DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 5-6/1968 str. 71 <-- 71 --> PDF |
mijenjenom obliku takvo mišljenje je zastupao i Stebut (1956 g.). Ćirić i Aleksandrović (1959. g.) zastupaju rezidualnu teoriju o reliktnosti crvenica prema kojoj je ovaj tip zemljišta vremenski star, ali nije reliktan. Mora se istaknuti da se svi ovi tipovi zemljišta na krečnjaku vrlo često izmjenjuju na malom prostoru tako da ima čitav niz međuprelaza u zavisnosti od podzemnog reljefa podloge i čitavog kompleksa faktora. VEGETACIJSKE KARAKTERISTIKE Iako su se istraživanjem flore i vegetacije ovog dijela krškog područja bavili brojni istraživači, ni dosada nisu ovdje detaljnije proučeni vegetacijski odnosi. Prisustvo različitih degradacionih stadija počev od manjih površina krških šuma, zatim prorijeđenih niskih šuma i ostataka šikara, šibljaka do golih krških kamenjara otežava rekonstrukciju vegetacijskih odnosa. Na području rasprostranjenja zanovijeti (tilovine) ovdje se izmjenjuju brojne vegetacijske formacije, čije je raširenje uslovljeno različitim međusobno uslovljenim faktorima. Prema Horvatiću (1957. g.) jedna od najznačajnijih šumskih zajednica submeđiteranskog područja je šuma bijelog graba (Carpinetum orientalis) koja se horizontalno veže na zimzeleni primorski pojas, a prema unutrašnjosti na pojas kontinentalne vegetacije. U daljoj razradi isti autor (1963. god.) izdvaja ovu zajednicu kao jedinstvenu klimazonalnu zajednicu submediteranske zone istočno-jadranskog područja, u koje je zanovijet uzeta kao karakteristična vrsta. Horvatić izdvaja tipičnu subasocijaciju (Carp, orientalis croaticum typicum) kao varijantu vrste Petteria ramentacea, koju geografski određuje arealom zanovijeti (tilovine). V. Štefanović (1963. g.) ovu zajednicu označava kao degradacioni stadij klimatogene šume hrasta medunca i bijelog graba (Q. pubescentis — Carpinetum orientalis). U odnosu na stepen degradacije i prisustvo karakterističnih vrsta, isti autor je izdvojio nekoliko tipova šuma koji predstavljaju degradacione stadije izdvojenih u tipove na osnovu razlika u stepenu razvoja i ekološko florističkih razlika. Počev od nižih položaia zastupljen je oko Mostara i uzvodno uz Neretvu te preko Trebinja prema Lastvi tip šikare i šibljaka bijelog graba sa narom (Punica granatum) na koje se u širem prostoru oko Mostara, Stoca, Trebinja oko Popovog polja itd. nastavljaju šibliaci drače sa maniim učešćem bijelog graba i mj. sa zanovijeti. Veliki dio područja koji se u visinskom nogledu naslanja na prethodni tip (od 300—800 m. nadmorske visine) pripada degradacionom stadiju šume hrasta medunca i bijelog graba te zanovijeti, koja odgovara već opisanoj tipičnoj subasocijaciji Horvatića. Prema Fukareku (1962. god.) ova je zajednica važna kao prelazno sredozemna zajednica koja ograničava dio krškog područja Hercegovine sa kserofitnim i termofilnim vrstama. Prema opisu nalazišta i priloženoj karti nalazišta tilovine proizlazi da u svom J—I dijelu ta granica ide znatno sjevernije, zahvatajući predjele oko Dabarskog Polja i sjeverozapadno od Bileće.* * Vidi rad u Nar. šumaru br. 11—12 (65 god.). |