DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 7-8/1950 str. 40 <-- 40 --> PDF |
O sakupljanju šumskog semena Seme, raznih vrsta šumskog drveća i džbunja, sazreva u različito vreme tokom ćele godine. Vreme sazrevanja semena jedne te iste vrste nije svuda podjednako — istovremeno i zavisi od klimatskih uslova, kako u horizontalnom tako i u vertikalnom pravcu. Seme jedne te iste vrste ranije sazreva u dolinama ili na ravnici, a docnije u brdima. Ista pojava js i u pogledu geografskih širina, nadmorskih visina i ekspozicija t. j. na jugu, na manjoj nadmorskoj visini i na južnim ekspozicijama seme sazreva ranije. Prema tome, tačnog vremenskog termina, kao pokazatelja sazrevanja pojedinih vrsta, nema, pajprema tome sazrevanje uvek treba pratiti tokom ćele godine, Vreme sazrevanja i sakupljanja šumskog semena traje preko csle godine, pa ga delimo na četiri vremenska razdoblja (perioda): proleće, leto, jesen i zima. U proleće (kraj aprila, maj i prva polovina juna) kod nas sazrevaju topola, vrba, brest, vez i srebrnasti javor (Acer dasvcarpum). Za vreme leta (druga polovina juna, juli i avgust) sazrevaju: žuti bagrem (Caragana arborescens), dud, breza, lipa u drvoredima, bajmutov bor — svileni bor (Pinus strobus), sremza, čalija, ruj i dr. U jesen (septembar, oktobar i novembar) sazreva većina šumskih vrsta lišćara, a u početku sezone, od četinara, jela, ariš i tuje. Preko zime (decembar i docnije) dozreva i bere se crni i beli bor, smrča, bagrem, sofora, gledičija, močvarni čempres (Taksodium distiehum) i dr. Najbolje je sakupljanje većine semena ako se seme skida sa drveća odmah po sazrevanju i to pomoću raznih naprava ili rukama. Ako se sakupljanje ostavi za docnije onda znatan deo semena pada na zemlju odakle ga je posle teško sakupljati. Sa zemlje se sakuplja samo krupno iseme takvih vrsta kao što su: hrast, bukva, orasi, kesten i drugo krupno seme. O jesenjoj sefvi semena Eksperimentima je ustanovljeno, da seme jednih vrsta šumskog drveća, posle dozrevanja, dosta brzo gube svoju klijavost, dok seme drugih vrsta zadržava klijavost i za duže vremena, U red vrsta koje brže gube klijavost spadaju topole, hrast, bukva, orasi, kesten (pitomi i divlji), breza, brest i srebrnasti javor, čije se čuvanje može preporučiti samo preko zime t. j . od sakupljanja do proletnje setve. , U red semena koja duže zadržavaju dobru klijavost spadaju: jasenovi, klen i javori, izuzev srebrnastog, ali ne više od godinu dana. Lipa zadržava dobru klijavost do dve godine. U toku tri i više godina zadržavaju klijavost borovo i smrčevo seme, dok krupno sem,e četinara kao limba, pinjol i si. gube svoju klijavost dosta brzo. Klijavost se zadržava najduže kod bagrema, gledičije, sofore i dr. mahunastih vrsta. Treba naglasiti da ovi rokovi nisu stalni i da zavise iod načina čuvanja» t. j . od prostorija gde se seme čuva, sudova, temperature — toplote, svetlosti i t. d. S obzirom na sve te 314 |