DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu




ŠUMARSKI LIST 3-4/1971 str. 3     <-- 3 -->        PDF

ŠUMARSKI LIST


SAVEZ INŽENJERA I TEHNIČARA ŠUMARSTVA I
DRVNE INDVSTRIJE HRVATSKE


GODIŠTE 95 OŽUJAK — TRAVANJ GODINA 1971.


UDK 634.0.131.3:634.0.453:595.787


KVALITETA HRANE KAO JEDAN OD UZROKA MASOVNIH POJAVA
TOPOLINA ČUPAVOG PRELCA (Pvgaera anastomosis L.) U NASADIMA
EUROAMERIČKIH TOPOLA


Dr Ivan Mikloš


UVOD


Topolin čupavi prelac (Pygaera anastomosis L.) pojavio se u našoj zemlji
kao novi i opasni štetnik na topolama tek nakon Drugog svjetskog rata, kada
je počelo intenzivno uzgajanje kultiviranih, t. zv. »kanadskih« topola na velikim
površinama. Prvi puta uzrokovao je golobrst u jednoj manjoj plantaži topola
kraj Osijeka 1953. godine, a zatim se pojavio u masi 1954. god. kod Vrbanje
u Slavoniji, 1956. god. na istom području i u Vojvodini, 1959—1960. god.
kod Slavonskog Broda i 1963. god. na području Šumskog gazdinstva Sremska
Mitrovica. Pri tome su masovne pojave postajale sve intenzivnije, a napadnute
površine sve veće, pa se u nekoliko slučajeva moralo pristupiti kemijskom suzbijanju
štetnika. Slično se događalo i u nekim drugim evropskim zemljama
(Mađarska, Austrija, Čehoslovačka i Italija). .


Iz tog vremena datira i pretežni dio radova u kojima se ovaj štetnik spominje
ili detaljnije obrađuje (G y ö r f y, 1952, Pfeffer, 1954, R ö h r i g, 1955,
Schimitschek, 1955, Wettstein, 1955, Kovačevi ć, 1956, Z i v o j inović,
1957, Mijin, 1958, Mikloš, 1960 i 1961, J e g o r o v, 1962, A r r u,
1962 i 1964, S i d o r, 1964, 1965 i 1968)..


Topolin čupavi prelac ima neobično jaki potencijal razmnožavanja, što je
rezultat velike plodnosti i većeg broja generacija u jednoj godini. Zato se može
iznenada pojaviti u ogromnim masama, čim se za njegov razvoj pojave povoljne
ekološke prilike. Njegove gusjenice brste gotovo neprekidno od ranog
proljeća do kasne jeseni, t. j . tokom čitavog vegetacijskog perioda, pa u jednoj
godini može doći do višekratnog golobrsta i velikih šteta. Zato se topolin čupavi
prelac s pravom ubraja među najopasnije defolijatore na topolama.


SVRHA ISTRAŽIVANJA


Već se iz same činjenice da početak masovnih razmnožavanja topolina čupavog
prelca vremenski koindicira s početkom plantažnog uzgajanja euroameričkih
topola na velikim površinama može zaključiti da se ove dvije pojave
nalaze u međusobno uzročnoj vezi.