DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 5-6/1964 str. 29 <-- 29 --> PDF |
jeva sastoji od malovrijednih sortimenata tvrdih lišćara uglavnom hrasta, bukve i graba. Da bi ta proizvodnja mogla biti jeftinija na tržištu mora se mnogo i kranje racionalizirano proizvoditi, tj. mora se uz ostale uslove povećati obim proizvodnje ali u isto vrijeme se moraju proizvoditi sortimenti koji su sposobni da daljnje oplemenjivanje. Uglavnom se tu radi o prelazu od proizvodnje ogrjevnog drveta na proizvodnju drveta za celulozu. Proizvodnja ogrjeva od 1952. do 1962. god. činila je uvijek preko 50% od ukupne brutto mase a proizvodnja celuloze lišćara i ako je u stalnom porastu od 1952. do 1962. čini tek 20% od proizvodnje ogrjeva i to tek u 1962. godini. Problem racionalnog korišćenja drveta lišćara povlači se kao crvena nit kroz nekoliko decenija našeg šumarstva. I ako se može konstatirati opadanje proizvodnje ogrjeva kod nas u posljednjih 10 godina, to opadanje nije konstantno, a u apsolutnom iznosu je sasvim nezadovoljavajuće, na pr. proizvodnja ogrjeva 1962. iznosila je 78% od proizvodnje u 1952. godini. Da bi se problem iskorištavanja drveta tvrdih lišćara dobivenog rekonstrukcijom degradiranih, malovrijednih i slaboproizvodnih šuma pobliže osvijetlio bit će potrebno da se upoznamo sa putovima i načinima rješenja toga problema u drugim zemljama naročito u Francuskoj. Francusk a se god. 1955. našla skoro u potpuno istoj situaciji u kojoj se nalazi naša zemlja danas. Potreba da se pofooljiša trgovački bilans iskorištenja domaćih sirovina dovela je do upotrebe drveta listača a specijalno tankog drveta panjaqa (i iz proreda) za proizvodnju celuloze, jer perspektive povećanja nacionalne proizvodnje celuloznog drveta četinara nisu bile znatne. LiSćari su na taj način trebali da posluže kao naknada za deficit u proizvodnji iceluloizte, dok ne stigne proizvodnja četinara. Skoro pred potpuno istom situacijom nalazimo se i mi danas. Tom prilikom smatramo da je korisno da citiramo riječi poznatog francuskog eksperta za poizvodnju celuloze P. ALiLOUARD-a: »Potrebno je da odbacimo pokušaje da se podignu tvornice u svakom šumskom području i da se- povoljne perspektive koju pruž* mogućnost korištenja drveta lišćara ne upropasti sa sitnim i nekoordiniranim inicijativama čija je jedina posljedica rasparčavainje sredstava i kapitala«. U Francuskoj je iskustvo pokazalo da je najmanja rentabilna fabrička jedinica koja proizvodi 30.0(00 tona celuloze, što odgovara otprilike 200.000 prostornih metara sirovine. Potreba rada u velikim razmjerima naočito važi za celulozu lišćara koja se mora prodavati po niskim cijenama. Francuzi su vidjeli mogućnost postizavanja jeftinijih cijena celuloze jedino u racionalizaciji i poboljišanju raznih operacija od otoaranja u šumi do ptrimanja drveta u fabrici. Osim toga pojavljuje se još 1 problem vode. U vezi s tim trebalo bi kod nas ispitati mogućnost i opravdanost podizanja tvornica celuloze na izlaznom toku velikih hidrocentrala na morskoj obali kao što je na pr. HE Senj. Osnovni problemi koji se pojavljuju u vezi sa proizvodnjom osnivačke faze procesa rekonstrukcije jesu slijedeći: 1. Utvrđivanje obima sječa autohtonih sastojina za rekonstrukciju i konverziju, 2. Izbor sastojina najpovoljnijih uslova sa gledišta šumske proizvodnje osnivačke faze, 3. Korištenje tankog drveta tvrdih lišćara, 4. Korištenje graba za proizvodnju celuloze, 5. Sniženje troškova proizvodnje osnivačke faze. 5.3.1. Obim sječa autohtone sastojim po površini i masi. Obim sječa po površini degradiranih šuma kontinentalnog područja SRH dan je u tabeli broj 2. Iz te tabele vidi se da efektivna površina čistih sječa za rekonstrukciju od 60% i konverziju od 100% iznosi 134.619 ha Od toga otpada: — na konverzije sa topolom i johom 43.677 ha — na rekonstrukcije uglavnom sa četinarima 90.942 ha |