DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 5-6/1964 str. 35 <-- 35 --> PDF |
3) Sniženje troškova likvidacije panjeva. Panjevi koji ostaju nakon sječe autohtone sastojine na površini za rekonstrukciju i konverziju predstavljaju znatnu biološku i tehničku prepreku za uspješno izvođenje rekonstrukcije. Biološku, jer su izbojci iz panja jaki konkurenti unesenim vrstama, a tehničku jer onemogućuju primjenu horizontalne a i vertikalne mehanizacije. Da bi se omogućila primjena mehanizacije za podizanje i kultivaciju kultura panjevi se mogu likviridati jedino krčenjem koje se vrši dinamitom ili specijalnim mašinama. Troškovi i jednog i drugog načina su općenito vrlo veliki i kreću se u nizinskom području kod konverzija u plantaže od 150.000 pa čak i do 350.000 dinara po hektaru prema veličini panjeva. Krčenje u prigorskom blago nagnutom području ne razlikuje se uglavnom mnogo od onoga u nizinskom području. Međutim što je inklinacija terena veća, tim je i upotreba teških mašina manje efikasna, a vrlo često su potrebni i posebni prilazni putovi. Ponekad je čak na takvim terenima upotreba teške mehanizacije nemoguća, pa je dinamit još jedino sredstvo za likvidaciju panjeva. Kod nas ne postoje uporedne kalkulacije rentabiliteta krčenja sa mašinama i dinamitom. Ako je upotreba horizontalne mehanizacije za podizanje i kultivaciju kultura nemoguća radi izbijanja kamene matične podloge na površinu ili radi strmina, onda ni likvidacija panjeva krčenjem nema nikakvog smisla, pa se panjevi uništavaju kemijskim sredstvima a obrada tla za sadnju vrši se ručno ili sa svrdlima. Likvidacija panjeva je važna stavka u osnivačkoj fazi procesa rekonstrukcije i konverzije pa je potrebno da se uporednim kalkulacijama pronađu najniži troškovi likvidacije na bazi konkretnih terenskih eksperimenata. 5.4 Podizanje kultura unesenih vrsta Osnovni cilj rekonstrukcije i konverzije degradiranih, malovrijednih i slaboproizvodnih šuma jeste njihova valorizacija, tj. povećanje vrijednosti i ubrzanje proizvodnje zamjenom autohtonih manjevrijednih i spororastućih vrsta sa ekonomski vrednijim i brzorastućim vrstama. Pa kako je osnovni cilj rekonstrukcije i konverzije upravo ta proizvodnja unesenih vrsta, jasno je da rentabilitet rekonstrukcije i konverzije u najvećoj mjeri zavisi o uslovima staništa i potencijalnoj plodnosti tla. Sto je tlo neke degradirane sastojine plodnije odnosno potencijalno plodnije i što su potrebna manja sredstva za njegovu melioraciju, to će i rentabilitet rekonstrukcije odnosno konverzije biti sigurniji. Rentabilna proizvodnja osnivačke faze (sječa autohtone sastojine, odnosno poljoprivredna kultura) znatno utječe na sniženje troškova drugog dijela osnivačke faze: podizanja kultura unesenih vrsta. Međutim ta proizvodnja osnivačke faze ne može da utječe na rentabilitet finalne faze proizvodnje tj. količinu, i vrijednost drvne mase glavnog sječivog prihoda, ako se prilikom podizanja kultura unesenih vrsta nije vodilo računa o potencijalnoj plodnosti tla i visini troškova melioracije. 5.5. O izboru tehnike podizanja Kao što je poznato u mnogim zemljama naročito onim, industrijski razvijenijim ali oskudnim na drvetu, razvila se jedna nova silvikultura koja se od tzv. klasične silvikulture razlikuje većom proizvodnjom drveta u mnogo kra 197 |