DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 5-6/1968 str. 86 <-- 86 --> PDF |
ma najveći dio i predstavlja najpustije površine. Iako čovjek svojom djelatnošću pojačava snage koje omogućuju pojavu erozije, autor uočava da čovjek kod nas nije pasivno posmatrao tu pojavu, nego je poduzimao izvjesne mjere za očuvanje tla još od najranijih historijskih razdoblja. Ove mjere nisu nikada imale potreban opseg, naročito u vrijeme teških političkih i gospodarskih prilika. Od svojstava tala, koja su odlučna za pojavu i opseg erozije, razmatrana su napose ona, koja određuju njihov kapacitet za infiltraciju, zatim mehanička otpornost prema odnošenju kao i ona koja utječu na razvoj zaštitnog biljnog pokrova. Autor se je kritički osvrnuo na metodu mjerenja mreže erozijskih jaruga na osnovu topografskih karata, jer ona pruža pouzdan uvid u sadašnje odnošenje tla, naročito u starim krajolicima, koji su najviše zastupljeni u Hrvatskoj. Naime, kod takovih mjerenja u nekim zemljama bivaju obuhvaćene i jaruge nastale u pleistocenu, ili ča´k i ranije, i ne stoje ni u kakvoj vezi sa recentnom erozijom. Strane starih jaruga su obrasle vegetacijom i na njima se nalaze normalna i ne erodirana tla. U Kršu pojava stanca kamena na površini od nekoliko centimetara do nekoliko metara postojala je i prije recentne erozije, pa prema tome njegova zastupljenost ne može biti osnova za prosuđivanje opsega odnošenja tla. Zbog toga autor predlaže na područjima gdje nastaju erozijske jaruge i jaružice, a gdje se sitne jaružice obradom svake godine poravnavaju, da se prema H. Kuronu, uspoređuju otvoreni profili tla od vrha prema dnu obronka. Na kraškim pašnjacima, gdje se erozijske jaružice ne izravnavaju posvuda obradom, i gdje i pored površinske erozije, ne nastaje uvijek niz međusobno genetski povezanih profila po jednom obronku, nego se na istoj visini obronka često nalaze u neposrednoj blizini različito erodirani profili, autor predlaže da se o djelovanju erozije prosuđuje na osnovu usporedbe erodiranih i ne erodiranih profila, kao i na osnovu studija malih oblika površina. Ova monografija o rasprostranjenosti i djelovanju erozije u Hrvatskoj, sa 708 literaturnih podataka, predstavlja jedno od fundamentalnih radova za naučno sagledavanje, kao i za daljnje proučavanje ove vanredno važne prirodne pojave u našim prilikama. Dr Pavao Kovačević S. Paško vski, N. Donica: DRVNA VEGETACIJA RUMUNJSKE SUMOSTEPE (S. Pascovschi, N. Donita: Vegetatia lemnnoasa din silvostepa romanici). Izd. Acad. Rep. Soc. Romania 1967. Str. 294, slike, dijagrami, šeme 35, tablice 11, bibliogr. naslovi 188. Problematiku šumostepe autori iznose u tri dela: I. Opšta razmatranja o problemu šumostepe. Terminologija, Sumostepa drugih zemalja. Dinamika šumostepe u shvaćanjima drugih autora. Shvaćanje šumostepe u "rošlosti. II. Rumunjska sumostepa u sveti u novih istraživanja. Primenjene radne metode. Fitogeografski karakter i ra^oniranje rumunske šumostepe. Fitocenološka gledanja na šumu i šumostepu. III. Evolucija ciskaroatske šumostepe tokom postslacij a 1 a. Opšti pogledi na evoluciju biljnog ookrova šumostepe i uzroci ove evolucüe. Evolucija biljnog pokrova šumostepe i nMma susednih krajeva kroz pet etapa njihovog razvitka do današnjice. Rasprostranjenost drvnih vrsta u ciskarpatskoj šumostepi Rumunije. Kako se vidi iz slavnih naslova ovdje pokazane podele materice autori razrađuju problematiku komoleksno i pokazuju nam današnje stanje šumostepe Rumunije kao rezultat njenog postglacijalnog razvoia. Postavili su sebi zadatak da nam pokažu kako je mogao da teče razvoj kroz dinamične procese pune promenama, gde su mogle da igraiu posebnu uloeu i obližnji refugüi drvnih vrsta. Naglašava se posebno i to da ie tekao ovai razvoi u Drostoru sa specifičnim geografskim obeiežjem. U pet etapa poslelednikove evolucüe biljnog pokrivača m-ethodilo ie današnjoj šumostepi, od slučaja do slučaja: borova šuma, smesena šuma sredn´e-istočno"" ropskog obeležja, stepski šibliak i stena. Ponovno nadiranje listopadne šume vodilo ?i formiranju sadašnje šumostene. Ove razvojne etape koie su se zbivale tokom poznatih postglacijalnih koleban;a klime, autori pokušavaju da sinhronizuiu sa nekim već poznatim razvoinim neriodima vegetacije, pre svega obližnjih područja. Osobito je interesantna u ovom radu i dendrofloristička analiza rumunske šumostepe. Sa više od 600 lokaliteta zabeleženo je bilo 141 vrsta + 85 taksona niže vrednosti. Rod Quercus ie pretstavljen sa 17 vrsta, 4 varijeteta i 30 formi, od kojih 8 vrsta sa 3 varijeteta su hibridnog porekla. Fitogeografski spektar šumostepske dendroflore pokazuje veliko učešće evrop |