DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 1-2/1951 str. 35 <-- 35 --> PDF |
I rezanju jača deformacija vlakanaca. Kod tangencijalnog rezanja imamo naprotiv neravnu površinu usled parcijalnog otkidanja iveraka, koja neravnost, iako mala, ipak postoji. Od sva tri načina uzdužno rezanje po^ kazuje najveću čistoću reza, što je za nas baš i potrebno. Kod rendisanja, rezanja i ljuštenja furnira, da bi se sprečilo začepljivanje, kojim bi se stvorila nečistoća reza ili otkidanje furnira, stavlja se ispred noža poseban pritiskač, kako kod uzdužnog tako i kod tangencijalnog rezanja. SI. 3 ´ Pored ove nečistoće reza, uzrokovane smerom rezanja i načinom otkidanja iveraka, na čistoću reza vrši poseban uticaj i način presecanja vlakanaca sa oštricom sečiva. Sečivo, odnosno oštrica, prodirući u drvo. već prema smeru, otkida iverke sloja tako, što se vlakanca opiru povlačenju za sečivom do granice sVoje čvrstoće. Čim je taj otpor povlačenju veći i čim je potrebna manja sila za kidanje odnosno sečenje, tim će rez biti čišći. Otpor povlačenja veći je kod veće kohezije vlakanaca, dakle kod suvljeg i tvrđeg drveta, radi čega tu i imamo čišći rez. Pošto kod .poprečnog rezanja imamo jače izvlačenje vlakanaca, odnosno povlačenje za sečivom, to će tu biti više kidanja nego presecanja vlakanaca, pa je i otpor rezanju u tom smeru najveći, a rez najnečistiji. Ako je pak ugao rezanja manji, lakše će doći do sečenja, odnosno, do manjeg izvlačenja vlakanaca, pa je rez čistiji. Kako je kod poprečnog rezanja usled većeg otpora drveta potrebno davati veći ugao a, čak preko 90°, da zub (koren) bude jači, to taj slučaj još više povećava nečistoću reza poprečnog rezanja. Tanji sloj drveta (manji »h«) davaće čistiji rez nego deblji sloj, kod koga dolazi do veće deformacije vlakanaca, što ima za posledicu nečistiji rez. Ovo je jedan od uzroka, zašto prevelik pomer drveta prouzrokuje nečist rez pri rezanju testerom. U poređenju sa većom brzinom pomera, naprotiv veća brzina rezanja ili kretanja sečiva kroz drvo daje čistiji rez. Razlog je ovome što usled inercije nemaju vlakanca vremena da se povlače za sečivom pa dolazi brže do njihovog sečenja, pogotovo kod manjeg ugla rezanja a. Tupo sečivo ne samo da prouzrokuje veću potrošnju snage potrebne za kretanje sečiva,´ nego daje i nečistiji rez. Najbolje se to može objasniti na poprečnom rezanju, kao na slici 3, iako to važi i za ostale preseke U |