DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 3-4/1964 str. 14 <-- 14 --> PDF |
2. Kao pretkulture ili kao natkulture s međukulturom bora, topole mogu šumarstvu i turizmu brže dati prihode nego same kulture borova i drugih četinjača. Konsocijacija topola, borova i bršljana stvara dobru i široku sjenu i veoma je dekorativna. 3. Za pošumljivanje može se upotrebljavati crna topola, najbolja bi vjerojatno bila bijela topola. Treba ispitati svojte tih topola, isto tako inozemne vrste i svojte. 4. Za osnivanje nasada mogle bi se upotrebljavati na boljim tlima sadnice 1/2 i 1/3, na lošijima 0/2 i 0/3; na najboljim staništima izuzetno 2/3. 5. Ma da još ne možemo postaviti račun ekonomičnosti, smatramo da bi danas, u doba proširenijeg camping-turizma, mogli osnivanjem turističkih šuma postići velik rentabilitet, veći nego osnivanjem plantaža na kontinentalnom području. Na taj način, našem jadranskom turizmu mogao bi se dati poseban značaj, različit u odnosu na druge mediteranske zemlje. Napomena Ma da još nemamo dovoljno konkretnih podataka, u vezi s t. 5 pokušat ćemo u svrhu orijentacije dati približne pokazatelje ekonomičnosti. Prema podacima V. J e n k a (»Razni načini gospodarjenja v topolovih plantažah in njihova ekonomičnost«, Gozdarski vestnik 1963.) troškovi za 1 ha 12-godišnje plantaže topola iznose za razmak stabala 5,63 X 6,6 m: priprema tla Din 160.000 osnivanje nasada Din 120.000 njegovanje nasada Din 300.000 sječa Din 1,120.000 krčenje panjeva . Din 270.000 Sveg a Din 1,970.000 Vrijednost drvnih sortimenata Din 2,820.000 Razlika, odnosno prihod Din 850.000 Na priobalnom pojasu Jadrana ,da bi se što prije stvorio sklop krošanja, umjesto 273 stabla po ha, neka sadimo 500 stablašica onih svojta topola koje stvaraju široku i gustu krošnju. Troškovi osnivanja kultura neka iznose po stablašici Din 500, za hektar 250.000 dinara, maksimalno oko 300.000 dinara, tj. kao i za plantažu topola na kontinentalnom području. Troškovi njegovanja su maleni, a troškova sječe i krčenja gotovo nema. Krošnje će se sklopiti do oko 6—8. godine, što je dovoljno za početno turističko iskorišćavanje šume. Troškovi za parkiralište, vodu, svjetlo i sanitarne uređaje terete ugostiteljski objekt, koji se mora tu osnovati. Na 1 ha površine neka bi racionalno moglo biti najmanje oko 100 šatora (100 m2 po šatoru) i neka je taksa za turističku upotrebu zemljišta samo 300 dinara po šatoru. Za oko 100 dana turističke sezone bruto prihod iznosio bi 100 šatora X 100 dana X X 300 dinara = 3,000.000 dinara. Od toga treba odbiti troškove osnivanja i održavanja šume, amortizaciju i dr. U prvoj godini turističke eksploatacije ne prekida se »ophodnja«, nego se nastavlja sve dok šuma to izdrži. Da se može izraditi pouzdan račun rentabiliteta, potrebni su realni podaci. Ali već i ova paralela sili barem na razmišljanje: ne bi li šumarije jadranskog područja mogle naći novo i pouzdano vrelo posla i prihoda u doba kad zajednica daje razmjerno vrlo velika sredstva za unapređivanje turističke privrede. Kad bi se od dnevne boravišne takse turista moglo odvojiti samo po 5—10 dinara i kad bi se od investicija za izgradnju turističkih objekata moglo za šumsko ozelenjivanje odvojiti barem l/2"/o, sredstva za pošumljivanje iznosila bi nekoliko stotina milijuna dinara. Treba pošumljivati ne samo kampove nego i uz jadransku magistralu, druge putove, plaže, okolinu ugostiteljskih objekata, luke (npr. Bakar), naselja i dr. U Srednjoj Evropi, troškovi turističkog ozelenjivanjä i održavanja nasada iznose oko 1—3°/o investicija. 104 |