DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 9-10/1961 str. 60 <-- 60 --> PDF |
ZNAČENJE CITOLOSKIH ISTRAŽIVANJA U SADAŠNJOJ FAZI RAZVOJA ŠUMARSKE GENETIKE KOD NAS* BRANKA BEVILACQUA RADOVI na citogenetskim istraživanjima kod šumskog drveća novijeg su datuma. Razvojem šumarske genetike, koja se počela veoma intenzivno proučavati tek nakon rata, počinju se obrađivati, u sve većem broju, i problemi iz citologije kod šumskog drveća. Taj veliki interes za citološka istraživanja šumskog drveća je razumljiv, jer su ti problemi usko povezani s ostalim problemima iz genetike i oplemenjivanja šumskog drveća. Kako su istraživanja iz oblasti citogenetike šumskog drveća novijeg datuma, to su i dosada postignuti rezultati, skromni, Citogenetskim istraživanjima kod šumskog drveća bavili su se do nedavno, uglavnom, citolczi, koji su bili zainteresirani za neke parcijalne probleme. Pored toga, dugi vijek života šumskog drveća odvraćao^ je istraživače od tih objekata. Nakon što su metode oplemenjivanja šumskog drveća razrađene, i uvidjela se mogućnost, da se rezultati mogu postići u relativno kratkom vremenskom periodu, sve se više radi na istraživanju citologije kod šumskog drveća. Citologija proučava živu stanicu, njenu građu i funkciju, to u ovo područje spada i proučavanje diobe stanice. Kako znamo, u doba mitoze jezgrin sadržaj formira posebna tjelešca — kromosome, koji su važni kod same diobe. Budući da su kromosomi zajedno s plazmom i plastidima nosioci nasljednih svojstava, to su citogenetska istraživanja od velike važnosti za oplemenjivača, jer se na taj način mogu ustanoviti unutarnje promjene, koje se odnose na genetske varijacije, a koje mogu biti korisne kod poboljšanja vrsta šumskog drveća. Citogenetika se bavi izučavanjem živih dijelova stanice i ta istraživanja su veoma kompleksna i suptilna. Objekti rada su najčešće oni organizmi, kod kojih se razmnažanje, odnosno dobivanje novih generacija, odvija u kratkom vremenskom periodu i koji pored toga imaju mali broj. ali velikih kromosoma, poznatih pod imenom gorostasni kromosomi, na pr vinska mušica (Drosophila melanogaster) ima n = 4; 2n = 8 kromosoma. Citogenetska istraživanja kod takvih organizama su vrlo opširna i zalaze u veoma fine detalje, kao što su problemi gena i njihove lokacije u kromosomima. Budući da se na citologiji šumskog drveća intenzivnije radi tek kraće vrijeme i pošto ono nije, u tom pogledu, tako sretan cbjekat. to su se istraživanja iz te oblasti koncentrirala uglavnom na. ustanovljivanju broja kromosoma, postanku poliploidije, species-hibrida i pojavi heterosisa. U ovom referatu, pokušat ćemo prikazati dosadašnje rezultate toga rada. * Referat održan u Okviru proslave 100-godišnjice šumarske nastave u NRH. 390 |