DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 7/1952 str. 32 <-- 32 --> PDF |
Vidljivo je da je promjena fo to p eriodizma (do nekih granica) općenito stimulirala rast u visinu. S druge strane krajnje skraćivanje svjetlosnog dana izazvalo je obratnu reakciju, te su prosječne visine takvih jedinica ispod kontrolne. Iz gornjih podataka može se uočiti, da je prve godine promijenjeni fotoperiodizam izazvao najveća relativna povećanja kod bor a i b agrema , a veoma slaba kod duda . Tokom druge vegetacione sezone slika jie bila obratna. Zaključujemo da bor i bagrem u pogledu zahtjeva za svjetlom stoje veoma blizu, dok se dud ponašao posve drugačije. Uporedivanje tabele 1 i grafikona 1—3 treba da nam pruži odgovor na pitanje: koji je fotoperiod i u kom trajanju (primijenjen neposredno nakon pro klija van ja biljaka) na koncu druge vegetacione sezone najpovoljniji u pogledu stimulacije rasta. U tom pravcu od koristi je promotriti vrijednost visinskog prirasta tokom 1951 g. Ove apsolutne vrijednosti pokazuju da su razne vrste tokom 1951 g. nejednako rasle. Tu se vidi da su borove biljke dalmatinske provenijencije najslabije uspijevale baš u onim jedinicama, gdje su tokom 1950 g. ispoljavaile najveću energiju rasta, U nešto manjoj mjeri to vrijedi i za kontinentalnu provenijenciju. Kod duda je najveća energija rasta i dalje ostala u C grupi, gdje se nalazila i prve godine. Vidimo nadalje, da su tokom druge sezone kontrolne borove biljke u dosta skičajeva jače porasle od tretiranih. To u prvom .redu vrijedi za dalmatinsku provenijenciju. Kod bagrema su tokom 1951 g, najintenzivniji visinorasti upravo u onim jedinicama, koje su prve godine zaostale, ali najjači visinorasti ostali su u istoj: grupi u kojoj su se nalazili i prve godine. U tom se ponašanju bagrem nešto približio bijelom dudu. U intenzitetu rasta crnog bora, bijelog duda i bagrema očituju se dakle neke razlike. To vrijedi ne samo za vrste kao takove nego i za obje borove provenijencije, što je za nas od posebnog interesa. Prebacivanje najveće energije visinskog rasta na one jedinice koje su u prvoj sezoni ostale najniže pokazuje da se kod bora već u drugoj sezoni može govoriti o izjednačavanju visina. Bor je na smanjeni fotoperiodizam odmah reagirao, a slijedeće godine su se ostale jedinice oporiavile i dovele do znatnog izjednačenja visina u grupama. Taj slučaj ne postoji kod bijelog duda, a bagrem stoji između obje krajnosti. Ima dosta razloga da se kod mediteranske provenijencije u najranijoj mladosti utvrdi veća potreba za svijetlom od kontinentalne. U prilog tome govori pojava da su se optimalni fotoperiodi u 1951 g. našli u prve dvije grupe (A i B) kod dužeg dnevnog svijetla i da su kontrolne biljke 1951 brže pristizale visine tretiranih biljaka nego kod kontinentalne provenijencije. Iz grafikona se vidi da do potpunog izjednačenja ipak nije došlo, a daljnja promatranja pokazat će, kada će to biti i da li treba uopće doći do toga. Za sada se nakon dvije godine rasta može utvrditi da je za mediteransku provenijenciju crnog bora najefikasnija promjena fo top eriodizma od 9 sati kroz 9 dana, za kontinentalnu provenijenciju od 7 sati kroz 4´dana, 236 |