DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 3/1941 str. 10 <-- 10 --> PDF |
Što je (uz inače jednake okolnosti) veći broj poligonskih stranica, to će uz pretpostavku da nema sistematskih pogrešaka, završna pogreška u odnosu spram dužine čitavog vlaka biti manja. Kratke stranice su sa gledišta računanja koordinatnih razlika logaritmičkim računalom povoljne u dva smjera: 1) manjim relativnim odstupanjem na kraju vlaka i 2) manjim apsolutnim pogreškama rada s logaritmarom unutar vlaka (jer su stranice kraće, pa je s njima točnije množenje. Kriterij za računanje koordinatnih razlika logaritmarom. Kratke su stranice i vlakovi s mnogo točaka čest slučaj u šumarstvu, . pa nastaje pitanje, u koliko spomenuto odstupanje V= ..~— -^na pr. sa . ih A = 0,67%o odgovara zahtjevima obzirom na točnost poligonskih vlakova. Po Pravilniku o katastarskom premjeravanju dozvoljeno je maksimalno linearno odstupanje na kraju teodolitom mjerenog vlaka: za I. kategoriju terena />.. = 0,01 / 4 L -f 0,005 IPza II. » » /ma*s = 0,01 .. L + 0,0075 L*>. . . A) za III. » » /«,*, = 0,01 V8L + 0,01 I> j Kod optičkog mjerenja dužina običnim daljinomjerima na terenu III. kategorije dozvoljeno je 50% više, dakle 0,015 / 8 L + 0,01 L\ To su maksimalno dozvoljena odstupanja. Za s r e d nj a odstupanja se može uzeti da iznose trećinu, dakle: I . . . . .; = 0,0033 /4L + 0,005 -L2 . . . . . f, = 0,0033 VWL -f 0,0075 L* ß ) . . . . ./„ = 0,0033 VTL + O.Ol L2 IV ... . /, = 0,005 VS L + 0,01 L* Usporedimo te iznose sa iznosima V = \.— L. Uzmimo pritome najprije, da su stranice u vlaku po 100 m dugačke zatim po 200 m i konačno po 300 m. Poredenje je prikazano u tablici I. i grafički u slici 3. Vidimo, da je za kratke stranice t. j . za cea d = 100 m . u glavnom stalno manje od srednje pogreške, koja izvire iz ostalih izvora pogrešaka i to kako kod I. tako i kod II. i III. kategorije terena, da o IV. i ne govorimo. Kod d = 200 m je V manje od /srednje na I. kategoriji terena tek kod vlakova dužih od cea 800 m, dok je za sve ostale kategorije terena u glavnom manje od/š. Kod d = 300 m je . manje od/s na I. kat. terena za vlakove duže od cea 1,6 km, na II. kat. za vlakove duže od cea 800 m, na III. kat. za vlakove duže od cea 400 m, dakle praktički na potonjoj kategoriji terena za sve vlakove, a naravno da je . manje od /» za d = 300 m pogotovo za slučaj IV. t. j . optičkog mjerenja dužina običnim 76 |