DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 1-2/1966 str. 158 <-- 158 --> PDF |
3) Formiranje semenskih plantaža Sa podizanjem semenskih plantaža počelo se 1960. godine. Nešto intenzivnije radi se poslednjih godina. Objekti koji se sada podižu treba da budu eksperimentalni i uzor za operativne. U tabeli br. 5 dati su podaci o semenskim plantažama, po vrstama drveća i ustanova koje ih podižu. Do sada je potpuno završena jedino semenska plantaža od Fraxinus angustifolia Vahl., u kojoj su radovi počeli 1960. godine. U ostalim radovi su u toku. Plantaže se osnivaju sa 20 do 30 klonova koji se raspoređuju uobičajenim metodama. Podloge se sade u razmaku 5x5i7x7m . Biraju se lokacije gde odgovara toplota i osvetljenost staništa. Interesantan je predlog da se semenske plantaže podižu izvan prirodnog areala vrsta tj. u južnim reonima naše zemlje zbog povoljnije svetlosti i toplote i mogućnosti veće produkcije semena (11). Podignuti objekti počinju da izazivaju interesovanje kod privrednih organizacija pa se očekuje skoro osnivanje operativnih semenskih plantaža. 4) Formiranje drvoreda za komparaciju Prve komparativne klonske zasade podigao je Zavod za topole u Novom Sadu 1958. g. Isti Zavod je do danas osnovao ukupno 30 klonskih testova od topola iz sekcije Aegeiros u kojima se proveravaju stotine domaćih i stranih klonova. Sem toga osnovana su 3 testa sa belom topolom i 5 testova sa hibridima P. tremula x P. tremuloides. Isto tako osnovano je 15 testova sa oko 30 klonova vrba većinom domaćih a manjim delom uvezenih iz Argentine. Zavod za topole i Institut za četinjače u Jc.strebarskom osnivaju komparatavne zasade za proučavanje hibridnog materijala i zračenog materijala. Zavod za topole osniva testove sa potomstvima Leuce topola sa ciljem utvrđivanja uzgojnih vrednosti pojedinih hibridnih familija, genetske vrednosti roditelja i mehanizma nasleđivanja. Već je osnovano 11 takvih testova sa 24 hibridne familije. Na oglednim poljima Zavoda za dendrologiju i genetiku Šumarskog fakulteta u Zagrebu proverava se 120 klonova raznih vrba, 42 klona poljskog jasena, 2 klona hrasta lužnjaka, 2 klona crne johe i 5 klonova od nizinskog bresta. Proučava se i klonski materijal četinara. — Pinus nigra, P. silvestris, P. leucodermis, Picea omorica i Abies alba. IV GENERATIVNO RAZMNOŽAVANJE Generativno razmnožavanje (kontrolisano, spontano) je osnovni zadatak selekcionera kada radi na oplemenjivanju šumskog drveća. Ovim radom mogu se dobiti nove, kulturne rase šumskog drveća sa osobinama koje čovek planski modelira. Kontrolisano ukrštanje vrši se među jedinkama iste ili raznih vrsta šumsokg drveća. Pošto u našim vrstama šumskog drveća vlada osobito veliki strukturalni individualni varijabilitet i frakcionisanje polazne forme na relativno maloj teritoriji na biotipove i ekotipove, nastoji se da se hibridna snaga pri ukrštavanju među jedinkama iste vrste iskoristi. 1) Unutarvrsna hibridizacija Kod primene ove metode ukrštanja nastoji se kombinovati dobre osobine jednog roditelja sa dobrim osobinama drugog roditelja pripadnika iste vrste. Izvedeni ogledi keristiće za upoznavanje vrednosti plus stabala proveravanjem |