DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 12/1959 str. 11 <-- 11 --> PDF |
Posle donošenja saveznog Opšteg zakona o šumama donele su i narodne republike, u relativno kratkom roku, svoje prve zakone o šumama, kojima su bliže regulisale novonastale pravne odnose u šumarstvu na svojoj teritoriji. Osnove novog, socijalističkog saveznog zakona o šumama Prošlo je više od jedne decenije kako je donet prvi savezni Opšti zakon o šumama. Za to vreme izvršene su mnogobrojne i krupne promene u našem društvenom i ekonomskom životu. S obzirom na tempo i brojnost ovih promena pređeni put izgleda vremenski mnogo duži od jedne decenije. Iz izvršenih promena za vreme Revolucije razvili su se, uobličini i učvrstili novi, socijalistički odnosi u svim oblastima našeg društveno-ekonomskog života. Ovi odnosi su danas manjeviše dovoljno jasno iskristalisani i ustaljeni, a ukoliko i nisu, ukoliko su još u razvoju, njihov je razvoj fiksiran današnjim stanjem tih odnosa i opštom linijom socijalističkog razvoja naše zemlje. Uporedo sa promenama i razvojem opštih društveno-ekonomskih odnosa menjali su se i razvijali i odnosi u šumarstvu, tako da se oni danas znatno razlikuju od onih koji su postojali u momentu Oslobođenja i u prvim posleratnim godinama. Promene koje su izvršene u šumarstvu vrlo su brojne i raznovrsne a po svojoj sadržini, možemo reći, da su objektivne i subjektivne prirode. Njihovo pojedinačno nabrajanje bilo bi dosta teško a i suvišno, ali isticanje onih bitnih, suštinskih promena potrebno je zbog toga da bi se uočila osnovna obeležja, osnovne karakteristike današnjih produkcionih i društvenih odnosa koje treba regulisati pravnim propisima. Jedna od osnovnih promena je svakako ona koja je izvršena na svojini šuma, u odnosima svojine kod nas uopšte a posebno u šumskoj privredi. Ako se ima u vidu da su odnosi svojine bitni i sastavni deo ili čak i osnovica odnosa proizvodnje, odnosno da odnosi proizvodnje zavise od toga u čijim su rukama sredstva za proizvodnju, ko odlučuje o raspodeli društvenog proizvoda, u čiju se korist vrši društvena proizvodnja i prisvajanje — onda postaje jasno koliki je značaj ovih promena koje su izvršene u odnosima svojine šuma. Poznato je da proces promena u odnosima svojine šuma kod nas nije još završen, ali one promene koje su do sada izvršene tako su jasno izdiferencirane, da se bez velikih teškoća i grešaka može sagledati kako dalji njihov tok, tako i kraj čitavog ovog procesa pretvaranja raznih oblika svojine šuma u jedinstvenu socijalističku svojinu. Ne postoje identično obrađeni podaci o površinama šuma prema vrsti vlasništva pre i posle rata, ali i ovi koji postoje dovoljni su na pokažu velike promene u strukturi svojine kao i kvantitativne promene koje su nastale u svojinskim odnosima u šumarstvu. U bivšoj Jugoslaviji od ukupno 8,180.102 ha šumske površine u svojini države bilo je 2,852.466 ha, u svojini samoupravnih tela 1,558.888 ha, privatnih lica 2,585.495 ha i u svojini ostalih pravnih lica 1,183.253 ha1. Danas u FNR i) Šume ostalih pravnih lica su: šume zemljišnih i agrarnih zajednica, plemena i bratstava, imovnih opština, crkvenih i verskih ustanova i lica, fondovske, eksproprisane po Zakonu i likvidaciji agrarne reforme i privremenoj državnoj upravi, akcionarskih društava, banaka i štedionica, šumskih zadruga, raznih drugih ustanova i društava. Samoupravna tela su: banovinske, gradskih opština, upravnih opština i seoske. Statistika šuma i šumske privrede za 1938. g., Beograd, 1940, str. 34—35. 417 |