DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 12/1947 str. 26 <-- 26 --> PDF |
...&...-.. ....... .... ....... ......... ...... ...... ....... .... ...... .......... ........ ........ ........ . .......... ....... ..... .......... ........... ........ . ..... ........... ....... ......... ...... .. ......., ..... .. .. ......... . ......... ........ ..... ........ ..... ...... ....... ... ..... .. ..... ..... ........ ....... ...." .. .......... .... ...... ........ ...... .... ...... ..... .... ....... ........... ..... ........ ...., ... je ........ .. ....... ...... .......... . ........ ........ ..... ..........., .... .. ... ......, ........ ... ... .......... ..... ........ .. ..... . ....... . ....... .. .. ........ ........... ....... .... ...., Ca ...... ........ ...... ....... .. ..... u ...... .......... ..... u .... ..... ........... ........ ..... ......... ........ ...... . ........ ...... ...... . ....... .... .. .......... ....... ...... ...... .. ...... .. ...... ....... ..... .... .. ... ..... ......... .... ... ...... ......, .. .. ........ ... .... ...... ....... .. ....... .. ............ . ......... ............ ........ . .......... — ...... no ...... — ... ...... .. ..... ..... . ..... . ..... ........ ........ ... ......... ....., ....... ..... ....... .......... .. .... ........... ......... ......... ... .......... ....... ...... .. .......... ... .. ....... ........, ........ ............. ........... ... ......... ......., ...., ... ............ ......, ... .. ... . .. ........ .... ......... ......., ...... je .... ........ ... je .. ....... ..... ... .. ....... «..... ......... ..... ....... .... .... 384 |
| ŠUMARSKI LIST 12/1947 str. 27 <-- 27 --> PDF |
..... ..... ......... ...... je . ......... ....... ......... ... ....., .... .......>. ...... ........ .... ..... no, .. .... ......, ..........., a .... ..... ... .......... ....... ......, .... ............ .. .... ...... . .... ..... ...... ....... ...... . ...... ......... ...... .. .......... ........... ...... .... ......, a . .... . ... ., ........ ........, ............., ......... . ... ........ ... .. ..... ..... .. ... ....... .. ....... ........ ....... . ...... .. .... ....... .. .. ....... ...... .... .... .. ... . ........... ........... ..... .. ..... ....... . .... .... je ...... ..... ....; a .. ...... ...... ....... ..... .. ...... ..... .. .. ..... ..... .......... ...... .... ...... no ..... ..... .. ......: ».... ........, .... ......., ... ....., a .... .....« — ........ ... ... . ....., ........ ......., .. .... .. ....... ........ .. .... .... .... ...... ......; .... .. ... .. ...... .. ....... ....., ...... .. ..... . .... . . ...... ......... ......... ... .... ... ......... ....., ......., ....... .... . ... .. ...... ..... ........, ... .....>..... .. ......... ....... . ...... .. .... .. ..... ..... ...... ....., ....... ......: »..... ... ...... ....!«. ......., . ...... .. ....: »..... ... ....!« To ..... ....... .. je ......... ..... . ...... .... ...... ..... ..... lio ......... .... .. ...... .. ...... . .... ..... .... .... je .... ...... .... ......: .. ... .. ...... .....; ...... je .. .. ..... .... .. ..... ..... .. ...... ..... je .... .. .. ..... ........ ..... je .. ... ...... ...... .... ...... ....... .... .... ....... .. ...... ......... — . ....... ...... .. ......, ........ . ......... ........ .... je .......... ...... ....... .. ...... je ...... ...... ........... ........... ............ .. .... ......, ....... .... je ..... ...... ........ ... je ..., ........, ........ ..........., .... .. ...., ..... .............. ........ ......., na .. . ....... ........., . ... ....... ..... je . ............ ............., .... je ...... ........ .... .... ........ ........ .... .... .. .... ........ .. .. ......... ..... ...., .... .. je .... ....., .... .. .... ... ......... ..... . ....., .... ..... ....... ........, ... . ... .... ..... .... .. .... .. .... .. .... no ..... ... ...., ... ... ...... .... ..... .... .. ...>..., .. je ..... . ......... . ..... ........,. ...... ....: »... ... ....!« .. .. .. ..... ..... . .......... ...... .... .. ...... ......... .... ...... .. ..... .. ... .. .. .. ........ ...... .. ......... .... ..... .... . ...... ..... ... .... ...... no .......... ......., no ..... .... .. ........ ....... ......... ..... .. ... ..... .. .... .. .. ........ .... .... ... . ...... .... .... ....^. ..... ...... .... . ........ ..... .. ...... .... ........... .. .. .. ......... ........ .. ...... . ...... ....... ..... .... .... .. ..... .. .......... ...., .... .. ... ..... .. ....... . .. ..... ... ... .... ....... ... je ...... ....... ..... .. .... ......... .... .... . .... ...... ... ...... ........ ......, . ..... ......... ......... je ...... ..... .. ........ .... ........., .... ....... .... ........ ... ........ ........ je ..... .... .. 10 ..... ...., a 20 ...... ..... ...... ....... je ............. .... je . ....... ....... ....., ...... . ...... ......... ...... je .. ........ ... . ...... ......, a . .........., .........., < ..........., .......... . ...... .......... ........ . .. .. ......... .... ......... . ........ ..... .... ...... ......... je ......... .........|||, . ........ ........ .. ..... .... .. ....... ..... ......... ..... .... ..... ..... ....... .. ......... .... .... ...., ..... ...... .......... ......., ........ . ..... .. .... ....... je ......, ..... je ..... .... .......... ....... . .............. ... .. ...... ..... ...... ........ .. ....... ........ ..........., ..... .......... ...... ... ......... .... — ».... ......« ........... ............ .. ........., ....}>. .......... . .......... ...... .........., ^........... . ........... ...... .... ...... ...... .......... ...., .... .. ..... .. .... .... .... . ...... ....... ......, a He ..... .... . ...... ......, .. ...... .... — ...... ...... ....... je .... ...... .. .. ...... ...... ....... ...... .... ......... ....... .. ....... . ...... .:>....... ...., a ...... .. ... .. ..... . ......... .... ... .. .. ...... ........ ...., ....... .......... .... ...... . ....... .. ....... ........... ........ .., ........, ....... je .. ..... ........... ........, ...... ............. . ............ je ...... .... .... ... .. ........... ...... — »....... ..... .........«. ´ , " ! , || ;: |l; I , 385 |
| ŠUMARSKI LIST 12/1947 str. 28 <-- 28 --> PDF |
...... .. .... ....... .... ....... .. je ......... ....... ...... ......; ...... ........ ........... . ..... .... ....... ...... .. ........ ...... .. ........ .... ......... ........ . ...... ......, .. ........... .. ........ . ....... ..... ..... .. ...... ....... . ...... .. .... ....... Ca ... ....... ......... .... ....... ........ . ....... .. .......... .... .. ....... ...... ... .... .... ....... ....... je ....... ......... ... . ..... ..... ....... .. ............ .... .... ......, a .. je ........ ......... .. .........; .. ..... je .... ....... ... ........... . .......... ... ... ... .... ..... .... ........., .... je ....... .......... ........ ......... ... ...... .. .. ....... ..... ..... ......... ....... . ..... ..... ........., .... je ........ ........ ....... ......., ..... ......., .... .. .. ... .... ...... ..... .... ......., ... ....... ....... . ........ . .... .. .... ......... ....... ..... no .... ......... .... je ....... ...........; .. .. ........ ....... ......., ....... ..... .... ....... ......... je .. .. ....... ..... .... ..........: .. ...... ... ......, ....., ........... . ........ ..... je .... ....... . ......... ........ ........ ..... ........ ... . ...... ......., ... je .. ........ .... ........., .... .. ....... ......... .. ......; .... ......... ...., ........, .. ... .......: ...., ... .. ...... .......... ........ .......; ....., ... je ..... ....... ......... ...... .. ...... . ....... ......, .. ..... .. .. ......... ......... .. ......., ........ ............ . .........; . ....., ... .. ....... ....... .. .... . ....., .... ..... .... ..... ........ ......., na .. .. .... ........ ............. ...... . ......... ....... .. ............ ..... .. ..... . ......... ............ . ..... ... .. .. ....... ......, .. .. ..... ........ . ........ ... ......... ......... ....... .........-........ PRIBOR ZA IZMJERU VISINA I KROŠNJE DRVEĆA Za ustanovljavanje sadržaja stabala i određivanje uzrasta (razvoja) sastojina potrebno je mjeriti visine kod pojedinog drveća. Pribor kojeg smo mi konstruisali služi za izmjeru visine i krošnje stabala. Upotreba drugih visinomjera (Faustmanovog, tarandske daske i drugih) traži prethodno određivanje (udaljenosti) rastojainja od stabala do pribora, što otežava rad u gustoj šumi. Našim priborom može se sprovesti izmjera visine bez mjerenja udaljenosti sa bilo kojeg rastojanija, odakle se može obuhvatiti jednim pogledom cijelo stablo. Pribor je zasnovan na principu sličnosti trokuta i konstruisan, je iz dva sjedinjena lineala na kojima je nanesena numerička podjela (vidi skicu 1). . J C 3 //////////////////////////////^^^ » Sl.2 Duljina osnovnog lineala iznosi 25 cm; širina 7 om; debljina 2 mm; duljina unutrašnjeg udubljenja (ureza) 20 cm, a dubina 2 cm. Izbočenje (zub) dužine od 1 cm položen je na rastojanju između 1 i 2 cm iznad" donjeg ruba udubljenja (.....). Pokretni lineal ima duljinu od 15 cm; širinu 1 cm; debljinu 1—2 mm. On se pri 386 |
| ŠUMARSKI LIST 12/1947 str. 29 <-- 29 --> PDF |
čvršćuje na 0,5 cm iepo dsredine udubi jenja osnovnog lineala. Podjela na osnovnom linealu nanosi ee od donjeg ruba ureza do gornjeg, na svaka 2 cm s oznakom 0,1; 0,2; 0,3; , . . 1,0. Na pokretnom linealu razdjelenja počinje od ruba isječka ureza na svakih 1 cm sa oznakom — 10; 20; 30; . . . 100%. Na osnovnom linealu, na suprotnoj strani pokretnog lineala smještenom transporteru, nanose se kuitevi od 0 do 90°. Visak dužine od 7 cm pričvršćen je na gornjem kraju osnovnog lineala (oko 1 cm ispred podjele). Dobro je podjelu nanijeti na obje strane lineala, kako bi se pribor mogao držati u lijevoj i u desnoj ruci. 22 YJ. o,´ / ^ V .,.-&-* \& M n$L Uć^ 0.5 .^ « »»«5060 70 . 90 «.´. m w SL3 51. Da bi se izmjerila visina nekog stabla treba pribor uzeti u ruku vertikalno, .zašto postoji visak, i udaljivati ga ili približavati oku tako, da visina cijelog stabla vipadne u udubljenje lineala (vidi skicu 2). Pri tome vrh stabla treba da se poklapa s vrhom udubljanja na linealu, a osnovica debla sa danjim krajem (dnom) izreza. Izbočenje (zub) u donjem dijelu udubljenja, pošto iznosi jednu desetinu lineala (uzimajući u obzir njegovu cijelu ravninu), pokazuje i na deblu jednu desetinu stabla. Zbog toga treba na samom stablu izmjeriti duljinu ovog desetog dijela i dobiveni broj pomnožiti sa deset. Umjesto mjerače vrpce može se upotrijebiti skla pajuća dvometarska letva (skica 3) sa crvenom bojom nanesenim podjelijemjem u decimetrima. Letva se u tom slučaju postavlja uz stablo vertikalno, prema visku i tada se vismoimjerom odjedanput izvrši očitovanje visine cijeloga stabla. Svaki deci metar na letvi odgovara metru visine stabla. Ako je stablo više od 20 metara, to se sa priborom određuje dvadeseti njegov dio. Za izmjeru krošnje stabla potrebne su tri veličine: duljina, širina i kut pod kojim su izrasle grane iz stabla Duljina krošnje određuje se u odnosu spram čitave 387 |
| ŠUMARSKI LIST 12/1947 str. 30 <-- 30 --> PDF |
visine stabla. Kod toga se, istovremeno sa izmjerom visine stabla očitavaju na osnovnom linealu dijelovi koji odgovaraju dužini krošnje (skica 4). Kada je već poznata visina stabla može se odrediti dužina krošnje u metrima. Širina krošnje određuje se također istovremeno sa izmjerom vidne stabla. Podjela na horizontalnom pokretnom linealu pokazuju širinu — diametar krošnje — u procentima od visine cijelog stabla. Ako ijie krošnja jednostrano razvijena ili ako ju treba neophodno odrediti sa raznih strana, to se svako mjerenje izvodi napose, samo što se u takvom slučaju otsjek na linealu treba dijeliti sa dva, tako da se očitava radius krošnje a ne diametar. Svaka vrsta drveća ima svoj karakterističan kut pod kojim se odvajaju grane iz stabla. Da bi se ovaj kut izmjerio treba: vertikalni lineal poklopiti sa sredinom odnosnog stabla (sa osovinom) a pokretni lineal položiti po smjeru grane, kod koje želimo izmjeriti kut otklona od stabla. Suprotno položeni kralj lineala pokazuje na transporteru u stupnjevima ovaj kut otklona. Predloženi pribor može se upotrijebiti kod izmjere drveća pod gornjim uslovima a pri tome mije neophodno mjerenje kuta nagiba terena. Pribor je podesan i za izmjeru krošnje voćnog drveća, kod izučavanja suhovrhosti stabalat Pribor je neophodan radnicima zelenog graditeljstva (parkiranja) za određivanje habitusa dekorativnog drveća. Pribor može biti izrađen iz metala, plastične mase, drvenih daščica ili furndrav Blagodareći jednostavnoj konstrukciji on je jeftin i dostupačan svakome. Tačnost rada pribora iznos? kod izmjere visine stabla —0,5 m, kod izmjere duljine i širine krošnje —5%; kod izmjere kuta otklona grana —5°. Opisani pribor upotrebljava se s uspjehom kod radova katedre za šumarstvo, katedre za voćarstvo i drugih katedri Poljoprivedne akademije po imenu K. A. Timirjadzeva, a također i u ekspedicijama Akademije nauka SSSR. P. S. Kondratjev (Sovjetskaja agronomija No 2/47). Preveo: ing. Pavle Fukarek, Sarajevo TEHNIÖKO RUKOVODSTVO SJECINE U SSSR Prema podacima iznesenim u knjizi »Iskorišćavanje šuma« od V. V. Protanskogai S A. Nikolajeva, tehničko rukovodstvo u sječinama, kao i primanje izrađenog materijala od šumskih radnika vršili su u SSSR-u do 1936 god. desetari (...........). Razvitkom tehnike rada pokazala se potreba za stručno kvalificiranim osobljem u nižem tehničkom rukovodstvu i 1936 god. prvi puta se pojavila u sječinama zvanje »tehničara« (»...... no ........., ....... ....... . ........ ....« kojega ćemO; dalje nazivati na našem jeziku tehničar). Tehničar (šumski manipulant) ima zadatak da organizira produkciju na povjerenoj mu sječind d odgovoran je za izvršenje proizvodnog zadatka kako po količini tako i po vrsnoći (kvalitetu). On je djelomično odgovoran i za izvršenje plana sortimenata, za ispunjavanje postavljenih normi produktivnosti rada, te iza pravilno* iskorištenje i raspored radne snage. Njegovi su zadaci prema tome slijedeći: 1) učestvuje u određivanju i pripremi sječini; 2) prima sječinu; 3) razrađuje osnovne tehničke pokazatelje proizvodnog plana: Sortimente, vrijeme i redoslijed proizvodnje, potrebu radne snage, OTuđa i pribora; "-=´. 4) sastavlja popis potreba i na svojem dijelu radilišta organizira rad po stahanovskim metodama; svojim ličnim primjerom upućuje radnika u primjenu efektivnog iskorištavanja radnog vremena .alata za sječe i izradbu te vuču (pnivoz); 5) osigurava pravovremeno oštrenje i opravku šumskoga alata; 6) provodi racionalnu organizaciju sječina, dijeli sječinu na dio za zimski i dioza ljetni izvoz, a također i na pruge potrebne širine i dužine; iskolčava u naravi 388 |