DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 1-2/1980 str. 42 <-- 42 --> PDF |
Provenijencija 1. duge i strme grane 29 2. duge i srednje strme grane — 3. duge i položite grane Japanski ariš 4. srednje duge i strme grane 1 5. srednje duge i srednje strme grane 50 6. srednje duge i položite grane 9a 7. kratke i strme grane 51 8. kratke i srednje strme grane 12—2,52 9. kratke i položite grane 59—2,2 Prema tome, u pogledu oblika krošnje bile bi najbolje provenijencije 29 i japanski ariš, provenijencija 50 iz Sudeta se nalazi u sredini, a prov. 1 iz Alpa je nešto bolja od sudetskog ariša. Ispod prosjeka je šest provenijencija i to tri iz područja Alpa i tri iz područja Karpata (9a, 12-2, 2 te 51, 52 i 59-2). Što se tiče eventualnog utjecaja nadmorske visine na oblik i kvalitet krošnje u našim istraživanjima nisu utvrđene zakonitosti te se upravo i iz tih razloga o ovoj osobini mora voditi računa, kada je u pitanju izbor najprikladnije provenijencije. Na sličan način, mogle su se razvrstati i provenijencije na osnovu stanja u prvom i drugom pršljenu, ali ne bi došli do većih razlika s obzirom na visoka stepen saglasnosti ranga provenijencija po dužini i otklonu (inserciji) grana u sva tri pršljena. DISKUSIJA Poznato je, da ariš spada među vrste drveća čije su populacije po kvalitetu stabala dosta heterogena (BONNEMAN, 1971/72). Ovaj kvalitet se ne ogleda samo u pravnosti debla, što je neosporno neobično značajno, nego i u drugim karakteristikama, kao što su otklon (insercija) grana, oblik i izgrađenost krošnje, dužina, debljina i vitkost grana itd (SCHOBER, 1966, 1977; PINTARIĆ, 1973; KLEINSCHMIT, 1959). Većina od ovih karakteristika je nasljedna, ali su neke nasljedne osobine dosta labilne, tako da okolina može na njih znatno uticati, odnosno da se pojedine karakteristike prilagođavaju novim uslovima (KLEINSCHMIT, 1959, ROHMEDER-SCHOENBACH, 1959). U ogledu sa arišem različitih provenijencija koji je predmet naših istraživanja pokazalo se, da pored razlika u kvalitetu debla (KOPRIVICA, 1977; TIĆEVIĆ, 1979; HARBINJA, 1979; PINTARIĆ, 1973, 1979) između provenijencija postoje i druge značajne razlike što se tiče oblika i izgrađenosti krošnje kao jedne od značajnih karakteristika kvaliteta stabla. Naša istraživanja su provedena na biljkama starim 17 godina, te ako se dobijeni rezultati usporede s rezultatima na sedmogodišnjim biljkama (PINTARIĆ, 1973, 1974; SCHOBER, 1967, 1969, 1977) možemo konstatirati, da nije došlo do većih promjena u rangu. Ovi rezultati potvrđuju konstataciju da se kod ariša mnoge karakteristike u toku života ne mijenjaju, te nam rane |