DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 10/1939 str. 22 <-- 22 --> PDF |
U njemačkoj ekonomskoj literaturi nastala je posebna teorija zemljišne rente, koja tu pojavu prikazuje kao rezultat udaljenosti nekog zemljišta od tržišta. Poznat je i ekonomski teorem o padajućoj zemljinšoj renti, prema kojoj teoriji zemljišna renta ne raste u onoj mjeri, u kojoj se ulažu sredstva za povećanje prihoda od zemljišta. Endres razumijeva pod zemljišnom rentom godišnje kamate od kapitala, koji predstavlja prihodnu vrijednost zemljišta: zemljišna renta = Bu Oop. Iz ovih nekoliko primjera vidi se, da zemljišna renta kao pojam teoretske nacijonalne ekonomije nije neki posvema određen pojam, već gotovo svaki autor pod tim pojmom razumijeva nešto drugo. Jasno je stoga, da pojam, koji je u naučnom pogledu sporan, ne može da posluži kao osnovica za razrezivanje poreza, ako nije ustaljen u samom ekonomskom životu neke države. Francusku n. pr. ni najmanje ne smeta, što se u ekonomskoj literaturi vodi borba oko pojma i! postanka zemljišne rente, kada u toj državi svaki pretsjednik seoske općine ima sasma određeni pojam i shvaćanje o toj pojavi. Iz gornjih razmatranja možemo zaključiti, da i mi moramo za sebe riješiti pitanje, koja je najbolja osnovica za razrezivanje poreza na zemljište s obzirom na konkretne prilike u našoj državi. Da uđemo u samu jezgru našeg problema oporezivanja šuma, potrebno je da se poslužimo praktičnim primjerom, iz kojeg ćemo moći deducirati potrebne zaključke. Uzmimo primjer, kojim se je služio Ing. Plavši ć u svojoj raspravi (Šum. L. 1937, str. 448\ Imamo dva posjednika šuma, od kojih svaki posjeduje po 100 ha šume na zemljištu jednakog boniteta i iste vrste drveća. Posjednik A gospodari strogo godišnje potrajno. Šuma se nalazi u normalnom stanju u smislu nauke o uređivanju šuma. Ophodnja je 100 godina. Vlasnik šume posiječe svake godine 1 ha šume i od toga crpi godišnji čisti prihod ili šumsku rentu od 18.000 Din. U smislu našeg poreskog zakona katastarski čisti prihod u ovom slučaju iznosi 18.000 : 100 = 180 Din. Osnovni državni porez zemljarina iznosi 10% katastarskog čistog prihoda dakle 180X0,10=18 Din za svaki ha površine šuma. Pošto on posjeduje 100 ha šume, treba da plaća 100 X 18=1.800 Din godišnje u ime neposrednog osnovnog poreza na prihod od zemljišta. Suma katastarskih čistih prihoda za čitav posjed jeste 180 X 100 = = 18.000 Din. U smislu § 16 tačka 2 zakona o neposrednim porezima plaća se na godišnjij katastarski čisti prihod od 18.000 Din uz pretpostavku, da se sav posjed nalazi na teritoriji jedne te iste poreske uprave, dopunski porez u iznosu od 6% katastarskog čistog prihoda. Dakle 18.000 X 0,06 = 1.080 Din. U ime osnovne i dopunske zemljarine dužan je da plaća godišnje 1.800+ 1.080 = 2.880 Din. Pošto godišnje dobiva od svoje šume čisti prihod od 18.000 Din, to od ovog realizovanog čistog prihoda mora odbiti! još 2.880 Din ili 16% u ime državnih neposrednih poreza. Posjedniku A na taj način smanjuje se čisti prihod od šume, ali oa ima otkuda da odbije troškove za porez. 536 |