DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 9-10/1961 str. 24 <-- 24 --> PDF |
nema teoretsko g prigovora (sa stajališta zakonitosti robne proizvodnje u šumskoj privredi).12 Ništa se u ovom pogledu ne mijenja, ako´ se ista šumsko-privredna organizacija, u statusu poduzeća s radničkim samoupravljanjem, bavi ujedno´ uzgajanjem, i eksploatacijom šuma. Stavljanje svih radničkih kolektiva (ekonomskih jedinica) u jednake uvjete privređivanja, kada rade na eksploataciji šuma, zahtijeva kalkulativnc´ utvrđivanje i izdvajanje rente (dosadašnje šumske takse) iz obračuna njihova poslovneg uspjeha. Radovi na uzgajanju šuma treba da se izvode kao radovi iz usluga po cijeni pogodbe na osnovu konkretnih kalkulacija s uračunatim planiranim osobnim dohocima i kalkulativnom dobiti. Ovo su jedina, maksimalno´ objektivizirana mjerila za utvrđivanje stvarnih zasluga radničkih kolektiva (ekonomskih jedinica) u šumskoj privredi. Šumsko-privredna organizacija može normalno koristiti uobičajene kreditne institucije, za pribavljanje obrtnih sredstava potrebnih u eksploataciji šuma. Sredstva za uzgajanje šuma i unapređenje šumske privrede šumsko-privredna organizacija nije u stanju uzimati iz kreditnih institucija uz uobičajene uvjete; ta sredstva treba da se formiraju, u pravilu, iz postignute rente. U koliko bi zajednica zahvatila rentu, morala bi financirati te radove iz budžetskih (nepovratnih) sredstava u visini, koja bi osiguravala izvršenje zacrtanih planova u ovoj privrednoj oblasti.13 U koliko se šumsko-privrednim organizacijama ostavlj a renta radi financiranja uzgajanja šuma, onda su one i dužne u te svrhe uložiti cjelokupnu rentu, jer je renta, po^ naravi stvari, svojina zajednice. Niti jedan jedini njezin dio nije moguće obračunati kao zaslugu radničkog kolektiva. Instrumenti novog sistema raspodjele, koji važe za šumsku privredu u našoj zemlji, nisu postavljeni u smislu prethodnog razmatranja. Šumski fond sa osnovnim sredstvima predan je organizacijama kolektiva na daljnje privređivanje. Izvršavajući svoju opću obavezu prema društvenoj zajed w U Sloveniji je donedavno bila organizirana šumska privreda po navedenim principima. N. O. kotara je financirao radove na unapređenju šumske privrede iz ubrane rente; poduzeća su obavljala ove radove iz usluge. 13 Praktičnije je financiranje iz ubrane rente, a sa stajališta sigurnosti i stabil nosti financiranja je neuporedivo povoljnije. Moglo bi se postaviti pitanje privredno-političkog karaktera: nije li renta kod nekih šumsko-privređnih organizacija toliko visoka, da prelazi potrebe uzgajanja šuma i unapređenja šumske privrede na području odnosne organizacije? Analizirajući proizvodne snage šumske privrede FNRJ (stanje šuma, komunika cije i mehanizacija", radna snaga sa zastarjelim metodama rada i u krajnje nepovolj nim uvjetima života i rađa) lako je zaključiti, da će se morati ulagati dusi niz godina cjelokupnu rentu u razvoj proizvodnih snaga, kako bi bili izvršeni društveni planovi razvoja ove privredne oblasti. Pojedinačno promatrano, čini se, da ne postoji ni jedna jedina šumsko-privredna organizacija, keja je dostigla moguć i potreban nivo proizvodnih snaga, koji bi odgo varao nivou, koji su već postigle neke kapitalističke zemlje, a kamoli onom nivou, koji treba da postigne jedna socijalistička zemlja. Prema tome, i one ekonomski »najjače« su vrlo zaostale; one su samo relativno jake u odnosu na ostale, ekonomski slabije. Relativan »suvišak« sredstava mogao bi se pojaviti samo u onim organizacijama, koje u ovom momentu nisu spremne iz objektivnih ili i iz subjektivnih razloga, da ulože cjelokupnu postignuti rentu. Takav suvišak nije nikakva objektivn a eko nomska kategorija, a može se pojaviti i kod relativno ekonomskih slabijih organi zacija. |