DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 12/1934 str. 12 <-- 12 --> PDF |
u Istočkome srezu iznad Vojinog Dola na jugoistočnoj ekspoziciji, silikatnoj podlozi i 1600 m. nadmorske visine. Zatim sam ga zapazio kod sela Vraništa u Gorskome srezu kraj same arbanske granice u Borskome Čcstaku. Dalje sam ga video severno od Rožaja na granici srezova na mestu Zelenkovom Kamenu, zapadnoj ekspoziciji, krečnoj podlozi i 1600 m. nadmorske visine. Najzad zapazio sam ga još i na planini Javorju u Pribojskome srezu iznad sela Podjavorja na 1400 m. i silikatnoj podlozi. U ovome selu nazivaju ga javorom , ne deleći ga od planinskog javora. Po Adamoviću (Die Vegetation der Erde, str. 130) to je planinsko drvo koga on nije video ispod 1000 m. nad morem, a to se slaže i sa onim što sam ja video. Acer obtusatum je poznat u narodu pod raznim imenima. Tako da u Strumičkome srezu pod Belasicom nazivaju k 1 e n i k o m, kod Carevog Sela n e č i s t i v o m, u selu Vratnici pod Šarom d ž e s o m, u Sredačkoj Župi kod Prizrena i u selu Rapči pod Koritnikom javorom , u selu Drenu kod Dernir Kapije i u selu Mrežičkom u Morihovu m e r e 1 k o m i najzad u selu Konjskom na Prcspanskome Jezeru j a o r i c o m. Ovo drvo sam nalazio po celoj Južnoj Srbiji. Tako sam ga video severno od Prokletija i u Sandžaku, zatim duž stare Srpsko- Turske granice sve do Carevog Sela i Maleša, ali bi svakako bilo potrebno tačnije ispitati i proveriti. Njegova se rasprostranjenost uglavnom ograničava, koliko sam video na deo Južne Srbije gde se oseća ma i najmanje blažija klima i tu se mestimično penje dosta visoko. Na severu sam ga video još na padinama Prokletija više sela Junika, u planini Paštriku i ograncima na krečnjaku između 500 i 1000 m. nad morem, zatim u Koritniku do 1100 m., pa više Prizrena kod sela Vrbičana na južnoj i jugozapadnoj ekspoziciji od 600 do 1100 m. U Podrimi ga ima na 700 i 800 ni. Viđen je zatim na Drenici na 1050 m. U Sirinićskoj Župi nalaze se njegova drveta na 600 m. i to kao vrlo lepa drveta kod sela Broda. U Šari je ispod Ljubotena na jugozapadnoj ekspoziciji, krečnjaku i 1300 m., između sela Vejca i Brodeca na jugoistočnoj ekspoziciji, krečnjaku i 1300 m., zatim u dolini Pene iznad Tetova kod električne centrale na 600 m. i najzad kod Vrace ispod žandarmerijske ispostave na 1600 m. Iznad sela Tresonča u Bistri na Škrki video sam ga na najvećoj visini oko 1700 m. južnoj ekspoziciji i krečnjaku. Najjužnije sam ga video kraj Prespanskoga Jezera između sela Konjskog i Stenja, na krečnjaku. Osim ovoga ima ga još u dolini Drina na 700 m. i dalje u dolini Radike. U Morihovu sam ga zapazio na Čatini kod sela Mrežičkog opet na krečnjaku kao bolja drveta. Ima ga i u Rodobiljskoj Planini. Najistočnije sam ga video u Belasici: na severnoj ekspoziciji, silikatnoj podlozi 600 m. nad morem i iznad Carevoga Sela na padini Golaka na silikatnoj podlozi. U Osogovu, Kozjaku, Skopskoj Crnoj Gori takođe sam ga video. Izgleda da ovaj javor voli i blažiju klimu, ali ne suvu, te se zato povukao u planinu gde je vlažnije. Zatim izgleda da više voli krečnu no silikatnu podlogu, bar krečnu na većim visinama, dok je na silikatnoj u nižim delovima gde je valjda uticaj suvc klime jači. Dostiže debljinu do 50 cm. i visinu do 12 m. Acer monspessulanum naziva^ se javorom kod sela Tresonča u Bistri, kleno m u Sredačkoj Župi kod Prizrena i u selu Gradištu Žegligovskoga sreza i kleniko m na Prespanskom Jezeru u selima Stenju i Konjskom. I ovaj javor, koliko sam video, nema opštu 602 |