DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 7-8/1968 str. 66 <-- 66 --> PDF |
Kao podloga izdvajanja proizvodnih tipova šuma poslužila je fitocenološka klasifikacija. Kod podjele pri tipološkoj klasifikaciji uzete su slijedeće kategorije: a) Regionalna šumska biljna zajednica, koja ovdje zamjenjuje pojam vegetacijskog područja i vegetacijskog regiona. To znači da se geografska kategorija (koja se koristi kod kartografskih radova) uzima za sistematsku i daje joj se određeno mjesto u hijerarhijskom sistemu. Autori smatraju da se regionalne zajednice okarakterisane klimatski i jasno definisane fitocenološki, pa iz tih razloga o´.pada potreba da se u okviru tipološke klasifikacije vrše posebna klimatska istraživanja kao i obavezno kartografsko izdvajanje areala tih zajednica. b) U prvoj fazi rada izdvajaju se osnovni tipovi šuma i to na bazi ekoloških kriterija. U drugoj fazi rada vrše se taksaciona ispitivanja u okviru izdvojenih osnovnih tipova kao i analiza proizvodnih karakteristika pa se na temelju tih pokazatelja ovi osnovni tipovi objedinjuju u proizvodne tipove. Za razliku od fitocenološke podjele unutar regionalnih zajednica, koja se temelji na sastavu vrsta drveća i prizemne vegetacije ,autori su osnovni tip šume definisali kao: »Skup sastojina u okviru jedne regionalne zajednice, koje imaju približno isti sastav drveća i približno jednaka svojstva zemljišta.« Autori smatraju da je bolje neposredno utvrditi svojstva zemljišta nego posredno putem indikatorskog metoda, koji je nesigurniji. Dvofazno klasifikovanje prema autorima ima dobru stranu, jer se na taj način izdvojeni osnovni tipovi šuma mogu grupisati prema različitoj namjeni. To znači da način grupisanja osnovnih tipova u proizvodne, zavisi od definicije proizvodne klasifikacione jedinice. Usvojenu jedinicu proizvodne klasifikacije pod nazivom proizvodni tip šume, autori definišu kao skup biogeocenoza (osnovnih tipova šuma) koje imaju približno jednake ekološke karakteristike i proizvodnu sposobnost i koje zahtijevaju jednak uzgojni tretman. Kod klasifikacije ovdje je usvojen ruski termin »tip šume«, jer se smatra da je adekvatniji od »tipa staništa« koji se uoptrebljava kod nekih klasifikacija. Autori ističu da i usvojeni termin ima prigovora, ali je uzet u nedostatku boljeg termina. Grupisanjem srodnih, dobile su se krupnije proizvodne jedinice sa jednakim uzgojnim tretiranjem, dok će kod realizovanja projekta, osnovni tipovi poslužiti kao osnov različite primjene uzgo./ne tehnike. Taksacioni elementi su snimani kao egzaktni pokazatelji ocjene proizvodnih karakteristika osnovnih tipova šuma. Na bazi navedenih pokazatelja određuju se za svaki onsovni tip proizvodni ciljevi. Tom prilikom se vrši analiza sa proizvodnog stanovišta pa se utvrđuju: a) mogući proizvodni ciljevi (izbor vrsta drveća i načina gajenja), b) potrebne melioracione mjere, c) opasnosti od erozije, vjetroizvala, požara i dr. Na osnovu ovakvih diferencijacija, osnovni tipovi koji su srodni po proizvodnim i uzgojnim kriterijumima objedinjuju se u proizvodni tip šume. Snimanja su vršena u okviru inventure šuma na velikim površinama. Primijenjeni su koncentrični primjerni krugovi koji su sistematski raspoređeni po mreži traktova na cijeloj teritoriji BiH. Izdvojene su ukupno tri regionalne zajednice bukve, od kojih su dvije obrađene u navedenom radu, a svi podaci nakon tehničke obrade pripremljeni su i obrađeni putem mehanografije. U diskusiji su pokrenuta još mnoga pitanja u vezi izdvajanja tipova šuma, načina određivanja proizvodnih ciljeva i dr. Istaknuta je potreba većeg respektovanja rezultata fitocenoloških istraživanja kod tipoloških kategorizacija (Ing. B. Fabijanić), kao i jasnije izdvajanje nižih kategorija unutar istog tipa zemljišta, koje se znatno razlikuju po nekim važnim osobinama (Ing. Č. Burlica). Istaknuto je od strane nekih učesnika (Dr. Mirković) da je nađen dobar put za određivanje proizvodnih ciljeva kod izdvojenih tipova, ali je istovremeno ukazano na mogućnost simultanog, a ne dvofaznog rada. Na kraju sastanka istaknuta je potreba češćih kontakata i razmjene iskustava između institucija koje se bave istraživanjima šuma na tipološkim osnovama. Ing. O. Zunko je obavijestio učesnike da će Institut za šumarstvo šum. fakulteta u Zagrebu organizovati ove jeseni sličnu diskusiju po pitanju tipoloških istraživanja u SR Hrvatskoj, što je od strane učesnika prihvaćeno sa odobravanjem. Ing. Rađoslav ćurić Sarajevo |