DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu



ŠUMARSKI LIST 7/1951 str. 25     <-- 25 -->        PDF

ili kod hrasta:


»a visine . obldikoHvisine variraju sred nja vred


1 od do


20 m 9,87 m 11,03 m 10,54 m


25 „ 12,63 „ 13,75 „-13,24 -„


30 „ 15,13 „ 16,65 „ 15,97 „


. 05 „ , 17,57´ „ 19,45 „ 18,61 „


$u ,, 20,06 „ 21,47 „ 20,93 „


Podaci o zapremani dubećih stabala i njihovim obliko-visinama, uzeti su iz tablica
koje se nalaze u »Malom šumarsko-tehniičkom priručniku« i to: bukva: Grundner-Horn1898
— baza 12.180 stabala; hrast: Schwappach 1905 — baza 6.069 stabala; smreka:
Baur 1890 — baza 22.680 stabala; jela: Schuberg-1891 — baza 5.450 stabala-; beii bor:
Schwappach 1890 — baza 17.000 stabala1; crni bor: Böhmerle 1893 — baza 6.307 stabala.


Iz ovoga se vidi da pojedinačne obliko-visine mogu otstupati od srednje vrednosti
za skoro 2 m (kod smreke) što odgovara razlici u visinama od oko 5 m. Na pr. za
smreku d = 80 cm, h = 35 m, obliko-visina ( iz tablica) iznosi´ 13,09 m. Prosečna
vrednost oibliko-visine za istu visinu iznosi 14j7i3i m. Čitanjem zapremime ovog stabla na
logairitmraru sa prosečnom obliko-visinom dobijamo v = 7,41 m3; stvarna zapremina
stabla (iz tablica) zinosi v = 6,58 m8, ili otstiupanja u procentima:


7,41 — 6,58
.1001= .


6,58


= 12,6%. Za istu visinu od 35 m i pirečnik d = 35 cm logairitmar daje zap-rerninu
v = 1,42 m3, dok zapremina po tablicama iznosi´ v =1,6 0 m, ili otstupanja:
1,60 — 1,42


, 100 = 11,25%. Ova otstupanja isu najveća kod smreke i jele dok su kod


bukve, hrasta i belog bora manja.
Da bi došli do tačnog rezultata (pod.»tačnim rezultatom« se ovde podrazumeva
podatak iz tablica, ne ulazeći u to kakvu tačnost daju same tablice, pošto je to posebno
pitanje) služimo se grafikonima obliko-visinskih linija koje su nanesene na
poleđini osnovnog kotura, Koncentrični krugovi na ovom grafikonu pretstavljaju prečraike,
a krive linije visine stabala. Da bi se odredila obliko-visina, na primer za smreku
d = 70 cm i visinu h = 40 m postavljamo pokretni indeks na onu taičku na grafikonu
gde se seče koncentrična linija sa oznakom »70« i kriva linija sa Oiznakom »40«. U
tom položaju čitamo ispod indeksa obliko^visinu na podeli koja je nanesena po periferiji
(u ovom primeru hf = 15,81 m). Kada se ovako odredi obliko-visina, onda se
.pokretni indeks ne postavlja više na visinu »40« nego na obliko-vđsinu 15,81 na podeli


III. Otstupanja u zapremini koja se u ovakvim slučajevima mogu javiti ne prelaze
nikada 1%.
Čitanje zapremane po 1 ha čistih sastojina bora, bukve, jele i smreke za dati
oibrast i srednju visinu sastojine vrši se na taj način što se »1« pokretnog kotura
postavi na dati obrast na podeli li, a pokretni indeks na datu srednju visinu na podeli
Us odnosno II». Rezultat se čita ispod indeksa na podeli li.


Kružni oblik logaritmara naročito je upotrebiv u šumarskoj praksi zbog lake nosivosti;
njegova veličina j» d = 1(2,5 cm, štoi odgovara linearnom logaritmaru od oko
40 cm dužine; osigurava dovoljnu točnost čitanjiai. Sve to dopušta njegovu upotrebu
namesto raznih tablica u dendroimetrijskoj praksi.


ROTARY SLIDE-RULE IN FORESTRY


This slide^rule which is constructed on the rotor principle and intented for practica!
use in Dendrometry, faciliiates: li. imiultiplilcaitilon and´ division; 2. reading of circular
cross-cut surface for a given diameter, i.e. reading o fthe diameter for a given circular
cross-cut; 3. reading the suim of circular cross-cuts for different diameters and a number
of logs, which at the same time represents the volumes of cylinders, or respectively,


267