DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 7-8/1966 str. 4 <-- 4 --> PDF |
Gamete biljke crvenih cvjetova su C a biljke bijelih cvjetova c. Prema tome genetska konstitucija Fi generacije je Cc a boja cvjetova je crvena, jer je to dominantno svojstvo. Međutim genetska konstitucija bit će drugačija nego dominantni roditelj, tj. Cc. Gamete Fi generacije su i C i c. Njihovom kopulaci jom dobit ćemo biljke F2 generacije s 3 različite konstitucije CC, Cc = cC i cc. Prikaz ovog križanja je slijedeći: žen. muš. Pi CC X cc gamete: C c Fi Cc gamete: žen. i muš. C i c F2 C CC Cc c cC cc Prema tome, u ovom slučaju 75% biljaka je crvene boje, a 25% biljaka bijele boje. Ali, biljke crvene boje cvijeta nisu uvijek jednake genetske konstitucije. Jedan genotip je CC a drugi je Cc odnosno cC. Treći genotip su biljke bijelih cvjetova konstitucije cc. Prema tome ovdje dolazi 3 genotipa i samo 2 fenotipa Fenotipovi su biljke bijelih cvjetova i biljke crvenih cvjetova. Genotip predstavlja genetsku konstituciju organizma i on predstavlja skup svih gena koji se nalaze u organizmu, dok fenotip predstavlja vanjski izgled organizma. Prikazani slučaj predstavlja najjednostavniji primjer nasljeđivanja kod kojega se roditelji razlikuju u jednom paru alelomorfnih gena. Takvo nasljeđivanje zovemo monohibridno nasljeđivanje. Mnogo je češći slučaj da se roditelji razlikuju u više pari alelomorfnih gena i tada govorimo o dihibridnom, trihibridnom i polihibridnom nasljeđivanju, koja su mnogo kompliciranija i predstavljena su s više genotipova i fenotipova. Osim toga kod organizama postoji još kompliciraniji način nasljeđivanja, a to je onda kada više pari gena utječe na jedno svojstvo. To je tzv. poligenija. Onda dolazi do još kompliciranijih procesa kod samog nasljeđivanja. U tom slučaju potomstvo će biti još šarolikije. To su osnovni uzroci zašto u potomstvu imamo takvu šarolikost, zašto imamo one varijacije počevši od plus pa sve do minus uključivši sve prelaze. To je najčešći slučaj za mnoge važne karakteristike. Ekonomski važna svojstva nasljeđuju se u tim gradacijama. Svojstva, koja se na taj način nasljeđuju nazivamo kvantitativnim svojstvima za razliku od onih koja se ne pojavljuju u velikom broju prijelaza i koja nazivamo kvalitativnim svojstvima. Kvalitativna svojstva su mnogo bolje istražena, što je razumljivo jer se mnogo jednostavnije nasljeđuju. Kod šumskog drveća važnija ekonomska svojstva su uglavnom kvantitativna. Kada znamo šta je to genotip i fenotip potrebno je da objasnimo i termin populacija. Pod populacijom razumijevamo spolnim putem dobivenu skupinu individua koje predstavljaju smjesu genotipova. Ta skupina individua predstavlja jednu cjelinu koja vodi na zajedničko porijeklo. Prema tome naše prirodne šume su populacije. Pitanje izučavanja nasljeđivanja populacija je jedno novo poglavlje u genetici koje se zadnjih godina jako razvilo i koje se sve više i više obogaćuje novim saznanjima. To se područje genetike zove populaciona genetika. Ova izlaganja bazirat ćemo na principima populacione genetike. |