DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 9-10/1961 str. 12 <-- 12 --> PDF |
O VLAŽNOM TIPU ŠUME HRASTA LUŽNJAKA I OBIČNOG GRABA (Querceto — Genistetum elatae Horv. carpinetosum betuli subas. nov.) Ing VJEKOSLAV GLAVAC UVOD OGROMNE POVRŠINE šuma u nizinskim područjima Posavine i Podravine izgrađene su od hrasta lužnjaka u nadstojnoj i obično-g graba u pcdstojnoj etaži. Usprkos velike jednolikosti ovih šuma u izgledu i građi, u ekološkom, florističkom i šumsko-gospcdarskom pogledu nisu one jedinstvene. Analiza pokazuje, da se spomenute šume bezuvjetno^ moraju raščlaniti na dvije fitocenoze. Jednu od njih, koja nastanjuje povišene i nepoplavne položaje, grede, opisao je Horvat još 1938. god. pod imenom Querceto-Carpinetum croaticum subas. ruscetosum acuti. Drugu, koja zauzima vlažnije položaje (vidi fot. br. 1), opisujemo ovdje prvi put pod imenom Querceto-Genistetum elatae subbas. carpinetosum betuli, odnosno^ »vlažni tip šume hrasta lužnjaka i običnog graba-«. RASPROSTRANJENJE Vlažni tip šume hrasta lužnjaka i običnog graba rasprostranjen je na velikim površinama u nizinskim dijelovima Posavine i Podravine. Katkad pokriva suvisle površine od više desetaka hektara, a katkad razvijen je na manjim površinama, koje su čas u širem, čas u užem pojasu uklopljene između suhih i nepoplavnih greda, te močvarnih ili poplavnih područja. Od Siska do Spačve, od Varaždina do- Osijeka nalazimo je kao jednu zakonitu, zbog sličnih životnih uvjeta ponavljanu grupaciju šumskog raslinstva, koja s obzirom na površine koje zauzima, specifičnu ekologiju, floristički sastav, te šumsko-gospodarsko značenje, nesumnjivo ima svoju individualnost. ŽIVOTNE PRILIKE Vlažni tip šume hrasta lužnjaka i običnog graba nastanjen je unutar i izvan poplavne zone. Unutar poplavne zone razvija se na ocjeđitim površinama kratkotrajno´ poplavljanim. MnogO´ veće površine pokriva izvan poplavne zone na mokrim ravnima i reljefno slabo> izraženim gredama na tzv. vlažnim gredama, koje stoje pod snažnim utjecajima podzemne vode. Ekološki pojam »vlažna greda « uveo je i objasnio Dekanić (1959). Njegova istraživanja podzemne vode na tim staništima u Lipovljanima pokazuju, da je razina podzemne vode u jesen, zimi i proljeće veoma visoka, te da dopire 10—20 cm ispod površine tla. U ljeti, u sušnom periodu, spušta se na dubinu od 4 metra. Prosječni godišnji vodostaj nalazi se na dubini od 2 metra. (Vidi graf. 1) Tip tla predstavljen je vlažnim varietetima pseudogleja i prelazima prema mineralnc-močvarnim tlima. U njihovom teksturncm sastavu najčešće pre |