DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu



ŠUMARSKI LIST 12/1934 str. 8     <-- 8 -->        PDF

sam ga još i južno od sela Bogumile u Veleškome srezu u bukovoj šumi,
na severnoj ekspoziciji, silikatnoj podlozi i 1000 m. nad morem. Zatim
sam ga video još između Skoplja i Tetova na severnoj padini Suhe Gore
više sela Larca od 1000 m. nad morem, na severnoj ekspoziciji i silikatnoj
podlozi pa na više gde je već krečnjak na 1200 m. U Ključu Crne
Reke ima ga severno od sela Grumazi na severnoj ekspoziciji, silikatnoj
podlozi i 1200 m. nad morem. U planinskom masivu Nidžeu video
sam ga kod sela Mrežičkog u Toplome Dolu do 600 m. nad morem kao
grm. Zatim je još zapažen u Gradačkoj Planini na levoj strani klisure
Demir Kapije u bukovoj šumi. Video sam ga zatim i u Pljačkavici više
Radovišta na Izvedenu u bukovoj šumi na 1200 m., zapadnoj ekspoziciji
i silikatu. U Osogovu iznad Krive Palanke video sam ga kod sela Basa
na 1300 m. zapadnoj ekspoziciji i silikatu, a severno od Krive Palanke
na desnoj strani Krive Reke na Popovoj Njivi, na 1100 m. i silikatnoj
podlozi. Kao što se vidi, uglavnom je zapažen na hladnim ekspozicijama
i podlogama, a na toplijim samo na većim visinama i toploj podlozi. U
ovome delu postojaće jedna gornja i jedna donja granica, koja će biti
tako negde oko 600 m. duboko u planini, a u dodiru sa blažijom klimom
i više.


Carpinus orientalis, crni grab naziva se raznoliko,
tako u selu Konjskom i Stenju na Prespanskome Jezeru g a b r i k, u
selu Duračkoj Reci kod Krive Palanke i u selu Dumanovcu u Skopskoj
Crnoj Gori bel l ga b er, što će biti ime i za C. betulus; u Mušnikovu
u Sredačkoj Župi kod Prizrena gabar i čkoza gabar, što već
pokazuje arbanski uticaj, zatim g a b e r, rede gabar . Izgleda da narod
na mnogo mesta ne pravi razliku između ovoga i C. betulus, nego njih
drži na jednoj strani, a Ostrva na drugoj. Ovaj grab ima opštu rasprostranjenost
u Južnoj Srbiji, pa se sreće na svima podlogama. Više mu
prija blažija klima zbog čega se često nalazi u krajevima sa takvom klimom
gde učestvuje u sastavu šuma. Idući na sever on postepeno opada,
ustupajući sve više mesto belome grabu. Može da se penje do 1000 m.
nad morem, a pojedinačno i više, do 1200 m. Uglavnome sam ga video
u obliku žbuna, a vrlo retko u obliku slabijeg drveta, čemu će verovatno
biti uzrok nasilne prirode.


Ostrva carpinifolia, crnograbić uglavnom ima ujednačeno
ime crni gabar ili crni gaber. Međutim čuje se i ime
g a b r i c a u selu Konjskom i Stenju na Prespanskome Jezeru, d i v
g a b e r kod Kratova i crnograb kod sela Plašća u Pribojskome
srezu. Ovo je vrsta drveta, koja je takođe rasprostranjena po celoj Juž.
Srbiji, ali pojedinačno u šumama. Retko da gde jače učestvuje u sastavu
šume (Bitovik iznad sela Bistrice, a zapadno od Nove Varoši). Mogu
se naći i dosta lepa drveta do 40 cm. debljine i 15 m. visine. Nalazi se
na svim podlogama. Penje se do 1400 m. (Bukovac više Kratova, eruptivna
podloga i u Jakupici oko Patiške Reke na krečnjaku). a našao sam
ga još na 600 m. (Topli Do u Morihovu kod sela Mrežičkog i u selu
Dumanovcu u Skopskoj Crnoj Gori), ali sam ga načešće video oko 1000


m. nad morem. Južno od Skoplja povučen je u velike planinske masive.
U predelu blažije klime viđen je samo u Poreču oko Treske ispod sela
Sedlareva.
Fra . i nus excelsior, beli jasen je u selu Mušnikovu u
Sredačkoj Župi kod Prizrena poznat pod imenom mušk i jasen .


598