DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 2-3/1948 str. 29 <-- 29 --> PDF |
osim čišćenja od granja, što zauzima oko 40% radnog vremena sječe i za koje danas još nema efikasnog mehanizma i vrši se isključivo samo sjekirom. Zahvaljujući masovnom uvođenju elektropila zauvijek nestaje iz sovjetskih šuma drevni drvosječa, ustupajući mjesto električaru, mehaničaru, motoristu i drugim visoko kvalificiranim radnicima. Izvlačenje (vuča, privoz) Ono je neobično teška faza šumske eksploatacije i do danas je redovito uzrokovala »uska mjesta« produkcije. Cesto veliki broj lokomotiva i kamiona stoje nedovoljno iskorišćeni uslijed nedostataka izvučenog drvnog materijala. Osnovni uzrok tome je, što je danas izvlačenje (vuča, privoz) još vrlo malo mehanizirano i uglavnom se vrši konjskom vučom. U Zakonu o petogodišnjem planu 1946—1950, predviđa se masovna upotreba traktora za izvlačenje (»trelevočni traktor«), s tim da u 1950. god. s traktorom bude izvučeno 75°/o proizvedenog drvnog materijala. Postojeći tipovi traktora, uglavnom poljoprivrednih (ČTZ, Staljinec-80), po svojoj konstrukciji ne odgovaraju uslovima šumskog rada. Rad u šumi zahtjeva traktor gusjendčar, posebne konstrukcije sa mogućnošću prelaza preko panjeva i sječina a pritisak ne veći od 0,30—0,35 kg/cm2. Docent Lenjingradske šumarske akademije S. F. Orlov konstruirao je 1946 specijalni traktor za izvlačenje. On se osniva na jednostavnom principu: na traktor gusjeničar male težine (5 t.) montirana je platforma sa čekrkom pomoću kojeg se oboreno i od grana očišćeno stablo jednim krajem podigne i pričvrsti na platformu, a drugi kraj stabla traktor vuče po zemlji. Nosivost mu je 5 m3, " a produktivnost u smjeni na udaljenosti od 500 m (po prvim podacima) — 50 m3. Glavna mu je prednost da se lako kreće po svakom terenu (panjevima, blatu i dr.) sa brzinom od 12 km na sat. Ekonomska efektivnost njegova je velika. On povećava produktivnost rada na 3 do 4 puta tj. jedan traktor zamjenjuje 10 konja i 10 kirijaša. Ovog ljeta (1947) sa traktorom Orlova izvršena su posljednja ispitivanja i jeseni 1947 počela je njegova serijska proizvodnja. Računa se da je traktor Orlova krupni korak kompleksnoj mehanizaciji eksploatacije. Ovaj traktor je po svojim glavnim osobinama nadmašio 22 tonski amerikanski traktor za izvlačenje. Izvoz Izvoz, u općim troškovima proizvodnje, sačinjava 40—50°/o i zato mehanizacija te faze igra odlučujuću ulogu u tehničkoj rekonstrukciji šumarstva. Osnovna zadaća mehanizacije izvoza sastoji se u osiguravanju rada preko cijele godine, jer ona daje uslove za sječu preko cijele godine. Ekonomska karakteristika pojedinih tipova sovjetskog šumskog trans porta je slijedeća (po najnovijim podacima 1947. god.): Uskojt račina željeznica sa parnom vučom. Ef|ektivnost gradnje šumske željeznice računa se, prema sovjetskim uslovima, ako godišnji izvoz nije manji od 150.000 m3. Maksimalni propusni kapacitet šum. željeznice je 500—700.000 m3 sa minimalnim rokom eksploatacije od 7 god. tj. gradnja uskotračne šumske željeznice se dopušta ako eksploataciona masa nije manja od 7 X 150.000 = 1,000.000 m3. Optimalna srednja dužina pruge je 15 km, maksimalna dužina 150 km. Cijena koštanja izvoza za m3/km — 30 kopejki. Šumska željeznica je pogodna i za brdske terene. Usko tračna šumska željeznica sa motornom vučom. Upotrebljava se pri eksploatacionoj masi od 40.000 do 200.000 m3. Minimalni rok rada 4—5 godina (dok sagnjiju pragovi) sa minimalnom eksploatacionom 67 |