DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 7-8/1983 str. 20 <-- 20 --> PDF |
osnovu nižeg toplinskog praga, odnosno niže sume temperature koja je bila potrebna da otpočne prirašćivanje u visinu, može se zaključiti da prov. 83—3.0, 65—1.0 i 12—2.0 potiču iz hladnijih područja, što prema nadmorskim visinama i geografskom položaju i odgovara. Najkasnije počinje sa prirašćivanjem u visinu prov. 25 — 1.5, koja potxc iz manjih nadmorskih visina i južnijih geografskih širina. Iz iste tabele se vidi da je za početak prirašćivanja u visinu provenijenciji 83—3.0 bila potrebna dnevna suma temperature od 344fl C, dok je provenijenciji 25—1.5 bilo potrebno 524° C, odnosno 52%> više. S obzirom da u našim ekološkim uvjetima i do polovine maja pojava kasnih mrazeva nije rijetkost, zbog izbjegavanja šteta od kasnih mrazeva, najpogodnije bi bile one provenijencije duglazije koje kasnije počinju s otvaranjem terminalnog pupa, a to su u našem slučaju prov. 25—1.5 i 11—0.5. Iz tab. 2 se dalje vidi da kod završetka priraščivanja u visinu, nema većih razlika između provenijencija, jer se prirašćivanje u visinu, odnosno formiranje novog terminalnog pupa javilo između 27. 07 i 30. 07., odnosno u razmaku od tri dana. Prema tome, razlike u trajanju priraščivanja u visinu uvjetovane su prije svega razlikama u početku priraščivanja u visinu pojedinih provenijencija. Ritam priraščivanja u visinu Da bi se utvrdio ritam prirašćivanja u visinu pojedinih provenijencija, dužina ljetorasta je mjerena svakih 7 dana. Iz graf. 3 se jasno vidi ovisnost periodičnog priraščivanja u visinu od sume temperature. Visoke sume temperature imaju za posljedicu visoka, a niske sume temperature nizak periodički prirast u visinu. Vidljivo je, da iako postoje u toku prirašćivanja razlike u veličini tečajnog visinskog prirasta pojedinih provenijencija, zahvaljujući različitom ritmu prirašćivanja, na kraju perioda prirašćivanja dužina ljetorasta kod provenijencija je prilično ujednačena. Ovo je najvidljivije na graf. 4. Ritam prirašćivanja u visinu je još očigledniji iz graf. 5 na kojem su nanesene relativne dužine ljetorasta po provenijencijama. Vidi se da kod svih provenijencija linija prirašćivanja u visinu ima oblik izduženog slova »S«. Može se dalje zaključiti, da od ukupnog trajanja prirašćivanja u visinu, na period najintenzivnijeg prirašćivanja u visinu otpada samo oko 20 dana (od 10. juna do 30. juna), kada se formira 45% od 50% dužine ljetorasta. Prema LEIBUNDGUT-u (1959) glavni period prirašćivanja u visinu se nalazi između 10°/o i 90% relativne dužine ljetorasta. Ovaj period kod naših provenijencija traje kako se vidi iz tab. 3 (str. 341). Kod svih provenijencija nije potrebno isto vrijeme da se ostvari 80% dužine ljetorasta. U najkraćem periodu ovaj postotak ostvaruje provenijencija 12—2.0, koja je postigla i najranije 10% dužine ljetorasta i prov. 25—1.5, koja je postigla najkasnije 10% dužine ljetorasta. Najviše vremena je bilo potrebno prov. 11—0.5. |