DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 3/1953 str. 41 <-- 41 --> PDF |
smolari šumska uprava Opatija, a naročito Slovensko Primorje sa srednjim prinosom od 1.330 gr. Ako obračunavamo faktičke prinose sa onim koji bi trebalo očekivati (700 gr.), onda bi smolareni broj belenica crnog bora u celoj državi mogao obezbediti količinu od još 140.000 kg. smole. Bel i bor . Za naše uslove za ovu vrstu bora najbolji rezultati su postignuti u NR Sloveniji (prinosi se kreću oko jednog kilograma). No tamo gde je u primeni originalna nemačka metoda (Pale, Vitolište) ili kusa nemačka metoda, prinosi su niski i približavaju se cifri od oko 500 do 600 gr. u prošeku. Prema tome neki verovatno bolji prinosi kod sadašnjih metoda možda se ne bi mogli očekivati. Ali svakako taj višak, s obzirom na broj belenica koji dolazi u obzir, iznosio bi do 10.000 kg. Jako nepovoljani prinosi postignuti su kod m u ni k e. Mi smo u toku leta 1952 godine proučavali ovu vrstu gde se ona smolari (Bjelopoljske planine) po pitanju isticanja smole, kristalizacije i drugo, što takođe utiče na prinos smole. Materijal je u obradi, ali nama se čini, da bi se i kod ove vrste, bez obzira na veće nadmorske visine na kojima dolazi, moglo očekivati i do 500 gr. po belenici ove inače veoma kvalitetne borove smole. Sumirajući sve vrste borova može se smatrati, ako posmatramo prinose za 1952 godinu, da bi isti broj belenica mogao dati još jednu količinu od oko 150—160 tona, što prestavlja vrednost franko radilište od oko deset miliona dinara (uzimajući vrednost smole blizu 70 din. po kg. ma da je stvarna njena vrednost u nekim radilištima veća). Da vidimo sada pod sadašnjim radnim uslovima i kod sadašnjih metoda, šta bi trebalo preduzeti pa da se postigne poboljšanje srednjih prinosa? 1. Potreban je pravovremeni početak i završetak najvažnijeg rada pri smolarenju, t. j . belenja. Za utvrđivanje tih termina potrebno je za pojedina već asmolarska područja sa man je-više jednoličnijim klimatskim uslovima utvrditi početnu i završnu temperaturu smolarenja, t. j . odrediti onu najnižu temperaturu od koje se već mogu otpočeti radovi na belenju u toku proleća, odnosno do koje se u toku jeseni može raditi. Ove početne i završne temperature utiču na konzistenciju smole odnosno njen viskozitet. Za područja SSSR-a K u t u z o v smatra da za beli bor te temperature iznose 12° C. Za moliku i područje Peristera mi smo odredili da su te temperature 11° C. Ovo smatramo jednim od osnovnih zadataka koji trebaju da rese ispitivanja za svaku vrstu bora i određena smolarska područja. Minimalne i kratke varijacije (kasne i rane temperature) koje će se uvek javljati, nemaju odlučujući karakter za sam početak odnosno završetak belenja. 2. Redovno belenje u onim pauzama između jednog i drugog belenja kako su utvrđeni za pojedinu vrstu, primenjenu metodu smolarenja i određena smolarska područja. 3. Upotreba boljeg osnovnog smolarskog oruđa za belenje (strug, sekirica, teslo i si.). Preći na slivnike tamo gde oni do sada nisu upotrebljavani (na pr. u NR Makedoniji). Sakupljanje smole i dalju njenu otpremu izvoditi sa što boljim sudovima i sa što manje pretakanja iz |