DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 3/1942 str. 12 <-- 12 --> PDF |
kojih Mm nastupa kasnije (jela, bukva) zakašnjava u približno istom smjeru i Me =0. Obratno, kod onih vrsta, kod kojih M„, nastupa prije (smreka), dolazi prije i doba izjednačenja. Tabelarno raspoređena očitanja iskazuje Tabla II. Tabla II. Vrijem e ekvivalencij e I. bonite t V. bonite t Vrst a drvet a Mm Me = u Me = 0 Mjji Me = o Me = o godin a Mm godin a Um Jel a 70 115 1´64 90 136 rsi Bukv a 70 115 1´64 100 152 1´52 Smrek a 60 88 1´47 70 108 1´54 Omjer početka vremena maksimalnog poprečnog prirasta i dobe ekvivalencije daje prema Tabli II. napadno jednake odnosno približno jednake iznose. Oni se kreću u razmjerno uskim granicama od 1.40—1.60. Srednja vrijednost ovih podataka iznosi: a) za jelu: (1.64 — 1.51) = 1.57 b) za bukvu: (1.64 — 1.52) = 1.58 c) za smreku: (1.47 — 1.54) = 1.55 što praktički iznosi za sve bonitete, sve ophodnje i sve zasjenu podnoseće vrste okruglo 1.5 odnosno Me = o = M,„ 1-50 (4) A to znači: Izjednačenje iznosa formula dobnih razreda i formule poprečnog sječivog prirasta pada kod zasjenu podnosećih vrsta u doba, koje je za polovicu duže od vremena nastupa maksimalnog poprečnog prirasta. Prije tog doba izjednačenja formula dobnih razreda (Presslerova) daje niže rezultate od one poprečnog prirasta, a poslije je tog doba relacija obratna, pa Presslerova formula daje više iznose od one poprečnog sječivog prirasta. Drugim riječima, diferencija između obih spomenutih formula nije konstantna veličina, već ona jrada uslijed produljivanja proizvodnog vremena sve do u„ 1.50, kada je ta razlika jednaka nuli, da iza toga konstatno raste ali s negativnim predznakom. Kada bismo dakle tečaj spomenutih formula prikazali grafički, dobili bismo dvije krivulje, od kojih jedna raste naglije a druga sporije, pa njihovo sjecište predstavlja doba ekvivalentnih vrijednosti. Obzirom na našu uređajnu praksu gornji nam podaci daju vrlo važnu spoznaju. Izabrani predstavnici grupe umbrivaga (jela, bukva i smreka) čine glavnu smjesu naših planinskih šuma. Njihove su ophodnje, koje su povrh ostalog sve ustanovljene na posve drugom principu, rijetko kada niže od u = 100 i više od u = 140; a to je upravo onaj vremenski razmak, u kojem obje formule osim za smreku daju podjednake iznose, — ali je barem diferencija izuzev najgore stanišne prilike praktički bez većeg značenja. b) Svjetlo zahtijevajuće vrste (heliofile) Za ovu skupinu šumskog drveća znamo, da kod nje kulminacija poprečnog prirasta nastupa mnogo prije nego kod umbrivaga. Vrijeme M^ je ovdje tek 0.4 do 0.5 Mm prijašnje grupe. Dosljedno tome mogli bismo naslutiti, da će i vrijeme izjednačenja Me = o biti za isto toliko kraće nego u prijašnjem slučaju. Međutim 74 |