DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 11-12/1962 str. 16 <-- 16 --> PDF |
jednodobnih, iznosi 15%. Istovremeno učešće radova na njezi i čišćenju u ostvarenom brutto proizvodu u 1961. god. iznosi svega 0,64%. Ako uzmemo u obzir koliki su brutto proizvod ostvarile šume, te od kolikog su značenja radovi na njezi i čišćenju šuma za povećanje tog istog brutto proizvoda, sam se po sebi nameće zaključak, da je učešće radova na njezi i čišćenju premaleno u amortizaciji A II, te da bi se to trebalo povećati. Želimo li »našoj šumi« vratiti samo dio onoga što smo od nje uzeli, trebalo bi pojačati uzgojne radove. Veličinu učešća radova na njezi i čišćenju u amortizaciji II mogli bismo pokušati odrediti na slijedeći način: Ako površina šuma u kojoj do danas nisu izvršeni nikakvi uzgojni radovi — a hitna je potreba njihovog izvršenja — učestvuje u ukupnoj površini šuma sa 10%, to bi i financijski trebali ti isti radovi, da učestvuju u brutto proizvodu sa približno istim postotnim iznosom, odnosno novčano sa oko 2,,000,000.000 din god. To je uglavnom cjelokupna jednogodišnja amortizacija II. iz čega se vidi zašto je ona uglavnom i osnovana. No, međutim, pošto iz organizacijskih i drugih objektivnih razloga nije moguće cjelokupnu amortizaciju II. iskoristiti u toku jedne godine samo za njegu i čišćenje, i pošto ona namjenski služi i za ostale troškove u šumskoj proizvodnji, mogli bi se ti radovi podijeliti na 3—4 godine, tako, da bi svake godine radovi na njezi i čišćenju učestvovali u brutto proizvodu sa 3% ili u novčanom iznosu oko 700,000.000 din od planiranog brutto proizvoda, a što iznosi 35% od planirane amortizacije II. Samo uz te uvjete bilo bi moguće u radu od 3—4 godine obaviti najnužnije radove na njezi i čišćenju šuma i time bar djelomice vratiti šumi ono što smo od nje uzeli. Na taj bismo način utjecali posredno i na povećanje brutto proizvodnje. Šumsko-uzgojnim ekonomskim računom može se vrlo lako objasniti od kolikog su značaja uzgojni radovi za povećanje vrijednosti sastojina, a samim tim i veličine brutto proizvoda. Prema prirasno-prihodnim tabelama u starosti od 100 godina drvna masa glavne sastojine po ha kreće se od oko približno 500 m:i. Istovremeno, u periodu od 100 godina, dobiva se prosječna masa proreda od oko 300 m3. Pretpostavimo li, da danas m3 glavnog sječivog prihoda postizava približnu prosječnu vrijednost drvne mase od 2.000 din, na m3 proreda za sastojine u starosti od 40 godina pa dalje od 1.000 din; dakle, 1 ha sastojine kod normalnog gospodarenja prema tome postiže slijedeću vrijednost 500 m:) ä 2.000,— din300 m3 ä 1.000.— din Din „ 1,000.000.— 300.000.— Ukupno Din 1,300.000.— Računamo li sa 8 radnika po ha za uzgojne radove, koji su potrebni u jednom naprednijem i intenzivnijem šumskom gospodarenju, te ako uzmemo da se radovi na njezi vrše kroz najmanje 20 godina u najmlađem dobnom razredu a da pritom od tih radova ne možemo očekivati veće prihode, a vrijednost radnika obračunamo sa 1.000 din brutto, to izlazi, da je vrijednost uzgojnih radova po 1 ha približno 160.000 din ili 12% od proizvedene vrijednosti drvne mase. Dakle, da bi se proizvela normalna drvna masa sa prosječnom vrijednosti od 1,300.000 din po ha, potrebno je uložiti samo |