DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 11-12/1955 str. 68 <-- 68 --> PDF |
:stvu, da imaju takav značaj i važnost kao rezultati dobiveni biološkom metodom. Sledeći primer će to pokazati: Areal rasprostranjenja hrasta kitnjaka kartiran biljno-geografskom metodom, pokazao bi površine obrasle ovom vrstom u kontinentalnom i primorskom području. Međutim ta činjenica za šumarsku praksu ima samo opšte informativni karakter, praktični operativni zaključci ne mogu se iz toga izvući. Naprotiv određene i kartirane asocijacije Querceto-carpinetum, Q. castanetum i Ostryeto-seslerietum quercetosum sessiliflorae, sa njihovim degradacijskim derivatima dale bi šumaru odmah siguran osnov i putokaz za svaku njegovu aktivnost u svim navedenim vegetacijskim tipovima, koji se i pored podjednake prisutnosti hrasta kitnjaka znatno međusobno razlikuju. Sasvim analogan slučaj bi se desio kad bi utvrdili i kartirali areale mnogih drugih vrsta na pr. hrasta medunca, bukve i t. d. Isto tako geografski metod snimanja i kartiranja biljnog pokrova i pojedinih vrsta pomoću vegetacijskih profila također nije za šumarske svrhe podesan, radi vegetacijskih obrata i pojedinačnog prelaženja karakterističnih vrsta u susedna područja, naročito u razvedenim terenima. Stara biljno-geografska metoda istraživanja vegetacije pridonela je u svoje vreme mnogo poznavanju raširenja pojedinih vrsta i njihovih fizionomskih i ekoloških formacija, i bila je mnogo upotrebljavana u šumarstvu. Ali u slučaju gde je potrebno poznavanje unutarnjih odnosa vrsta u biljnoj zajednici, a to je upravo slučaj u šumarstvu, ta metoda ne može zadovoljiti. Staroj biljno-geografskoj školi pripadali su u našim krajevima mnogi istraživači od kojih su najpoznatiji Beck-Managett a i Adamo v i ć, a i danas ima izvestan broj istraživača koji se služe tom metodom. Šuma je biljna zajednica sa veoma složenim unutarnjim konkurentnim odnosima vrsta, Upravo ti odnosi su i značajni za šumske zajednice za razliku od raznih drugih grupacija drveća (parkovsko drveće, voćnjaci i si.). Prema tome se nauka o biljnim zajednicama javlja kao osnova nauka o podizanju i gajenju šuma. Međutim, iako se nauka o biljnim zajednicama znatno razvila u Evropi u prvih 30—40 godina ovoga stoleća, ona je imala jači uticaj na šumarsku praksu samo u Finskoj i Rusiji gde su šumari C ajande r i Morozo v izgradili tipologiju šumskih zajednica, polazeći od njihovog flornog sastava ekološki uslovljenog, i u švicarskoj gde se razvila poznata šumarska biološka škola čiji je danas prestavnik prof. Leibundgut. Danas se sve više prelazi na istraživanje i kartiranje biljnog pokrova na savremenijoj osnovi nauke o biljnim zajednicama, ujedinjujući ove u veće skupove na osnovu njihove florističke povezanosti ekološki uslovljene. Ta metoda za razliku od biljno-geografske daje potpuni uvid u faktore koji izgrađuju jednu biljnu zajednicu. Ova metoda također luči visoko organizovane zajednice kao što su razni relativno trajni stadiji i klimaks-zajednice od grupacija vrsta koje inicijalno naseljavaju nezauzete površine i drugih privremenih zajednica koje u sukcesivnom nizu slede iza ovih. II. Nauka o biljnim zajednicama počela se kod nas razvijati tek u periodu između dva rata. Prvi radovi koji su bili od važnosti za šumarstvo bili su radovi prof. Horvata : »0 istraživanju vegetacije hrvatskih planina« |