DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 12/1934 str. 47 <-- 47 --> PDF |
Kao što se zna, hrastova dužica razlikuje se u francusku i njemačku. Autor pre svega čini poređenje između jedne i druge podcrtavajući ono, u čemu se ome razlikuju. Za lakše shvatanje dodao je 5 originalnih slika francuske i nemačke dužice. Nakon toga prelazi na tumačenje proizvodnje i to prvo francuske, a onda nemačke dužice. Govoreći o francuskoj dužici autor iznosi prvo opće napomene o toj robi (način upotrebe, trajna i povremena burad, s tim u vezi puno i procepljeno drvo). Zatim prelazi na tumačenje svojstava, koja mora imati drvo za francusku dužicu, nadalje na dimenzije dužica i na način merenja dimenzija. Tehnika izrađivanja protumačena je vrlo iscrpno i lako shvatljivo. Tu je autor detaljno opisao sam tok rada onim redom, kojim ga vrše radnici. Poslednja faza toga rada jest škartiranje (razvrstavanje) dužice. Važan je rad redukcija producirane dužice raznih dimenzija na Monte t. j . na osnovni tip normalne francuske dužice. Autor je i taj posao jasno protumačio i izneo brojčane podatke za redukciju. Jedna tabela daje pregled o količini francuskih uskih dužica, koje se mogu dobiti cepanjem jednog trupčića od jednog metra dužine, a razne debljine, te drvnu masu oblovine potrebne za 1000 komada normalnih dužica. Druga pak tabela prikazuje kubnu sadržinu 1000 komada dužica raznih dužina i debljina. Tumačenje je objašnjeno i sa 6 slika, od toga 3 originalne. Najzad su iznesene odredbe zagrebačkih i ljubljanskih uzanasa za trgovinu francuskim dužicama. Prelazeći na izrađivanje nemačke dužice autor odmah upoznaje čitaoca sa činjenicom, da se za ovu dužicu traži od hrastovine kvalitativno znatno manje nego za francusku dužicu, i iznosi razloge tome. Zatim je objašnjen oblik i dimenzije dužica i danarica podcrtavajući, da je njihova debljina i dužina u određenom odnosu prema veličina bureta. Dimenzije dužica i danarica i njihov međusobni odnos posebice su objašnjene i iznesena su empirijska pravila, koja se na to odnose. Ti međusobni odnosi vide se u brojkama pregledno iz pridodane dve tabele o dimenzijama. Za lakše shvatanje tehnike rada oko proizvodnje nemačkih dužica autor obja šnjava neke osnovne pojmove iz stereometrije bureta. Tim objašnjenjem biće i stu dentu i mnogom praktičaru posve jasno staro praktično pravilo, da tri reda u kvadrat složenih dužica i dva reda isto tako složenih danarica sačinjavaju građu za jedno kom pletno bure. Tehniku izrađivanja autor je i ovdje protumačio u detalju hr´onološkim redom i Sistematski: Objašnjen je izbor stabala za dužice, s obzirom na kvalitet i debljinu drveta, objašnjeno prikrajanje (ainlegovanje) porušenih stabala i sve što se pri tome poslu mora imati u vidu. Isto tako objašnjeno je uvrštavanje dispozicije za ceipanje na čelu trupčića i što je za tu dispoziciju odlučno. Posle toga dolazi samo izrađivanje dužica i autor je razumljivo i ubedljivo prikazao sve faze toga rada. Tumačenju je dodano 9 slika, od toga 8 originalnih. Pisac je protumačio, kako se po dovršenoj izradbi vrši škartiranje (razvrstava nje), slaganje i primanje robe. Tumačenje obračuna ukupne proizvodnje nemačke duge autor je objasnio još i originalnim šablonskim slikama, brojevima i primerima i to za sve moguće slučajeve. Dodavši još i zagrebačke uzanse za trgovinu nemačkom dugom iznesena je pot puna i jasna slika produkcije te robe. Nakon izlaganja hrastove autor je izložio i proizvodnju cerove, bukove i ča move dužice. Poređujući svojstva cerove sa svojstvima hrastove dužice autor konstatuje, da cerovo drvo u pogledu proizvodnje duge u svemu zaostaje za hrastovinom, osim u po 6 87 |