DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 9-10/1972 str. 44 <-- 44 --> PDF |
pada na jelu 282 a na bukvu 275. Rezultate tog snimanja kao i grafičke pri kaze donosimo u tabeli 1 i slikama 2, 3 i 4. Analizirat ćemo sada dobivene po datke izmjere odnosno snimanja. Ako pođemo od shvaćanja Leibundguta (9) o evropskoj prašumi i njenoj dinamici promjena, optimalna faza (koju bi mogli nazvati i faza uravnotežene prašume), karakterizirana je izgledom i odlikama jednodobnih šuma (struktura, sklop). Optimalna faza jedne prašume (zajednice) je prema Leibundgutu (9) ka rakterizirana malo promjenljivom strukturom, visokom drvnom zalihom, ma lim sociološkim transformacijama i manjkom jednog stvarnog pomlađenja. U optimalnoj fazi nalaze se uglavnom dva različita strukturna oblika, sastoji na s jednim slojem i sastojina s dva sloja. Postojeće optimalne faze prašuma u Jugoslaviji prikazane su u stručnoj literaturi. Napominjemo, da je Miletić (10) u svojim istraživanjima našao tu fazu i u čistim bukovim sastojinama karaktera prašume na području visokog krša Velike Kapele i Risnjaka, u nadmorskim visinama iznad 1250 m, iako je on tako ne naziva i ne proučava sa stajališta dinamike promjena. Razmotrimo li snimljene podatke ukupnog broja stabala na pokusnoj plohi I, to vidimo da krivulja distribucije broja stabala po debljinskim stepe n i m a pokazuje prebornu strukturu te da se ta sastojina nalazi u fazi prebornog izgleda (Plenterwaldphase). Ta sastojina kao i ta faza predstavlja u stvari fazu pomlađivanja s vrlo dugačkim vremenom pomlađivanja pa zbog toga nastaju velike razlike u starosti stabala koje se kreću od 100 do 300 godina. Prema Leibundgutu (9), ova faza prebornog izgleda prašume zauzima općenito na dobrim staništima relativno male površine, i kako god obnova nastaje, u svim slučajevima postoji razvojna tendencija k optimalnoj fazi trajne zajednice (Klimaxgesellschaft). Ploha se nalazi na I bonitetnom razredu staništa. Prebornu strukturu te plohe čine uglavnom stabla jele. Debljinski stepeni od 7,5 cm do 17,5 cm sadrže znatan broj stabala. Interesantna je struktura sastojina po broju stabala na pokusnoj plohi II. Ako se analizira distribuciona krivulja ukupnog broja stabala tada se vidi da zaključno s debljinskim stepenom od 27,5 cm broj stabala neprekidno pada kao u prebornoj šumi te da je lijevi krak krivulje kos, tzv. kosa distribucija. Od tog debljinskog stepena krivulja broja stabala predstavlja bimodalnu krivulju, koja je karakterizirana s dvije kulminacije. Prva kulminacija nastupa u debljinskom stepenu od 37,5 cm, a uzrokuju je stabla bukve. Druga kulminacija nastupa između debljinskih stepeni od 72,5 i 75,5, a čine je zajedno stabla bukve i jele. Opisana distribucija stabala po debljinskim stepenima upućuje da se radi o tri populacije — sastojine različite starosti i dimenzija na istoj površini. I stvarno postoje tri sloja: gornji, srednji i donji sloj (Etage). Donji sloj obuhvaća debljinske stepene do otprilike 27,5 cm, srednji do otprilike 47,5 cm a gornji sloj iznad toga debljinskog stepena. S obzirom na razvojne faze može se reći da se ta sastojina približava optimalnoj fazi ili da ulazi postepeno u optimalnu fazu. Ovo shvaćanje potvrđuju dobro razvijena dva sloja izražena u bimodal- nom dijelu distribucione krivulje broja stabala koji odgovaraju optimalnoj fazi prašume i liče na strukture jednodobnih sastojina. Od optimalne faze udaljuje tu sastojinu donji sloj izražen kosim dijelom krivulje. |