DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 3-4/1968 str. 37 <-- 37 --> PDF |
8. Na oglednom polju Golema Reka, kod Uroševca, u bukovoj šumi na nadmorskoj visini oko 800 m, takođe u jesen 1963. posađene su trogodišnje sadnice duglazije na proplancima, ali u blizini preostalih semenjaka. Preko zime je bio dubok sneg. Proletni i letnji pregled 1964. godine je pokazao da usled zime nije stradala nijedna sadnica. 9. Na oglednom polju Prevalac kod Prizrena, u bukovoj šumi na nadmorskoj visini oko 1100 m, takođe u jesen 1963 izvršeno je podsađivanje trogodišnjim sadnicama duglazije. Iako je ovde zima bila još jača, sadnice duglazije nisu stradale jer je teren bio preko zime pokriven dubokim snegom. 10. U parku Karagač u neposrednoj blizini Peći, a i u skveru kod bogoslovije u Prizrenu, ima po nekoliko primeraka zelene duglazije starosti oko 20 godina. Ni na jednom primerku u proleće 1964. nije bilo zapaženo ma kakvo oštećenje krune, ili žiljnog sistema, iako su svi ti primerci bili izloženi golomrazici i jakim mrazevima i vetrovima preko ćele zime (13). Da b se ova pojava smrzavanja duglazije na nekim lokacijama područja APKM — što bolje proučila, Zavod za šumarstvo u Peći službeno je delegirao jednog svog stručnjaka u Kraljevo, da izvidi: kako je zima delovala na udaljenim lokacijama, jer i tamo u rasadniku, u Ribnici, proizvodila se naveliko duglazija. Po povratku sa puta naš stručnjak je izvestio da je u rasadniku Ribnica bilo tada samo jednogodišnjih presađenica i klijavaca u semeništu. Presađenice koje su bile zaštićene u toku zime štitovima — lesama za zasenjivanje, postavljenih na lejama u obliku krova, kao i pod drvoredom topola, malo su stradale jer je preostalo oko 90% živih biljaka. U lejama koje nisu bile ničim zaštićene — presađenice i sejanci u lejama stradale su od zime oko 100´%*. Diskusija. Iz prednjeg izlaganja vidimo da se duglazija na području Kosova i Metohije, u zimi 1963/64. godine, potpuno smrzla samo na objektima 1—4, iz napred prikazanog popisa lokacija na kojima se ona kultivisala. Ovo se desilo u izrazito nepovoljnoj zimi, sa jakim mrazevima i bez snega, a takvih zima ovde nije zabeleženo nekoliko decenija unazad. No i pored svega toga, potpuno smrzavanje biljaka duglazije desilo se samo u starosti 1—3 godine i samo na terenima izloženim jakim vetrovima, mrazevima i bez snega, gde je zemljište bilo smrznuto preko 10 cm u dubinu, a mlade biljke nisu bile ničim zaštićene. Sličan fenomen, kao što vidimo iz stručnog izveštaja br. 635/64, desio se i u Kraljevu. Međutim, i na tim kritičkim lokacijama i iste zime nisu stradali — promrzli sejanci u semeništu, niti mlade sadnice u rastilištu, jer su one bile bar nečim zaštićene, kao što je to slučaj u Kraljevu, kao i na neprekopanim i zakorovljenim delovima banketa na Crnuši kod Kos. Mitrovice. Dalje se iz izlaganja vidi, da se pogubno delovanje mraza na mlade biljke duglazije nije odrazilo na stabljikama i krunama, već na njihovom korenovom sistemu, jer se taj sistem dugo vreme nalazio u smrznutom zemljištu, kao što je to potvrđeno i fotografskim snimcima. Međutim, jaki mraz i golomrazica nisu pogubno delovale na mlade biljke duglazije iste starosti i na istim loka * Stručni izveštaj službenika Zavoda za šumarstvo u Peći, Dragoljuba Nikolića, tehničkog saradnika Zavoda, zaveden je pod Br. 635/64 od 28. V 1964. g. u Peći. 119 |