DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 2-3/1954 str. 73 <-- 73 --> PDF |
nom radu), — već, slično, — kao u poljoprivredi, — prema uslovima proizvodnje najlošije i najudaljenije zemlje, t. j . prema količini, kvalitetu i lokaciji šumskog proizvoda. Uzrok je u tome, što je šumski fond u danom momentu ograničen i što se isti i ne može povećavati. Naročito su ograničene mogućnosti proizvodnje količina pojedinih vrsta drveća koje traži tržište, što znači da su potrebe tržišta veće od količine proizvodnje koju mogu dati najbolje i srednje dobre šume. Ovo ima za posledicu porast cena šumskih proizvoda tako da je rentabilno uzgajati i najlošiju i najudaljeniju šumu. Prema tome, visoke ili niske cene drveta na panju kod šumskih gazdinstava (narodnih republika) nisu posledica količine živog rada u procesu šumske proizvodnje (proizvodnje drveta na panju), već pomenutih povoljnih ili nepovoljnih uslova proizvodnje (količine, kvaliteta i lokacije šumskog proizvoda). S tim u vezi visoke cene drveta na panju ne omogućuju — same po sebi — razvoj i unapređenje šumske proizvodnje. I obratno, niske da sprečavaju to isto. Visoke cene drveta na panju ne znače automatski veće prihode kod šumskih gazdinstava (narodnih republika). I obratno. Zato, što prihodi kod šumskih gazdinstava (narodnih republika), ne zavise od količine, kvaliteta i lokacije šumskog proizvoda i visine njegove cene drveta pa panju, već od količine, kvaliteta i lokacije drvne mase za seču (realizacije proizvodnje). Za šumsku proizvodnju (proizvodnju drveta na panju), naročito je karakteristično, da šumsko gazdinstvo (narodna republika) čija je cena drveta na panju po 1 m3 visoka ili niska, može u realizaciji proizvodnje da dobije manji i obratno veći prihod. To znači obrnuto od onoga što bismo očekivali. Prvo se javlja, ako šumsko gazdinstvo (narodna republika) nema šta da realizuje (mlade i srednjodobne, degradirane i iscrpljene šume i si.), a drugo, ako ima šta da realizuje (nagomilane rezerve drvnih zaliha). Prema tome, problemi koji se pred nas postavljaju, jesu sledeći: I. Problem formiranja cene drveta na panju ili prosečne šumske takse šumskog proizvoda (proizvoda drveta na panju) kod šumskih gazdinstava (narodnih republika); II. Problem realizacije drvne mase za seču veće ili manje od šumskog proizvoda (proizvoda drveta na panju) kod šumskih gazdinstava (narodnih republika) ; i III. Problem veličine šumskog gazdinstva kao ekonomske jedinice unutar narodne republike. Ad I. Za rešenje ovog problema, potrebni su sledeći podaci: 1. Troškovi proizvodnje (proizvodnje drveta na panju) kod šumskih gazdinstava prema normativima materijala i radne snage i to: a) u gajenj u šum a (induktivna kalkulacija). Ovamo spadaju prosečni godišnji izdaci za radove u gajenju šuma prema uređajnim elaboratima ili programima perspektivnih planova razvoja i unapređenja šumske proizvodnje kod šumskih gazdinstava (narodnih republika) za naredni period od 10—20 godina, t. j . za obnovu šuma (pošumljavanje i šumske melioracije), negu šuma, zaštitu šuma, uređivanje šuma, izgradnju komunikacija, podizanje zgrada i tehničkih objekata za melioraciju i zaštitu šuma i si.; i |