DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu



ŠUMARSKI LIST 6/1950 str. 36     <-- 36 -->        PDF

kolofon i terpentinsko ulje. Prerada je vršena u primitivnim kazanima na.


direktnu vatru.


Smolarenje je vršeno vrlo primitivno. Primenjivana je stara austriska


metoda, kojom se jako ozleđuje i oštećuje smolareno stablo. Ovaj način


smolarenja živi u tim selima i sada. Postavljaju se velike belenice, koje


zahvataju skoro 2/. obima debla. Za sve operacije služe se običnom seki


rom. Lončići se ne upotrebljavaju, nego se smola sliva u zaseke na dnu


debla ispod belenice. Usled primene ove metode i tehnike rada dobivena


smola je nečista i sa srazmerno malim procentom terpentinskog ulja, a


dobiveni kolofon i terpentinsko ulje slabog su kvaliteta.


U Sloveniji, u šumama Dravskog polja, Walter Bar k izvršio je ma


nje oglede smolarenja na običnom i crnom boru i na borovcu (P. strobus L);


u godini 1930 i 1938.


U Hrvatskoj, u kraškim, šumama šumske uprave ti Rudopolju, Dr. A.


Ugrenovi ć sproveo je 1929—1932 g. naučne oglede smolarenja na


crnom i običnom boru,


U Makedoniji, ogledi smolarenja uvedeni su 1932 u Kapin´i, tj, u šumi
koja je povezana sa onima koje smolare seljaci Breznice, Taževa i Trebovlja.
U narednim godinama ogledi su postavljeni i na Morihovsko-Roždenskim
planinama (obični i crni bor), na Maleškim planinama (obični i
crni bor), na masivu Pelister (molika) i na masivu Koritnik kod Prizrena
(munika). Komparativno ije ispitivana na oglednim poljima francuska metoda
i njemačka metoda na pola i na pun strug. U toku sprovađanja ogleda
1932—1935 g. osposobljeno je nekoliko šumarskih stručnjaka i dovoljan
broj smolaraskih radnika. Uočeni su važniji faktori koji utiču na prinos
smole kod pripreme proučavanih metoda smolarenja. Proučeno je pitanje
organizacije rada na smolarenju i na preradi smole, kao i pitanje glinenih
lončića, alata i dr. pribora. Na osnovu ovih spoznaja godine 1935 prešlo se
na industrijsko smolarenje i. preradu smole u Kap*ni, Godišnja produkcija
smole u drž. manipulaciji »Smolpod« kretala se je oko 100 tona a prerađivano
je u fabrici, koja je podignuta u Kapini, oko 200 t, uključujući tu i
otkup smole od seljaka iz Breznice, Taževa i Trebovlja. Prinos po belenici
kod industrijskog smolarenja iznosio je 1937 g. 620 gr a 1939 g. 700 gr, a na
oglednim poljima bio je od 500 do 1100 gr. U industrijskom smolarenju primjenjivana
je francuska metoda na živo (dugoročno smolarenje). Ogledi su
nastavljeni sve do početka rata. Godine 1938 i 1939 sprovedeni su terenski
taksacioni radovi na Morihovsko-Roždenskim planinama. Ovi su radovi
dali detaljne podatke o strukturi sastojina bora i njihovim lokalitetima, na.
osnovu kojih je pripremljena i osnova za smolarenfe crnog i običnog bora
u tom planinskom skupu.


U Bosni su uvedeni ogled ismolarenja g. 1938 u crnoborovim šumama
višegradskog područja, a 1939 i u slivu r. Krivaje. U Dobrunu i u Busova
či bile su podignute fabrike za dobijanje proizvoda smole borovog
drveta. Ona u Busovači brzo je prestala radom.


Za vreme rata industrijsko smolarenje sprovedeno Ije u Makedoniji
(1942 i 1943 g) u manipulaciji Kapina, te u Hrvatskoj na Đurđevačkim
pescima i Borju kod Križevaca.


U okolini Titovog Uzica uvedeno je, pred Drugi svjetski rat,, industrijsko
smolarenje, ali samo kratko vreme.


254