DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 3/1942 str. 14 <-- 14 --> PDF |
početak ili završetak kulminacije. Interesantno je, da S t o e t z e r o V i podaci za bor postavljaju ovo vrijeme u 30 godini, t. j . za pet godina kasnije nego Schwappach. To bi nam donekle dalo povoda za mišljenje, da spomenutu najnižu Schwappachovu stavku uzmemo kao početak kulminacije (MTO ), ma da to sa strogo teoretskog gledišta ne može imati apsolutnu dokaznu snagu. Ako sada na toj predpostavci izvršimo potrebni obračun, to dobivamo traženi omjer, kako ga iskazuje Tabla V. Omjer dobe ekvivalencije i nastupa kulminacije poprečnog prirasta za hras t je gotovo uvijek podjednaka i stalna veličina. Naprotiv se kod bora kreće u razmjerno širokim granicama (1.73—2.63), ali i tu izlazi srednja vrijednost gotovo jednaka s onom kod hrasta. Prosjek ovih J.J. podataka iznosi: a) za hrasta 2´02 b) » bor 2´18. A to praktički predstavlja za sve bonitete svjetlo zahtijevajući vrsta Ue = 0 2M„ (5) SI. 3. Variacije grešaka kod heliolilnih crta: hrasta (D) i bora (E). Odnosno, vrijeme izjedna čenja formule dobnih razreda i f o r mule poprečnog sječivog prirasta nastupa kod svjetlo z a h t ijevajućih vrsta u dvostruko dužem vremenu nego na stu p kulminacij e poprečno g prirasta . Tabla V. Vrijem e ekvivalencij e 1bonite t V. (III.) bonite t Vrst a drvet a ^m We = 0 Me = 0 Um lio = 0 godin a ^ m godin a ^m 35 72 2´04 55 112 2´04 Hrast Bo r 25 65 2´63 60 104 1´73 I tako smo došli do saznanja, da se promatrane s ovog stanovišta drugačije ponašaju zasjenu podnoseće, a drugačije svjetlo zahtijevajuće vrste. Izjednačenje iznosa kod ovih potonjih dolazi nešto ranije ali ne u istom omjeru, u kojem se kod njih kreće nastup najvećeg poprečnog prirasta. Vrijeme se ekvivalencije pomiče sporije nego bismo očekivali, što je i uzrokom, da je za nj´ potrebna dvostruka duljina M™ . Unatoč toga, za nas je najvažnije, da smo pomoću formula 4) i 5) odredili gornju i donju granicu, unutar kojih se kreće \ ijeme ekvivalencije našeg šumskog drveća. Time smo indirektno odledili i vrij em : za treću skupinu šumskog drveća, t. j. za vrste polusjene, jer se s pravom može zaključivati, da će se i za njih vrijeme izjednačenja iznosa kretati unutar postavljenih granica. Kod ove će skupine veličina greške biti veća nego kod zasjenu podnosećih, a manja nego kod svjetlo zahtijevajućih vrsta. Zato se općenito za sve vrste našeg šumskog 76 |