DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 9-10/1962 str. 36 <-- 36 --> PDF |
IZRAČUNAVANJE MAKSIMALNE PRODUKCIJE U PRIRODNIM SUMAMA Dr DUŠAN KLEFAC UVOD KARAKTERISTIKA ŠUMSKE produkcije sastoji se u tome, da u prirodnim šumama postoji jedna granica iznad koje se šumsko-uzgojnim zahvatima neda povećati volumni prirast šumskih sastojina. To su dokazivali Möller, Assmann i drugi. Po Assmannovoj teoriji gotovo isti volumni prirast postiže se u sastojini s maksimalnom drvnom masom, kao i s dvije trećine te drvne mase. To se vidi iz slike 1. Uz maksimalni obrast sastojine prirast iznosi 100. Ako se maksimalni obrast smanji, volumni prirast počne rasti te uz određeni »optimalni obrast«, to jest kod optimalne drvne mase, prirast postizava svoj maksimum (M). Ako se masa dalje smanjuje, prirast opada i to najprije polagano, a onda sve jače i jače, što je prikazano crtkanom krivuljom. Iz grafikona se na si. 1 vidi, da su fluktuacije prirasta za različite obraste od 1,0—0,70 manje od 5%, što je — uostalom — teško utvrditi. Zato se u neku ruku može s pravom govoriti, da u uzgajanju šuma različiti intenziteti proreda nemaju bitnog utjecaja na veličinu kvantita-* tivnog prirasta; bilo da primjenjujemo jake ili slabe prorede nalazimo se na potezu »A« spomenute krivulje. Dakako da to vrijedi samo onda ,ako se u račun uzmu svi prethodni prihodi i glavni prihod zajedno, tj. ako se promatra sastojina od njezine najranije dobi do njezine sječe. U protivnom slučaju mogu se dobiti drugačiji rezultati, koji mogu čovjeka zavarati i navesti ga na pomisao da se proredama može povećati volumni prirast u sastojini. To se uistinu događa u kraćem vremenskom intervalu, jer sastojina poslije prorede jače reagira na svjetlo, pa će u određenim uvjetima pokazati veći prirast od nenjegovane sastojine. No u konačnom rezultatu, kad se usporedi sveukupna produkcija jedne njegovane sastojine (od osnivanja do sječe) sa sastojinom u kojoj se nikad nije sjeklo ili u kojoj se slabo prorjeđivalo, onda se vidi da u sveukupnoj produkciji nema razlike. To je dokumentirao Badoux na 11. Kongresu JUFRO-a u Rimu. Isto su dokazivali Wiedemann u Njemačkoj, Viney u Francuskoj. Leibundgut u Švicarskoj i drugi. Kao izuzetak od toga spominjemo Hiley-a, koji je želio dokazati protivno, ali nije imao dovoljno duga istraživanja. No ako se šumskouzgojnim zahvatima ne može utjecati na povećanje volum nog prirasta, prirast vrijednosti može se mnogo povećati, ako se sastojine intenzivno njeguju. To najbolje pokazuju danske prorede. Svjesni spoznaje, da u šumskoj produkciji prirodnih šuma postoji jedna granica, koju šumsko uzgojnim zahvatima nismo u stanju prekoračiti, jasno je, |
| ŠUMARSKI LIST 9-10/1962 str. 37 <-- 37 --> PDF |
da čovjek mora unijeti jednu količinu energije u kompleks »klima-tlo«, ako želi iz njega izvući veće prihode. Unošenje energije u spomenuti kompleks sastoji se u djelatnosti moderne silvikulture, koja odabire produktivnije vrste drveća, oplemenjuje ih i selekcionira, te ispituje, popravlja, đubri i meliorira tlo, pa uz pomoć agrotehnike i mehanizacije nastoji polučiti veće priraste. To je moderni put, koji osigurava veće materijalne uspjehe u šumskom gospodarstvu, jer prirodna vegetacija nije uvijek u mogućnosti, da zadovolji ekonomske potrebe zajednice. Možemo reći, da nas danas uvijek ne zadovoljavaju ni oni tipovi šuma, koji se nalaze u takozvanom »klimaksu«, a uređeni su po principima tradicionalne silvikulture, koja se uglavnom sastoji u minimalnim ulaganjima energije a organizirana je na bazi sječe kao jedine ljudske intervencije. Jačim ulaganjem energije u kompleks »klima — tlo« uspjeli smo postići novi »klimaks«, koji se razlikuje od onoga, koji se postizava samo upotrebom prirodnog energetskog materijala. Moderna silvikultura ide za tim da stvori na umjetni način jedan »hiperklimaks« pošumljavanjem vrstama drveća velike ekonomske vrijednosti i brzoga rasta. Na taj je način moguće povećati šumsku produkciju iznad onih granica, koje su u prirodnim šumama fiksirane. Tu se postavlja pitanje, koje su te granice ili drugim riječima koliko iznosi maksimalna produkcija u prirodnim šumama. Na to pitanje je teško odgovoriti, no usprkos toga, pokušat ćemo taj problem riješiti posebno za preborne a posebno za visoke regularne šume. A 5 -J10 M i J ^ ! L 9o iO N x7o So So t,o 30 \ 9o \ -, Oorosl \ \ 30 0 \ \ 60 50 V Pre´borne šume Na temelju vlastitih istraživanja nedavno smo konstruirali optimalne kompozicije ili takozvane »normale« za naše jelove preborne šume, koje su publicirane u »Novom sistemu uređivanja prebornih šuma«, 1961 i 1962. Ovdje ćemo se ograničiti samo na jednu normalu, koja se odnosi na III bonitet prema Šurićevim tablicama te je nazvana III normala. Prikazali smo je u tabeli 1. To je normala za situaciju, koja se nalazi po sredini između stanja prije i poslije sječe te iznos od 346.48 m3 ili okruglo 350 m3/ha znači normalnu drvnu zalihu (V). |
| ŠUMARSKI LIST 9-10/1962 str. 38 <-- 38 --> PDF |
Želimo pokazati kako se može izračunati normalni prirast, tj. normalni etat (E), normalna drvna masa (M) prije i (m) poslije sječe. Normalni prirast ujedno je maksimalni prirast, tj. maksimalni etat. Ako podatke o broju stabala (N) prikažemo grafički i to tako, da na apscisu nanesemo debljinske stepene (D), a na ordinatu pripadajuće brojeve stabala (N), onda ćemo dobiti frekvencijsku krivulju broja stabala, koja je prikazana na slici 2. a nosi oznaku 1. TABELA 1 III. normala za jelovu prebornu šumu po hektaru uz fiziološku zrelost D G V V = N-v N 2 a cm mrn 20 81 2.54 0.20 16 20 K = 1,34 25 59 2.90 0.39 23.01 30 45 3.18 0.64 28 80 35 34 3.27 0.99 33.06 40 25 3.14 1.39 34.75 45 18 2.86 1.84 33.12 50 14 2.75 2.35 32.90 55 11 2,61 2,93 32,23 60 8 2.26 3.56 28.48 65 6 1.99 4.27 25.62 70 4 1.54 5.00 20.00 75 3 1.33 5.75 17.25 80 2 1.01 6.54 13.08 85 1 0.57 7.38 7.38 UKUPNO 311 31.95 346.48 Krivulja (a) na istoj slici označava stanje prije a krivulja (b) stanje poslije sječe. Krivulju (b) konstruirali smo tako, da smo broj stabala krivulje (1) u svakom debljinskom stepenu smanjili za iznos 1/2 (N|, — N|, +-s); krivulja (a) dobivena je tako, da je broj stabala krivulje (1) u svakom debljinskom stepenu povećan za iznos 1/2 (ND — ND + S). Ako se diferencija 1/2 (ND — Np + s) podijeli s odgovarajućim vremenom prijelaza (Tu), dobiva se broj stabala, koji se godišnje može sjeći u odnosnom debljinskom stepenu. Na pokusnoj plohi u »Kupjačkom Vrhu«, u odjelu III/2 f šumarije Zalesine u Gorskom Kotaru izmjerili smo, da prosječno vrijeme prijelaza za jelu u debljinskom stepenu 85 cm iznosi 9,83 god. Uzimajući u obzir zakonitost o toku normalnog vremena prijelaza do kojeg je došao L. Schaeffer: D TD = K D —5 izračunali smo normalna vremena prijelaza za treću normalu u pojedinim debljinskim stepenima kako slijedi: D 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 crn To 13.9 12.3 11.6 11.1 10.8 10.5 10.4 10.3 10.2 10.1 10.0 10.0 9.9 9.9 9.8 god. |
| ŠUMARSKI LIST 9-10/1962 str. 39 <-- 39 --> PDF |
N 0&» U tabeli 2 obračunali smo drvne mase, koje se mogu godišnje po hektaru posjeći u pojedinim debljinskim stepenima i ukupno. Obračun u toj tabeli daje nam godišnji volumni prirast za III normalu. On iznosi 9.50 m3/ha. TABELA 2 * - Njj— NI) + 5 Tn V D Nj) — ND + 5 = JN V /IN-v Tn cm m" god. ma 20 81 — 59 = 22 0.20 4.40 12.3 0.36 25 59 — 45 = 14 0.39 5.46 11.6 0.47 30 45 — 34 = 11 0.64 7.04 11.1 0.63 35 34 —25 = 9 0.99 8.91 10.8 0.83 45 18—14 = 4 1,83 7,32 10,4 0,70 50 14 — 11 = 3 2,35 7.05 10.3 0.69 55 11— 8 = 3 2.94 8.82 10.2 0.86 60 8— 6 = 2 3.56 7.12 10.1 0.70 65 6— 4 = 2 4.27 8.54 10.0 0.85 70 4— 3 = 1 5.00 5.00 10.0 0.50 75 3— 2 = 1 5.75 5.75 9.9 0.58 80 2— 1 = 1 6.54 6.54 9.9 0.66 85 1—0 = 1 7.38 7.38 9.8 0.75 UKUPNO 9.50 U tabeli 3 izveli smo obračun treće normale prije i poslije sječe na bazi 10 godišnje ophodnjice. Postupak se sastoji u tome, da se normalna drvna zaliha 1 Nj, —ND + 5 (V) poveća, odnosno smanji, za iznos —— v 10. Tako smo došli 2 TD 333 |
| ŠUMARSKI LIST 9-10/1962 str. 40 <-- 40 --> PDF |
do normalnih drvnih masa prije (M) i poslije sječe (m) po debljinskim stepenima i ukupno. Iz tih drvnih masa izračunali smo normalni broj stabala prije (Ni) i poslije (N2) sječe. Iz tabele 3 se vidi, da normalna drvna masa (M) preborne sastojine po hektaru prije sječe iznosi 393.98 m3 ili okruglo 400 m3/ha. TABELA 3 1 ND —(Nn + 5 treća normala „ D V 10 prije sječe poslije sječe 2 TD M Ni m N2 3 cm m» m 20 16.20 1.80 18.00 90 14.40 72 25 23.01 2.35 25.36 65 20.66 53 30 28.80 3.15 31.95 50 25.65 40 35 33.66 4.15 37.81 38 29.51 30 40 34.75 4.60 39.35 28 30.15 22 45 33.12 3.50 36.62 20 29.62 16 50 32.90 3.45 36.35 15.5 29.45 12.5 55 32.23 4.30 36.53 12.5 27.93 9.5 60 28.48 3.50 31.98 9 24.98 7 65 25.62 4.25 29.87 7 21.37 5 70 20.00 2.50 22.50 4.5 17.50 3.5 75 17.25 2.90 20.15 3.5 14.35 2.5 80 13.08 3.30 16.38 2.5 9.78 1.5 85 7.38 3.75 11.13 1.5 3.63 0.5 UKUPNO 346.48 .393.98 347 298.98 275 Diferencija normalne drvne mase prije (M) i poslije sječe (m) definira desetgodišnji prirast ili desetgodišnji etat (E): E = M —m E = 393,98 m3 — 298,98 m3 = 95 m3/ha Desetgodišnji etat po broju stabala iznosi: E = Ni — N2 E = 347 — 275 = 72 stabla/ha ili okruglo 7 stabala godišnje po hektaru. Struktura treće normale osigurava trajnu sječu 7 stabala po hektaru godišnje, jer godišnji priliv (P. E.) u sastojinu iznosi oko 7 stabala po hektaru: N15 + N20 108 + 81 P. F. = = — =6,8-7 stabala 2 T15 2 13,9 Godišnji priliv stabala osigurava godišnju sječu, što omogućuje stalnu ravnotežu ! Ako godišnji priliv stabala pomnožimo s drvnom masom srednjeg stabla u debljinskom stepenu (20), dobit ćemo godišnji priliv u ms; on iznosi 7 X 0.20 = = l,4m3/ha. Za čistu jelovu prebornu šumu na III bonitetu: normalni godišnji prirast drvne mase iznosi 9.5 m3/ha normalni godišnji priliv u sastojinu iznosi 1.4 m?/ha normalna godišnja produkcija . . . 10.9 m3/ha. |
| ŠUMARSKI LIST 9-10/1962 str. 41 <-- 41 --> PDF |
Prema tome u jelovim prebornim šumama na III bonitetu možemo očekivati maksimalnu produkciju od oko 11 m:i/ha od čega otpada na godišnji prirast oko 9.5 mVha, a na priliv oko 1.5 nvVha. Ako uzmemo u obzir, da je na III bonitetu postotak iskorišćenja jelovine oko 80%, onda nam ostaje oko 7,5 m3 korisne mase prirasta. Od tog prirasta otpada na pojedine Sortimente: Trupci za rezanje 6,38 m3 ä 7.305 Din (prosjek) = 46.606 Din Rudničko (jamsko) drvo 0,37 m:! ä 6.555 Din = 2.425 Din Celulozno drvo i ogrjev 0,75 m3 ä 6.495 Din (prosjek) = 4.871 Din Ukupno 7,50 m3 = 53.902 Din Iz ovog obračuna vidimo da vrijednost maksimalnog prirasta u jelovim prebornim šumama na III bonitetu iznosi oko 50.000 dinara po jednom hektaru*. Na opisani se način može izračunati maksimalni prirast i maksimalna produkcija za ostale bonitetne razrede. Visoke regularne šume Za visoke regularne šume nemamo vlastitih optimalnih kompozicija ili »normala«. U pomanjkanju originalnih prirasnoprihodnih tablica, posegnut ćemo za stranim. Uzet ćemo kao primjer Schwappachovu . prirasnoprihodnu tablicu za smreku na I. bonitetu (tabela 4). Na slici 3 smo prikazali spomenutu Scivappachovu prirasno-prihodnu tablicu, koja je donesena u tabeli 4. Slika 3 nam omogućuje, da odvojeno pratimo, s jedne strane, drvnu masu na panju (ili takozvanu drvnu masu »glavne sastojine«) i, s druge strane, globalnu produkciju, koja je postignuta od postanka te sastojine do njezine 120. godine. Pretpostavlja se, da se prorede provode svakih 10 godina. Krivulju drvne mase na panju dobili smo tako, da smo povezali tačke, koje predočuju cnu drvnu masu, koja je ostala na panju na koncu svakog desetgodišta. Ta krivulja dijeli drvnu masu na dva dijela — na onu, koja je iskorišćena putem prorede (šrafirani trokuti iznad krivulje) — i na onu, koja je ostala na panju (drvna masa ispod krivulje). U četrdesetoj godini drvna masa na panju iznosi 262 m3/ha. Nakon deset godina ta se drvna masa povećala za 205 m3. Od tih 205 m3 proredom je iskorišteno 57 m3, dok se ostatak od 148 m3 kumulirao na masi na panju, tako da ona na koncu pedesete godine iznosi 410 m3/ha. Prema tome je smrekova sastojina u vremenu od 40—50 godine narasla za 205 nrVha ili za 20,5´Vha godišnje. No kako je proredom u vremenu od 40—50 godine iskorišćeno 57 3/ha ili 5,7 m3/ha godišnje, onda se kumuliralo na drvnoj masi na panju samo 148 m´Vha ili 14,8 m3/ha godišnje. To je tečajni prirast »glavne stojine«, koji se može pronaći u tabeli 4 za vremensko razdoblje od 40—50 godine. Prirasno-prihodna teblica 4 i njezina grafička interpretacija omogućuje nam, da dođemo do podataka o prirastu pojedine sastojine u različitim starostima, dakako za »normalne« uvjete u području, za koje je odnosna tablica izrađena. * Obračun je izvršen prema postojećim cijenama u Službenom listu br. 27-28/61. na bazi analize šumarije Zalesine, uzimajući u obzir sve troškove od sječe do utovara u vagon. |
| ŠUMARSKI LIST 9-10/1962 str. 42 <-- 42 --> PDF |
TABELA 4 SMREKA (po Schiwappachu) Glavna sastojina Srednjeg stabla Godišnji prirast p, N a as 03 t/3 " h K os a> 03 a a ö 6 M "as u a JL -~ ft c o o J3 03 0) 03 G rvna rupn rva 6 * g gj-a |g to w o w «^ö ´o ft a H > a L O ft a & > 0) cm m nr n I bonitet 20 7.348 5,8 6,8 19,4 25 1.2 — 25 10,0 30 3.702 9,6 11,6 268 125 4,2 9 134 13,7 40 2.210 13,8 16,6 33,1 262 65 34 305 14,8 50 1.468 18,2 21,2 38,2 410 8,2 57 510 12,0 60 1.037 22,6 24.7 41,9 530 8,8 77 707 8,0 70 771 27,2 27,4 44,7 610 8,7 96 883 5,6 80 598 31,5 29.7 46,7 666 8,2 108 1.047 4,2 90 479 35,6 31,6 47,9 708 7,9 111 1.200 2,6 100 396 39,6 33,3 48,3 734 7,3 107 1.333 1,3 110 334 43,3 34,8 48,0 747 68 103 1.449 120 284 46,2 35,9 47,4 749 6,2 0,2 98 1.549 No mjesto razvoja jedne jednodobne sastojine možemo zamisliti na slici 3 niz jednodobnih sastojina od prve do stotinu i dvadesete godine, pa će nam spomenuta slika predočiti normalnu šumu. Pretpostavimo, da smo izabrali ophodnju od 60 godina. Iz slike 3 i iz Schwappachov e prirasno-prihodne tablice proizlazi, da sveukupni godišnji prirast u gospodarskoj jedinici površine od 60 ha i uz ophodnju od 60 godina iznosi 707 m3 ili 11,87 nv´/ha. Od tog prirasta odpada na glavni prihod u dobi sječe 530 m3 (ili 8.83 m3/ha) i na prihode prorede 177 ms (ili 2.95 m3/ha). To znači, da je u toj gospodarskoj jedinici: normalni godišnji etat glavnog prihoda ... 530 m;! ili 8.83 mVha normalni godišnji etat međuprihoda . . . 177 m:i ili 2.95 ms/ha normalni godišnji etat sveukupnog prihoda 707 m:! ili 11,78 m:,/ha. Eto, na taj se način mogu izračunati normalni prirasti za cijelu šumu, tj. za gospodarsku jedinicu. U stvari to su normalni etati, jer je u normalnoj šumi etat jednak prirastu. Jasno je, da to ipak nisu maksimalni prirasti, ni maksimalni etati. Da bismo izračunali maksimalni prirast, odnosno maksimalni etat, treba uzeti u obzir ophodnju najve»3 šumske proizvodnje. To je ophodnja, koja pada u vrijeme, kad kulminira sveukupni poprečni dobni prirast. Ona se može utvrditi tako, da se iz ishodišta koordinatnog sistema povuče tangenta na kri |
| ŠUMARSKI LIST 9-10/1962 str. 43 <-- 43 --> PDF |
vtoo V |
| ŠUMARSKI LIST 9-10/1962 str. 44 <-- 44 --> PDF |
vulju sveukupne proizvodnje kako je to na slici 3 naznačeno. Apscisa, koja odgovara dodirnoj tački krivulje sveukupne proizvodnje i tangente, definira dob u kojoj sveukupni poprečni dobni prirast kulminira. Za smrekovu sastojinu na I. bonitetu po Schwappachovim prirasno-prihodnim tablicama ta kulminacija nastupa u stotoj godini. Ako uzmemo u račun ophodnju od 100 godina, dobit ćemo vrijednosti za maksimalne normalne priraste (ili normalne etate) u gospodarskoj jedinici. maksimalni normalni godišnji etat glavnog prihoda (Eg) = 7,34 m3/ha maksimalni normalni godišnji etat međuprihoda (E,„) = 5,99 mn/ha maksimalni normalni godišnji etat sveukupnog prihoda (E.„) = 13,33 mVha. Da bismo dobili uvid o maksimalnoj produkciji šuma u Centralnoj Evropi, obračunali smo na gore opisan način pomoću različitih prirasno-prihodnih tablica maksimaln e etat e za glavne šumske vrste drveća. Rezultati tog obračuna nalaze se u tabeli 5 iz koje vidimo, da se u Centralnoj Evropi mogu postići u gospodarskoj jedinici ovi maksimalni prosječni godišnji prirasti (e t a t i)*: za hrast 7 — 8 nr´/ha za bukvu 8 — 10 m´/ha za smreku 12 — 13 mVha za jelu 15 — 16 m:,/ha Dakako, da prirast pojedinih sastojina u gospodarskoj jedinici varira od tog prosjeka, što se najbolje vidi na primjeru smrekove gospodarske jedinice na I. bonitetu, gdje godišnji tečajni prirast pojedinih sastojina varira, te doseže čak iznos od 20,5 m3/ha u dobi između 40 i 50 godina, no kad se uzme u obzir prirast cijele gospodarske jedinice, on iznosi 13 nrVha uz ophodnju od 100 godina. TABELA 5 Maksimalni normalni godišnji prirast (etat) u m3 za gospodarsku jedinicu po hektaru izračunan na temelju različitih prirasno-prihodnih tablica Hrast Ee Em E, Wimmenauerove tablice, 1900 5,5 + 2,2 = 7,7 Schwappachove tablice, 1929 3,0 + 4,1 = 7,1 Gehrhardtove tablice, 1930 3.2 + 4,7 = 7,9 Jüttnerove tablice, 1955 3,2 + 3,6 = 6,8 (umjerene prorede) Jüttnerove tablice, 1955 2,9 + 4,1 = 7,0 {jake prorede) Bukva Schwappachove tablice, 1929 5,2 + 2,8 = 8,0 (slabe prorede) Schwappachove tablice, 1929 3,2 + 6,4 = 9,6 (jake prorede) Gehrhardtove tablice, 1930 5,6 + 3,3 = 8.9 Wiedemannove tablice, 1931 4,6 + 4,3 = 8,9 (umjerene prorede) Wiedemannove tablice, 1931 3,2 + 5,3 = 8,5 (jake prorede) Ovi podaci se odnose na I. bonitetni razred. |
| ŠUMARSKI LIST 9-10/1962 str. 45 <-- 45 --> PDF |
Jasen Schwappachove tablice, 1929 5,3 + 1.4 = 6,7 6,2 + 2,4 = 8,6 Wimmenauerove tablice, 1919 Crna joha Mitscherlichove tablice, 1945 5,2 + 3,3 =- 8,5 Smreka Schwappachove tablice, 1929 7,3 + 6,0 = 13,3 Wiedemamnove tablice, 1936/42 8,0 + 4,2 = 12,2 (umjerene prorede) Jela 11.1 + 4,9 =: 16.0 Feistmantelove tablice, : 10.2 + 5,2 = 15,4 Schwappachove tablic,e 1929 10.3 + 5,0 =- 15,3 Eichornove tablice, 1902 Evropski ariš 6,3 + 3,2 =: 9,5 Schoberove tablice, 1946 LITERATURA Assman n E.: Bestockungsdiichte und Holzerzeugung. Forstwissenschaftliches Centralblatt 1953. Car l Ma r : Thinning problems and practices in Denmark, New York 1954. Kiep a c D. : Novi sistem uređivanja prebornih šuma, Poljoprivredno šumarske komore NRH, Zagreb 1951.; dodatak 1962. Mjere za podizanje šumske proizvodnje, Šumarstvo, Beograd 1958. W i edema. nn-Schobe r : Ertragstafeln, Hannover 1957. JUFRO: 11. Kongres (Rim) 1953. 12. Kongres (Oxford) 1956. 13. Kongres (Beč) 1961. CALCUL DE LA PRODUCTION MAXIMUM DANS LES FORETS NATURELLES par Dušan Klepac RESUME L´ A. a täche de calculer la production maximum dans les for^ts naturelles et cela en premier lieu dans les futaies jardinees et ensuite dans les futaies regulieres. Dans les futaies jardinees il a pris en consideration l´etat normal qui a ete atteint sur la classe de fertilite moyenne dans la region de Gorski Kotar, ce qui est represents dans les tableaux 1, 2 et 3. Pour les futaies regulieres 1´ A. s´est. ´servi des tableaux d´accroissement et de production de l´Europe centrale et partant de l´exploitabilite absolue, c´ est-a-dire sur de l´äge auquel les peuplements presentent 1´ accroissement moyen maximum, il a calcule pour les essences principales poussant sur la I-ere classe de fertilite les possibilites maxima du produit principal (E,,), du produit intermediaire (Em) et du produit total (Es), ce qui est presente dans le tableau 5. |