DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 11-12/1975 str. 53 <-- 53 --> PDF |
PRILOG ISTRAŽIVANJU POJAVE POMERANJA VISINSKIH KRIVA JELE I BUKVE U NEIZGRAĐENIM PREBIRNIM ŠUMAMA NA GOCU Mr. STANIŠA BANKOVIĆ — Beograd Mešovite sastojine jele i bukve u okviru fakultetske šume Goč—Gvozdac i pored zajedničkog prašumskog porekla nemaju sličnu strukturu. One pokazuju jednu prelaznu postupnost od skoro tipično jednodobnih sastojinskih oblika do skoro tipično prebirnih. Zbog uvođenja prebirnog načina gazdovanja, odnosno zbog uvođenja prebirnih seča one se mogu svrstati u kategoriju prebirnih Šuma u najširem smislu. U stvari mahom su to sastojine u kojima su u prošlosti vršene neuredne prebirne seče koje su dovele do narušavanja stabilnosti i unutrašnje izgrađenosti ovih šuma. Stoga se stanje u kome se ove sastojine trenutno nalaze ne može smatrati stabilnim, već ono predstavlja samo jednu prelaznu fazu na putu njihove konverzije u tipični prebirni oblik. »Kao poseban problem pri organizaciji budućeg gazdovanja ovim šumama postavlja se uvođenje prebirnih seča u takvom obliku, da je moguće ove sastojine postepeno približiti tipičnoj prebirnoj formi po elementima njihove unutrašnje izgrađenosti.« (Miloj kov i ć, D., 1963). U tu svrhu je Katedra za uređivanje šuma Šumarskog fakulteta u Beogradu postavila veći broj stalnih oglednih površina u cilju eksperimentalnog iznalaženja najpogodnijih puteva za bržu konverziju postojećih sastojinskih oblika u tipičan prebirni. Pošto se samo na osnovu detaljnih analiza dinamike razvitka strukturnih elemenata ovih sastojina može odlučivati o uvođenju odgovarajućih prebirnih seča, to su na nekoliko stalnih oglednih površina uvedene seče u cilju eksperimentalnog utvrđivanja njihovog najpovoljnijeg oblika za različite sastojinske tipove. (U prvom redu osnovni zadatak uvedenih seča je bio popravka opšteg stanja — zdravstvenog i kvalitativnog — ovih sastojina, kao i stvaranje optimalnih uslova za razvitak preostalih stabala jele i bukve. Stoga uvedene seče u ovakvom obliku imaju meliorativni karakter, posredstvom kojih je u prvom redu uklonjen prestareli deo inventara snažnih dimenzija i smanjene životne snage, kao i oštećena i deformisana stabla). Stoga sva istraživanja tokova razvitka pojedinih strukturnih elemenata i u periodu posle provedenih seča imaju veliki praktični i teoretski značaj, jer se samo tako može pratiti njihov uticaj na ostvarivanje postavljenih ciljeva budućeg gazdovanja u mešovitim sastojinama jele i bukve na Goču. Problem rada Svako istraživanje tokova razvitka pojedinih strukturnih elemenata prebirne sastojine omogućuje da se bolje sagledaju složeni procesi njenog razvoja, pri čemu je od posebnog interesa poznavanje veličine tekućeg zapreminskog prirasta, kao i veličine zapremine koja ga je proizvela. »Zapremina sastojine i zapreminski prirast su one taksacione veličine, koje u prvom redu ukazuju na proizvodni značaj šume i služe kao mora izražavanja njihove produktivnosti.« (M i 1 o j k o vi ć D., 1958). Pored toga što je tekući za 455 |