DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 1-2/1951 str. 43 <-- 43 --> PDF |
što je i razlog sporova koji se dešavaju u trgovini drvetom. Međutim, za naučna ispitivanja, a i za izvesne praktične potrebe, danas se čistoća reza pa i dobrota reza ispituje pomoću posebnih naprava tzv. merača čistoće reza. Pored savršenijih optičkih instrumenata ili analize strugotine, jednostavniji je i za praktične potrebe upotrebljiviji merač čistoće reza konstruisan od Marheta. Taj instrumenat, prikazan na slici 9, kcnstruisan je tako: da se kreće po t*U« šini i pomoću jedne metalne šipke, koja se kliže po, površini drveta, prenosi 20-puta uvećano kretanje na polugu »p« koja ima pisaljku i beleži to na hartiji »H<. SI. 9 Na taj način dobije se diagram kao na si. 10. Da bi se utvrdila čistoća reza, to se na ižvesnoj dužini (na pr. od 100 mm), po srednjoj liniji, na svakih recimo 5 mm (što kraće to bolje), izmere cirklom kote gore i dole od srednje linije. Ove se kote saberu i podele sa brojem merenja »n« i uvećanjem diagrama »m« (za´ naš.primer na 21 a m = 20 dakle s 20 . 21 =420). Tako se dobije prosečna vrednost čistoće reza ili tzv. koeficijent čistoće reza u jedinicama mjerene dužine. Ovaj se koeficijenat čistoće reza može izraziti i u postocima. ^^viüT si. to Pomoću ovakvog, u osnovi jednostavnog načina merenja, možemo odrediti ovo: a) Najveći porfier koji možemo primeniti za konkretno dozvoljenu čistoću reza pri upotrebi određenih testera, tj. određene forme zuba kod rezanja neke vrste drveta. Ovo je od naročite važnosti kod određivanja normi za neku mašinu i utvrđivanja njezinog efekta kod rezanja raznih vrsta drveća i sortimenata. b) Najbolju formu zuba, odnosno onu koja daje čistiji rez, a to je ona koja kod upoređenja daje manji koeficijent čistoće reza. 41 |