DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 1-2/1981 str. 101 <-- 101 --> PDF |
nih krečnjaka i dolomita u vrtačama, koje su mikro — i makro-reljcfski vrlo izrazito građene. Njene pojedine subasocijacije čine uglavnom visinsku zonaciju, odnosno odražavaju reljefne ili edafske razlike unutar asocijacije. Druga asocijacija Luzulo albidae — PIceetum rasprostranjena je u Trnovskom gozdu i to u nekim mrazištima (Smrečje, Vel. i Mala Lokva) na matičnoj podlozi gornjojurskih tanko-pločastih krečnjaka interkaliranih slojevima i grudama rožnjaka koji su pokriveni koluvijalnim nanosima, a koji sadrži krečnjački i kremeni skelet i glinu, pa je zemljište pretežno vrlo duboko (i do 6 m), kiselo smeđe (opodzoljeno). Po ovim osobinama, ova se asocijacija jasno izdvaja od prethodne. Njene subasocijacije odražavaju također visinske i edafske varijante. Treča asocijacija Piceetum montanum dinaricum raširena je na Notranjskom Snježniku, iako se predpostavlja da se ona prostire i na ostalim južnije zastupljenim dinarskim planinama. Ona se širi u vrlo dugim (do 2 km) dolinama i dragama (dubine 100—400 m), čija dna leže između 1060 i 1110 m, a okolni grebeni i vrhovi dostižu 1280—1690 m. Raširena je na kreenjačkoj podlozi koja je pokrivena (pleistocenskim) ledničkim materijalom, sastavljenim od zaobljenog skeleta, šljunka i pijeska i ilovače različite litološke strukture, ali pretežno krečnjačke, tako da su se tu razvila umjereno lesivirana smeđa karbonatna tla, dijelom pliće smeđe karbonatno zemljište, u kojem sa dubinom raste bazičnost. Vrijedan doprinos autora je prikaz sistematskog položaja smrčevih šuma (na osnovu uporednih fitocenoloških tabela) i njihova veza sa dosadašnjim opisanim zajednicama na prostoru (istočno) alpskog i (dinarsko) balkansko-karpatskog prostora. Za šumarsku praksu posebno značenje imaju stratifikacije pojedinih asocijacija (i subasocijacija), koje su date uz florističke opise u tabelama, a još više posebno poglavlje koje govori o privrednom značenju svake zajednice. Tu su date i detaljne analize sastojinske strukture, drvne mase po hektaru, prosječne starosti, načina podmlađivanja i odgovarajućih uzgojnih mjera. Svakoj zajednici dat je shematski prikaz prirodnih i antropogeno uslovljenih sukcesija, kao i opis i tabelarni prikaz fenofaza. Završni dio studije pod naslovom »Sinteza, podjele, zaključci i diskusije« je u izvjesnoj mjeri rekapitulacija rezultata istraživanja i ukazivanje na otvorene probleme istraživanja smrčevih šuma na području Jugoslavije. Studija kolege M. Zupančića predstavlja seriozan i izvanredno široko dokumentovan naučni rad, sa utvrđenim novim naučnim činjenicama. Nivo štampe je posebno visok. Sve u svemu, ovim djelom autor je obogatio litocenološku nauku, a šumarskoj praksi pružio temeljne osnove za racionalnije gospodarenje ovim šumama, pa mu ovom prilikom čestitamo i želimo dalje uspjehe. Dr Vitomir Stefanović |