DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 1-2/1966 str. 162 <-- 162 --> PDF |
apsorbovanog aktiviteta P-32 u semenu i da su morfološke promene na 1 godišnjim biljkama tretiranih serija jako izrazite (44). Isto tako proučavano je dejstvo jonizujućeg zračenja na potomstvo iz zračenog semena bukve i drugih lišćara. Istraživanja su u toku. U Institutu za šumarstvo i drvnu industriju u Ljubljani zračenja su otpočela od 1957. godine. Vršena su tretiranja na pröklijalo i mirujuće seme smrče, bukve i ariša. Obuhvaćeno je 18 različitih provenijencija i 15 potomstva diferencijalnih fenotipova odnosno formi. Upotrebljavane su doze od 500 do 2000 r. Određene doze pokazale su stimulativno dejstvo na proširenju varijacione amplitude. U prošeku ariš je ispoljio veću osetljivost od smrče, a smrča različitu obzirom na nadmorsku visinu provenijencije. U Šumarskom institutu u Skoplju zračeno je seme Pinus peuce, P. nigra. P. silvestris var. hamata, Abies alba sa dozama od 100 do 5000 r. Prva zapažanja ukazuju na to da manje doze bolje deluju na procenat klijanja, da je letalna doza za borove 5.000 r. a za Abies alba 2.000 r. i da potomstva različitih stabala različito reaguju u odnosu na procenat klijanja pri istim dozama. Istraživanja su u toku. U Zavodu za dendrologiju i genetiku Šumarskog fakulteta u Zagrebu u toku 1963. i 1964. godine zračene su reznice Salix i S. viminalis. Primenjene su doze od 50 do 50.000 r. Utvrđeno je da je letalna doza 5.000 r. Istraživanja su u toku. 2) Primena kolhicina Ogledi na veštačkom izazivanju naslednih promena vršeni su i tretiranjem semena i vršnih pupoljaka kolhicinom. U Zavodu za dendrologiju i genetiku Šumarskog fakulteta u Zagrebu vršeni su ogledi tretiranjem sa kolhocinom semena od Pinus nigra i P. silvestris. Doza je bila 0,1 do 0,2% a potapanje je trajalo od 1 do 8 dana. Proizvedene biljke se proučavaju. Seme od Larix decidua tretirano je 0,05—0,4% rastvorom kolhicina u trajanju od 6 do 48 časova. Proizvedene biljke se proučavaju. Takbđe su tretirane vegetacione vršike od Salix alba 0,05 do 0,2% rastvorom kolhicina u trajanju od 6 do 119 časova. Tretirane biljke se proučavaju. U Zavodu za topole u Novom Sadu od 1962. godine vrše se ogledi na stvaranju autotetraploidnih topola natapanjem izbojaka rasta kolhicinom. U 1962. godini tretirane su biljke euroameričkih topola 1-212 i 1-154 a u 1963. godini biljke 40 različitih vrsta odn. hibrida iz sekcija Aegeiros, Leuce i Tacamahaca. Znaci poliploidije (morfološke promene na listu) konstatovane su na 36 individua. U toku su citološka proučavanja ovih biljaka. U Instituu za šumarstvo i drvnu industriju u Ljubljani otpočeli su ogledi od 1956. godine a u prvom redu u vezi sa opštim zadatkom istraživanja bukve. Upotrebljene su doze od 0,05 do 0,1% s kojim je tretirano 15 različitih provenijencija bukve a osim toga još i 20 potomstva individualno opredeljenih fenotipova. Tretiranjem je bilo obuhvaćeno proklijalo i mirujuće seme. Citološka istraživanja još su u toku. VI ZAKLJUČAK Veliki deo teritorije Jugoslavije je šumsko zemljište pa je za privredu zemlje od velikog značaja da se proizvodnja na tom zemljištu poveća po obimu i poboljša po kvalitetu. Određeni doprinos u tome očekuje se i od primene u gajenju šuma dostignuća šumarske genetike i selekcije. |