DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 7-8/1969 str. 75 <-- 75 --> PDF |
Samo u naučnoistraživačkim ustanovama (ne računajući visoke škole) uposleno je 3.730 lica (1660 naučnih radnika). Do Revolucije, u azijskom dijelu zemlje nije bilo ni pokusnih šumarija. Za vrijeme sovjetske vlasti, tamo su osnovane krupne naučne ustanove, koje sižu u najdalje rajone Sibirije i Dalekog istoka uključujući Jakutsku i Magadansku oblast, Sahalin i Kamčatku. Nauka o šumi za vrijeme sovj. vlasti dalje se razvila poslije njezina osnivača Morozova. Velik prilog unijeli su sovj. učenjaci u produbljavanje šumske tipologije, klasifikacijskog sistema šuma na prirodno-historij- Skoj osnovici nužnoj za razradu šumoprivrednih mjera. Paralelno su se razvila dva smjera: edafski na osnovici plodnosti i vlažnosti tla i biogeofitocenotski, koji uzima u obzir sav kompleks uvjeta sredine i šumu u njezinoj cjelokupnosti zajedno sa sredinom. Date su naučne klasifikacije tipova šuma za mnoge rajone Sov. Sav. od zanadnih granica do Dalekog istoka. Velika je raznolikost tipova šuma tražila njihovo sistematsko grupiranje, što je i razrađeno za razne rajone SSSR. Genetska je tipologija šuma nikla u Sov. Sav. i uspješno se dalje razvija. Velikim dostignućem sovjetske nauke ističe se učenje akademika Sukačeva o biogeocenozi u čijem je temelju pojam o šumi kao jedinstvu sastojina i uvjeta vanjske sredine (atmosfere, tla itd.), koji se nalaze u uzajamnoj vezi i uzajamnom utjecanju. To učenje na suvremenoj naučnoj bazi razvija postavke Dokučaeva, Berga, Morozovä i Vysockoga i najbolje odgovara šumarskoj praksi. Osnovna je komponenta biogeocenoze — tlo. Istraživanja sovj. učenjaka oboeatila su nauku o šumskim tlima. Nauka o apsorpcijskoj sposobnosti tla (akad. Ge arojc), o ulozi šume u procesu stvaranja tla, vezana je sa radovima Vysockoga, Tjurina, Remezova, Stepanova, Rode, Žena, Rogovoga i mnogih drugih. Istraživanja u šum. pedologiji daju naučnu osnovicu za rješavanje najvažnijih praktičnih zadataka šumarstva — učenja o kvalitetnom sastavu i povišenju produktivnosti šuma. U Sov. Sav. s njegovom raznovrsnošću dendroflore, nastala je nauka o smjenjivanju vrsta. Početo Morozovom Koržinskim i Tanfil´evom, dalje se razvijalo u radovima sovj. učenjaka. Pokazana je biološka bitnost te pojave, određena njezina ekonomska ocjena, predložene mjere za preveniranje nepoželjne izmjene vrsta. U posljedjih 20 godina, uslijed primjene najsavršenijih fizioloških i bioloških metoda istraživanja, znatno je dopunjena naša spoznaja o biologiij i ekologu drvnih vrsta i sastojina, eksperimentalno Dokazana bitnost uzajamnih veza među raznim vrstama drveća. Dobiveni su eksperimentalni podaci o režimu ishrane raznih vrsta drveća, ulozi rizosfernih organizama, izbojaka iz korijena itd. Publicirani su radovi o mikroklimatskim i hidrološkim osobinama u raznim sastojinama, a s tim u vezi i poduzimanie potrebnih mjera. Detaljno su proučene u uzsioinom i ekonomskom odnosu najvrednije šumske formacije: borove, hrastove, jasikove, brezove, omorikove, limbe i ariša. Izvršena je analiza suvremenog stanja šuma, razrađene naučne osnove njihovoe podizanja i predložene mjere za povišenje njihove produktivnosti. Publicirane su monografije: Hrastici SSSR (u 4 knüProblemi povišenja produktivnosti šuma (4 kniige). Izlazi veliko djelo: Šume SSSR inicijativom akad. Žukova. Važno teoretsko i praktično značen´e imaju naučna dostignuća o hidrolo";;i ""ina. Tridesetih godina početa su stacionarna i ekspedicijska istraživanja šumskohidrološlća po raznim rajonima Sov. Sav. objelodanjivanjem o^će hidrološke uloge šume u proučavanju režima voda u sastoijnama pod utiecaiem šumsko- gospodarskih mjera (sječa šuma. isu «ivanie, pošumljavanje golih površin^V Vrijednim prilogom nauci o hidrologiji v,>ma bile su razrađene klasifikacije šuma prema niihovoi apsorpcijskoj i vo1 -"titnoj ulozi. Naročit interes ^ra stavlja klasifikacija akad. Tiurina, koja se osniva na kompleksu pozitivnih svoi stava šume o ovisnosti o reljefu, tlu, ve getaciji itd. i dat je sistem miera o saou vaniu i pojačanju pozitivnih svoistava 7načenie u poznavanju apsorpciiske i vo r´ozaštitne uloge šuma ima rad Tkačen ka: Uzgajanje šuma (Obščee lesovod stvo). izdanja 1939, 1950, 1955 itd. u kom se nalaze svjetski i domaći podaci o za štitnim i vodozadržavajućim šumama. U toku su radovi o ustanovljivanju optimal ne šumovitosti za razne raione Sov. Sav. Kad se završe, u blizoj budućnosti, moći re se planirati podizanje šuma i iskori štavanje s obzirom na regionalno znače nje njihovo kao izvora za dobivanje drva i značenje s obzirom na stupanj utjecaja na klimu i tlo u ovisnosti o šumovitosti teritorija. Na području šumske hidrologije plodno radi laboratorij za uzgajanje šuma A 301 |