DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 6/1953 str. 11 <-- 11 --> PDF |
u pitanju. Zbog ovoga je naučno utvrđivanje pojmova i njihovo pravilno", potpuno i jasno definisanje najtešnje povezano, i jedno od drugog se teško može odvojiti. Kada je jedan pojam sadržajno i pojamno tačno utvrđen potrebno ga je uvrstiti u sistem pojmova odgovarajuće naučne oblasti. Klasifikovanje pojmova, t. j . određivanje pravog mesta i značaja jednom pojmu u sistemu pojmova kome pripada, i utvrđivanje njegovog odnosa prema ostalim pojmovima istog sistema, takođe je vrlo težak i delikatan posao. On se može uspešno obaviti samo sa dubokim i svestranim poznavanjem naučne oblasti kojoj pojam sadržajno pripada. Ako se ima u vidu da je svaka naučna oblast (grana, disciplina) ustvari manje ili više upotpunjen sistem pojmova, koji su međusobno povezani određenim odnosima (subordinirani, koordinirani i si.), onda postaje potpuno jasan značaj utvrđivanja, definisanja i sistematizovanja pojmova za pravilan i uspešan razvoj određene naučne oblasti, odnosno nauke uopšte. Iako je šuma još u počecima stvaranja ljudskog društva služila kao najpovoljnija sredina za njegov razvoj, pružajući društvenoj zajednici najraznovrsnije svoje proizvode; iako je u mnogim delovima sveta obilje šuma omogućilo brz privredni razvoj i kulturni uspon mnogih naroda, — ipak se šumi, kao proizvodnom dobru, poklanjalo u prošlosti vrlo malo pažnje, šuma, kao ekonomski i privredni objekt u naučnom smislu, ulazi u sferu društvenog interesovanja vrlo kasno — tek onda kada su se površine šuma znatno smanjile, i kada se ekonomsko upravljanje i raspolaganje sa njima postavilo kao istoriski nužno. Prinuđena da šume relativno racionalnije iskorišćava društvena zajednica počinje da razmišlja o najpogodnijim metodama za to. Tako se pojavljuju prve ideje o uvođenju nauke u upravljanje šumama, o primeni naučnih tekovina tada relativno razvijenih nauka (hernije, fizike, biologije i si.) na šumu i drvo, i o naučnom konstatovanju izvesnih manifestacija (činjenica i stanja) svojstvenih samo drvetu i šumi. Zbog svega ovoga se šumarstvo, kao ekonomska delatnost narodne privrede, počinje jasnije da diferencira i uobličuje u samostalnu privrednu granu u najnaprednijim evropskim zemljama tek u 18 veku, a kod nas početkom 19 veka (u Srbiji tek krajem 19 veka). Sa šumarskom naukom je slično. Prvi njeni ozbiljniji začeci javljaju se u zapadnim zemljama početkom 19 veka, a kod nas tek na prelazu iz prošlog u ovaj vek (u Srbiji tek početkom treće decenije 20 veka). Iz ovoga se jasno vidi da su šumska privreda i šumarske nauke relativno vrlo mladi, šumarska nauka kod nas počela je da se razvija pre pedeset godina, a u Srbiji tek pre nepunih trideset godina. Za razvoj ma koje naučne oblasti ovo je vrlo kratak period, a pogotovu za razvoj šumarskih nauka. Iako šumarske nauke uslovljavaju pravilan i brz razvoj šumske privrede jedne zemlje, i uopšte šumske privrede u svetu, ipak su one još u značajnijoj meri uslovljene opštim stanjem šumske privrede u svetu a posebno u pojedinim zemljama. Kad se ovo ima u vidu, i kad se zna da je šumarstvo kao privredna grana najzaostaliji sektor narodne privrede u najvećem broju zemalja, onda postaje sasvim jasno zašto šumarske nauke nisu razvijene u onoj meri, kako bi se to moglo očekivati s obzirom na naučni nivo koji su dostigle druge nauke (kao na pr. t. zv. čiste nauke), |