DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 9-10/1988 str. 70 <-- 70 --> PDF |
radi i kako će se raditi da se smanje neodobrene seče, piše o setvi hrastovog žira i sadnica uz šumsko-poljsko gospodarenje itd. U prvim člancima o šumarstvu S bije M. Divjak pohvaljuje potez MNP o primanju mladih šumara iz Hrvatske koji prvenstveno treba da se prihvate uređivanja šuma i da postepeno zamenjuju strane šumare Čehe i Nemce koji, iako stručni i već dobri poznavaoci šumarskih prilika Srbije, zbog poodmaklih godina nisu u stanju da uređuju »velike i brdovite« srpske šume. Dalje, u prikazu donošenja šumarskih propisa kada se značaj šuma najpre cenio samo prema koristima koje one imaju u pogledu žirenja, pašarenja i dobivanja šiške, daje razvojni put šumarstva ove zemlje. Postepeno se proširuje značaj šuma i propisima reguliše odnos čovjeka prema obimu i načinu korištenja d ostalog »nerodnog« Lišćarskog i četinarskog drveta. Prvim Zakonom o šumama (1891) uređena je organizacija šumarstva i službe, prava, položaj i obaveze šumara, koji su za razliku od ostalih činovnika neovisni od upravnih vlasti i donekle političkih prilika. Podređeni su jedino MNP. Jedino je još čuvarsko osoblje koje je primao ministar bilo podložno svim promenama, bez pristojnih plata i obezbeđene penzije. Zadržao se i na prikazu značaja i rezultata šumskog fonda institucije Zakona o šumama na razvoj šumarstva, školovanje i primanja šumara. M. Divjak je iznosio i primedbe u pogledu organizacije struke i organizacije rada šumara. Smatrao je pogrešnim što nastoje da se sve (?) goleti pošumljavaju četinarima umesto da sagledaju i koristi koje će te njihove šume davati pokoljenjima. »Ne podiže se šuma samo zbog lepote nego i zbog koristi. . . Ovu su bolest doneli srpski šumari iz Nemačke gde su im za srce prirasle četinjave šume. . .«. Međutim, njima je bilo poznato da su cetinske šume paljene i krčene uglavnom radi pašnjačkih površina i da su ove šume tek 1857. (propisom) izjednačene sa lišćarskim »rodnim« šumama, da su od ranijih velikih i lepih četinarskih šuma ostali samo njihovi nazivi a zemlja prinuđena da ove proizvode dobavlja sa strane. Početkom 1904. pred Narodnom skupštinom se našao predlog grupe poslanika da se radikalno izmeni Zakon o šumama, suspenduje postojeća organizacija, ukinu šumske uprave, raspuste okružni šumari,. . da državi ostanu samo one šume na koje niko ne polaže pravo i đa sa ovima »rukuje i raspolažu policijske vlasti«. Predlog je izazvao veliko uznemirenje u javnosti a i u redovima dela vladinih poslanika. Pored šumara u kampanji protiv ovog nazadnog shvatanja učestvuju i drugi poznavaoci prilika u zemlji, ljudi od pera i ugleda. U osudi ovog predloga učestvuje i M. Divjak i u Šumarskom listu i drugim glasilima ističe. . »da nije žalosno bilo bi smešno i (ovo) pre spada u šaljivi a ne u ozbiljni list. .«. Korene ovog nazadnog shvaćanja M. Divjak nalazi i u tome što domaći šumari »nisu putem štampe upućivali i obaveštavald od ranije narodne prvake i narod o važnosti šuma..«, ali i pravdajući ih da je među šumarima dosta mladih ljudi koji zbog obimnosti zadataka u svojim velikim šumskim okruzima nisu i za ovo stizali. Da je M. Divjak imao prilika da pročita brojne članke o šumama i šumarstvu samo od pojave »Težak«-a (1869) časopisa namenjenog za obaveštavanje o poljoprivredi i šumarstvu, u kome su poznavaoci ovih delatnosti, uključujući i ono malo šumara, pisali o vrednosti šuma, video bi da je u javnosti bilo dosta pisano i o vrednosti šuma. A i pre »Težak«-a je i sam knez Mihajlo u prestonoj besedi u Narodnoj skupštini (1864), a kasnije istom prilikom dr. J, Pančić (1870) u |