DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 5-6/1967 str. 66 <-- 66 --> PDF |
ODLIKE I PRIMENA TOPOLA U PODIZANJU ZAŠTITNIH ŠUMSKIH POJASEVA Ing. NIKOLA ŠIMUNOVlC Uvod U vetrovitim i vlagom deficitarnim područjima te u predelima sa razvijenom u štetnoj meri eolskom erozijom, primenjuje se od meliorativnih mera podizanje zaštitnih šumskih pojaseva. Osnovna namena pojaseva je smanjivanje brzine i energije vetra kao osnovnog faktora štetnog delovanja. Na području Jugoslavije ističu se vetrovitošću oblast Vojvodine i severni deo uže Srbije, dolina Neretve u donjem toku, priobalni pojas Dalmacije, oko Senja itd. Režim i energija vetra u ovim oblastima su takve prirode da je potrebno i ekonomski opravdano podizanje zaštitnih pojaseva u cilju smanjenja štetnog delovanja vetra u ovim predelima. S obzirom na klimatske i edafske uslove, reljef, režim podzemnih voda itd. na području Vojvodine, severne Srbije (uže) i Slavonije od vrste drveća masovno se mogu koristiti pri podizanju zaštitnih pojaseva topole i vrbe. U nastavku će se sagledati mogućnost primene topola u podizanju pojaseva i preimućstva koja poseduje ova vrsta drveća. Fizičke odlike topola S obzirom na mehaničke osobine vetra i zahteva od vrste drveća da fizički utiču na smanjenje energije vetra topole poseduju sledeće pozitivne fizičke osobine: — razvijaju snažan korenov sistem i otporne su od vetroizvala, — debla i grane su elastične i savitljive i topole su otporne od vetroloma izuzev u vreme fizičke zrelosti i obolenja, — razvijaju snažnu krošnju bogatu granama i lisnom masom, — brzo rastu i dostižu znatnu visinu od 20—30 m i više, — dugovečne su šumske vrste drveća i mogu se uzgajati u ophodnjama od 20—30 godina i duže, — proizvode korisnu drvnu masu i velike drvne zalihe po 1 ha što daje pozitivne i korisne efekte u kraćem periodu od drugih vrsta, — s obzirom na brojnost sekcija i sorata plastičnost topola je velika i mogu se uzgajati na raznim zemljištima i različitim uslovima klime, — topole se mogu masovno uzgajati uz visok stepen primene mehanizacije, — dekorativno deluju habitusom i bojom stabala i lišća i mogu se koristiti za pejsažno i blokovsko ozeljenjavanje itd. |