom horizontalnog zaobilaženja. Čimbenik vertikalne korekcije terena dovoljno se točno može utvrditi iz prosječnog nagiba terena čitave površine. Glede položaja šumskih cesta prema pojedinom odjelu/odsjeku, treba naglasiti ove slučajeve određivanja srednje geometrijske udaljenosti privlačenja: =^> šumska cesta ide izvan odjela/odsjeka, ali većim dijelom paralelno prati granicu odjela/ odsjeka ili prolazi samom granicom - treba upotrijebiti standardnu težišnu metodu jer su rezultati točni, i nepotrebno je gubiti vrijeme na modificiranu težišnu metodu => cesta okružuje odjel/odsjek - preporuča se rabiti standardnu težišnu metodu, budući se položaj šumskih cesta približava onome u nizin 3. ZAKLJUČAK Odabir određene težišne metode sa svrhom dobivanja srednje geometrijske i konačno srednje stvarne udaljenosti privlačenja, ovisi o sljedećim osnovnim čimbenicima: => položaju šumske ceste u odnosu na granicu površine za koju se obračun izvodi => kategoriji reljefa u kojem se obračunska jedi nica nalazi => jednoličnosti sastojinskih, reljefnih i ostalih čimbenika na istraživanom području => uplivu čimbenika vertikalne korekcije terena i čimbenika horizontalnog zaobilaženja => postavljenim zahtjevima za točnost rezultata => raspoloživom vremenu za obradbu podataka Standardna težišna metoda koja se provodi sa svrhom izračuna srednje stvarne udaljenosti privlačenja daje dobre rezultate ukoliko šumska cesta prolazi izvan granice odjela/odsjeka, granicom odjela/odsjeka, odnosno dovoljno je udaljena od težišta površine za koju se obračun radi (udaljenost šumske ceste ovisi o veličini površine odjela/odsjeka). skim uvjetima, s tim da treba uzeti u obzir oba čimbenika korekcije srednje geometrijske udaljenosti privlačenja => cesta prolazi dijelom odjela/odsjeka i dijeli ga u više dijelova - preferirati uporabu parcijalne težišne metode, gdje za svaku različito veliku površinu treba odrediti položaj težišta, površinu, srednju geometrijsku udaljenost privlačenja i čimbenike korekcije => cesta se približava odjelu/odsjeku i zatim se opet od njega udaljuje - nužno je uporabiti modificiranu težišnu metodu => cesta je više-manjc okomito postavljena u odnosu na granicu odjela/odsjeka - paralelno privlačenje svodi se na centralno privlačenje Izračun srednje stvarne udaljenosti privlačenja na području krša - Calculating the middle actual distance of attraction in karst area Sto se tiče položaja šumskih cesta u odnosu na površine odjela/odsjeka, situacija je slična kao na području brda i planine. Izuzetak čini bogatstvo krških fenomena koji uzrokuju veliku raznolikost terenskih prilika na relativno malenom prostoru. To iziskuje još veću pozornost pri odabiru jedne od težišnih metoda koja ima dati najbolje rezultate. Preporuča se modificirana težišna metoda s veličinom osnovnih površina u suglasju sa raznolikošću utjecajnih čimbenika. - Conclusion Ukoliko usporedba rezultata dobivenih standardnom težišnom metodom s modificiranom težišnom metodom (s velikim brojem težišta) na određenoj veličini uzorka ne daje dobre rezultate, nužno je primijeniti modificiranu težišnu metodu. Parcijalna težišna metoda daje dobre vrijednosti srednje geometrijske udaljenosti privlačenja, no njena je uporaba upitna kada se određuje srednja stvarna udaljenost privlačenja u uvjetima nejednolikih utjecajnih čimbenika. Postupak digitalizacije šumsko-gospodarskih karata te izradba digitalnog modela terena kao podloge za izračun čimbenika vertikalne korekcije terena, svakako je najjednostavnija, najtočnija, najbrža metoda, bilo da se računa čimbenik vertikalne korekcije pojedine srednje geometrijske udaljenosti odjela/odsjeka, bilo da se traži jedinstveni čimbenik vertikalne korekcije terena za čitavu površinu npr. gospodarske jedinice. Digitalizirane šumsko-gospodarske karte također služe kao zahvalna podloga za određivanje čimbenika horizontalnog zaobilaženja. |