DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 8/1940 str. 28 <-- 28 --> PDF |
opštinske imovine mogu se upotrebiti za pokriće opštinskih rashoda samo prihodi (§§ 92 i 93). Za mjesnu (seosku) imovinu važe isti propisu kaoza opštinsku s tim, što se odluke seoskog zbora izvršuju preko opštinske uprave (§ 120). Posebnu glavu ovoga zakona čine propusi §§ 110—120, kojii uređuju pitanja posebnih djelova opštine, koji imaju svoju imovinu, njihovu organizaciju i nadležnost. Staranje o posebnim pravima i interesima djelova opština, koji po svome položaju i veličini čine prirodne međusobno razgraničene jedinice ili imaju svoj posebni imetak, povjerava se mjesnom zboru tih djelova i mjesnom starješini. Taj zbor može donositi punovažne odluke, ako je prisutna najmanje .. upisanih birača dotičnog dijela opštine. Mjesnu starješina sa dva od mjesnog zbora određena birača upravlja mjesnom imovinom prema odlukama mjesnog zbora i s njima potpisuje obaveze za taj posebni dio opštine. U pogledu mjesne imovine, kako smo več rekli, važe navedeni propisi za opštinsku imovinu, a budžeti posebnih djelova priključuju se opštinskom budžetu kao njegov sastavni dio. Udioničko pravo i pravo odlučivanja u plemenskim, seoskim i bratstveničkim šumama imaju samo one kuće, koje su upisane u »Knjige udioničara«. Po Zakonu o opštinama, međutim, odlučuju o izboru opštinskog odbora i o zborskim mjesnim odlukama »pravni glasači« t. j . oni, koji su upisani u birački spisak opštine odnosno njenog dotičnog posebnog dijela. Iz ranijih izlaganja vidjeli smo, da su plemena, sela i bratstva u pogledu svoje imovine potpuno nezavisna od opštine, kojoj upravno pripadaju odnosno: opštinske uprave su kod seoskih zajednica prvostepene nadzorne vlasti. Otuda se plemena, sela i bratstva odnosno njihove zajednice ne mogu smatrati »posebnim dijelom« opštine po § 111 Zakona o opštinama te se na njih i ne mogu primijeniti odredbe §§ 110—120 toga zakona. To dolazi otuda, što ove zajednice svoj postanak temelje na pravu vlaštine ili na običaju te su zato one samostalna bića, nikla u odnosima i prilikama, koje nemaju nikakve veze s pripadnošću jednoj: opštihi osobito seoskoj. Sve ovo tim prije, što seoskih opština u današnjem smislu na teritoriji Crne Gore nije nikada bilo; one su ustanovljene tek za vrijeme austrijske okupacije. Neko pleme, selo ili bratstvo može kao samostalni; imaonik, što se tiče svoje zajedničke imovine, imati i! posebnih prava i dužnosti, koja se opštine kao samoupravnog tijela i javnopravnog lica ne tiču i ne mogu ticati Dakle, ove zajednice po građanskom pravu ne stoje ni u kakvoj organskoj vezi s opštinom, kojoj pripadaju, jer one odavno žive zasebnim životom i imaju svoje naročite organe za upravu njihovom imovinom. Prije smo rekli, da je komunsko pravo vezano za kuće i da na odnosnim zborovima pri rješavanju o komunu donose odluku domaćini kuća, odnosno njihovi zakonski zastupnici. Ti domaćini ne moraju biti upisani! u birački spisak a kako smo vidjeli, da i ženska lica kao pretstavnici kuća rješavaju o komunima, ona i ne mogu biti upisana u birački spisak (§ 2 Zakona o biračkim spiskovima i § 26 Zakona o opštinama). Prema tome na odnosnom zboru svaka kuća može imati samo jednog zastupnika, dok članovi kuće to pravo nemaju iako su upisani u birački spisak. Kad bi se upravljalo prema odredbama Zakona o opštinama prilikom rješavanja o ovim komunima, dakle, kad bi te odluke donosili pravni glasači, uskraćivalo bi se pravo glasa nekoj kućil ili više njih (ako nemaju punoljetnih muških članova, ili ih imaju, ali iz ma kojih 402 |